Ya al ya da bırak

BirleÅŸmiÅŸ Milletler'in, 3 Kasım'daki seçimler sonrasında taraflara sunacağı 'çözüm paketi' belli oldu.Brüksel'deki AB yetkililerine de ulaÅŸan ve AB güvencesinin alındığı paket taraflara, 'take it, or leave it' (ya al, ya da bırak) prensibi ile sunulacak. Ä°ki tarafın benimsemediÄŸi konular tartışılmayacak. Hemfikir oldukları ama düzeltme ihtiyacı olan konularda ise tartışma ortamı yaratılacak. AB desteÄŸi ile ortaya konulacak olan çözüm paketini Rumların reddetmesi, AB üyeliÄŸine mal olacak. Türk tarafına ise yeni yaptırımlar getirilmesi söz konusu olacak. Ne konfederasyon, ne de federasyon yapısının esas alındığı çözüm paketinin Türk tarafının görüşlerine ‘‘daha yakın’’ olduÄŸu söyleniyor. AB ve ABD'nin tamamen arkasında olduÄŸu ‘‘BM planı’’, büyük ölçüde ‘‘Belçika Modeli’’ni esas alıyor. Ä°ÅŸte ‘‘Kıbrıs BirleÅŸik Devletleri’’ planı:Yönetim: 3 devlet formülü ve tam siyasi eÅŸitliÄŸe dayanıyor. Çok boyutlu egemenlik sistemi esas alınıyor.ÜÇ devlet: Ä°ki kanat devlet kuracak Türk ve Rumlara iç egemenlik hakkı veriliyor. Dış egemenlik ise, ortak olarak oluÅŸturulacak ‘‘merkezi devlete’’ bırakılıyor.Yetki paylaşımı: Ortak devletin sorumlulukları, AB, dış, savunma ve ekonomi gibi konularla sınırlandırılıyor.CumhurbaÅŸkanlığı: Yönetim ÅŸekli parlamenterler rejimine çevriliyor. Buna raÄŸmen CumhurbaÅŸkanlığı ‘‘sembolik’’ olsa da, dönüşümlü olacak ÅŸekilde korunuyor.Parlamenter yapı: Kanat devletlerin baÅŸbakan ve meclisi ile ortak devletin baÅŸbakan ve 'ortak meclisi' bulunacak. Ortak devlette nüfusa oranın esas alındığı alt parlamento ve kanat devletlerin eÅŸit sayıda temsil edildikleri üst parlamento olacak. Alt parlamentoda alınan kararlar, üst parlamentoda onaylanmadıkça geçerli olamayacak.Türkiye göçmenleri: Türkiye'den KKTC'ye göçenler geri gönderilmeyecek. Yeni ortak devletin yurttaşı olacaklar.Rum göçmenler: Kuzeyde AB mevzuatı ve üç özgürlük olarak adlandırılan, yerleÅŸim, dolaşım ve mal edinme hakları, Rumlar için sınırlandırılacak. 10 yıl olarak düşünülen geçici süre sonunda, Rumların bölgeye yerleÅŸimi, Türk nüfusunun yüzde 10'u geçmeyecek ÅŸekilde kısıtlanacak.Kültür-ticaret: Kanat devletler, kültür, ticaret gibi alanlarda ortak devletten bağımsız ve onayına gerek duymadan, üçüncü ülkelerle iliÅŸkiler kurabilecek ve anlaÅŸmalar yapabilecek. Â