Yakıtta dizel tüketimi benzini dörde katladı

Güncelleme Tarihi:

Yakıtta dizel tüketimi benzini dörde katladı
Oluşturulma Tarihi: Aralık 27, 2006 00:00

Türkiye’deki dizel yakıt tüketiminin araç parkının büyümesi ve ulaştırma sektörünün gelişmesine paralel olarak artış gösterdiğini belirten Petrol Ofisi Stratejik Planlama ve İş Geliştirme Müdürü Coşkun Duru, 2006’nın 11 aylık döneminde dizel yakıt pazarının geçen yıla göre yüzde 8 büyüdüğünü söyledi.

Yakıtta dizel tüketiminin 1999-2005 yılları arasında ortalama yılda yüzde 7 oranında arttığına işaret eden Duru, "2006 yılında da devam eden artış trendiyle tüketimin 14 milyar litrenin üzerine çıkmasını bekliyoruz. Şu an dizel hacmi, toplam benzin tüketiminin 4 katını aşmış durumda" dedi.

Son 7 yılda Türkiye’de dizel otomobillerin pazardan aldığı pay 30 kattan fazla artış göstermesi üzerine Otoyaşam olarak açtığımız dizel dosyasını bu hafta dizel yakıtlarla kapatıyoruz. Petrol Ofisi Stratejik Planlama ve İş Geliştirme Müdürü Coşkun Duru, başta dizel yakıt pazarı ve yeni nesil dizel araçlarda yakıtın kalitesi olmak üzere önemli açıklamalarda bulundu:

Türkiye’de dizel pazarı hızla büyüyor. Bugün satılan araçların yarısı dizel motora sahip. Bu büyüme dizel yakıtta nasıl bir seyir izliyor?

Türkiye’deki dizel yakıt tüketimi, araç parkı büyümesi ve ulaştırma sektörünün gelişmesine paralel olarak artmaktadır. 2006 yılının ilk 11 aylık döneminde dizel tüketimi, 2005 yılı aynı dönem tüketimine göre yüzde 8 artarak 12.9 milyar litreye ulaşmış bulunmaktadır.

Türkiye’de dizel yakıt pazarı ve büyüme hızı nedir? Ne kadar bir hacimden bahsediyoruz?

1999-2005 yılları arası dizelin yıllık ortalama büyüme oranı yüzde 7 olarak gerçekleşti. 2006 yılında da bu artışın devam etmesini ve tüketimin 14 milyar litrenin üzerinde gerçekleşmesini beklemekteyiz. Dizel hacmi, toplam benzin tüketiminin 4 katını aşmış durumda.

Dizel yakıt kullanımını Avrupa’yla karşılaştırırsanız ortaya nasıl bir tablo çıkıyor?

Avrupa’da da Türkiye’ye benzer bir trend uzun zamandır devam ediyor, ancak dizel ile benzin kullanım oranları bizdeki kadar farklı değil. Dizel motor teknolojisinin gelişmesi ve dizel yakıtlarına vergi desteği sağlanması nedeniyle ulaşımda tüketilen dizel, benzin miktarının 1.5 katına gelmiş durumda, oysaki 1980’lerin sonlarında bu oran benzin lehine idi.

Türkiye’de son yıllarda dizel yakıt kalitesi hep tartışıldı. Bugün gelinen noktada dizel yakıt kalitesi hakkında bilgi verebilir misiniz?

Yakıt kalitesini belirleyen başlıca parametreler viskosite (akışkanlık), setan sayısı, kükürt içeriği ve yağlama özelliğidir. Avrupa’daki pek çok ülkede bugün kükürt sınırı 50 ppm seviyesinde, 2009 yılından itibaren de bu seviyenin 10 ppm seviyesine çekilmesi hedeflenmekte.

Türkiye’deki mevcut standartlarda iki çeşit dizel yakıt bulunmakta. Bunlardan ilki ’kırsal motorin’ olarak adlandırılan yüksek kükürtlü dizel yakıt (7000 ppm), diğeri ise ’Motorin 50’ olarak adlandırılan düşük kükürtlü dizel yakıt (50 ppm). Türkiye’de halen ağırlıklı olarak 7000 ppm dizel yakıt satılmakta, ancak gerek yurtiçi rafinerilere yapılan yatırımlar, gerekse depolama kapasitesine sahip şirketlerin ithal ettikleri yakıtlar sayesinde Türkiye’de de yeni nesil dizel araçlara uygun, düşük kükürtlü motorin pazarı da hızla büyümekte. Motorin 50’nin bu yılki büyümesi ise yüzde 100’ün üzerinde.

Bazı bölgelerdeki standart dışı ve kaçak yakıtlar, muhakkak ki yakıt kalitesi konusunda ciddi sıkıntılar doğurmaya devam ediyor. Ancak tüketiciler güvenilir marka ve istasyonlardan yapacağı alımlarla bu yakıtların yaratabileceği sorunlardan kaçınabilir.

Dizel araç satışlarında Avrupa’yı yakaladık ama dizel yakıt kalitesinde hala gerilerdeyiz. Bu konuda neler yapılması ya da kimlerin bir şeyler yapması gerekiyor?

İki yönlü bir çalışma gerekli. Bir taraftan rafineriler başta olmak üzere, terminal ve istasyon altyapısında başlanmış olan yatırımlar bir an önce bitirilmeli ve tüm dizel çeşitlerinde Avrupa standartları yakalanmalı ki, bu konuda mevcut mevzuatta iki önemli tarih var. Bunlardan ilki olan Temmuz 2008, yüksek kükürtlü dizeldeki azami sınır 2000 ppm olacak. Diğer tarih ise Ocak 2009. Bu tarihte, düşük kükürtlü dizeldeki kükürt oranı Avrupa ile beraber, aynı tarihte 10 ppm seviyesine gelecek.

Öte yandan alınacak tedbirler ve yapılacak kontrollerle kaçak ve standart dışı akaryakıt satışı engellenmeli. Bu konuda hem sektördeki tüm şirketlere ve bayilere, hem de düzenleyici kurumlara önemli görevler düşmekte.

TÜKETİMİN YÜZDE 15 KAYITDIŞI

Türkiye’nin en büyük problemi kaçak akaryakıt. Bu dizel yakıtlarda ne oranlarda?

Akaryakıt satışlarına yönelik derneklerin kamuoyuna sundukları inceleme ve araştırmalar, akaryakıt sektöründe kayıt dışı tüketimin toplam tüketimin yüzde 10-15’i düzeyinde olduğunu göstermektedir.

Akaryakıt pazarından Petrol Ofisi’nin aldığı pay nedir?

Petrol Ofisi 2006 yılında da dizeldeki pazar payı liderliğini sürdürmüştür. 2006 yılında Petrol Ofisi dizelde en yakın rakibinin 15 puan üzerinde olup yüzde 34 pazar payı ile sektör liderliğini korumaktadır.
Haberle ilgili daha fazlası:

BAKMADAN GEÇME!