<B> Merve YENAL</B>
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 11, 2003 20:17
Bundan sekiz yıl önce Xerox Türkiye'de satış uzmanı olarak göreve başlayan Cahide Akkuzu geçtiğimiz günlerde firmanın genel müdürlüğüne getirildi. Böylece Xerox Türkiye'nin 14’üncü yılında ilk kadın genel müdürü oldu. Xerox dünyada, iki yıldan bu yana Anne Mulcahy tarafından yönetiliyor. Xerox'un da yer aldığı, dünyanın en büyük şirketlerinin listelendiği Fortune 500'de, yalnızca beş kadın CEO bulunuyor.
HP'den Carly Fiorina, Ogilvy & Mather'dan Shelly Lazarus, eBay'den Meg Whitman, Avon'dan Andrea Jung ve Xerox'dan Anne Mulcahy... Bu kadınların ortak özellikleri 'cam tavan sendromu'nu (kadınların belli bir kademeye kadar gelip, tepe yönetime gelmelerinin engellenmesi) kırarak uluslararası şirketlerin başına geçmiş olmaları.
Sayıları bir elin parmağını geçmiyor. Ancak hepsinin kariyer geçmişi ayrı bir başarı öyküsü niteliğinde. Örneğin 2001'de Xerox'un başına geçen Mulcahy 25 yıl boyunca şirkette her türlü görevi üstlenmiş. Sonunda Xerox'un ilk üst düzey kadın yöneticisi olmuş. Şimdi şirketteki kariyerinin zirvesinde.
YENİ GÖREVBugünlerde Xerox, Mulcahy'nin ardından yeni bir kadın yöneticinin heyecanını yaşıyor. Üstelik bu sefer
haber Türkiye'den... 85 ülkeyi kapsayan MIERA bölgesinin pazarlama direktörlüğünü yapan Cahide Akkuzu firmanın Türkiye genel müdürü oldu. Akkuzu'nun bir diğer özelliği firmanın Türkiye'de ilk kadın genel müdürü olması. Ayrıca bundan sekiz yıl önce kısa bir dönem genel müdürlük yapan kişi dışında ilk Türk genel müdür. Akkuzu aynı zamanda Xerox'un 130 ülkedeki yapılanmasında genel müdür unvanını taşıyacak üçüncü kadın oldu.
Aynı Mulcahy gibi Cahide Akkuzu da Xerox'da başarı merdivenlerini tırmanmaya en alt basamaktan başlamış. 1995'te satış uzmanı olarak göreve gelmiş. Kısa sürede yükselmiş. En fazla iki yılda bir terfi almış. 1997'de Xerox Türkiye Pazarlama Müdürlüğü'ne terfi etmiş. İki yıl sonra Xerox Avrasya Sektörel Çözümler Müdürü olmuş. Ertesi yıl Xerox Avrasya Pazarlama Direktörlüğüne getirilmiş. Ocak 2002'den bu yana Londra'da Xerox MIERA (Ortadoğu, Hindistan, Avrasya, Rusya ve Afrika) Pazarlama Direktörü olarak görev yapıyordu. Türkiye'ye dönmesiyle birlikte Georgi Nikolov'dan boşalan genel müdürlük pozisyonuna getirildi.
BAŞARI ODAKLIAkkuzu, kendisini paylaşımcı, eşitlikçi ve başarıya odaklı bir yönetici olarak görüyor. Kişisel olarak çok disiplinli olsa da ekibini baskı altına almadığını belirtiyor. Kadın olması nedeniyle ekip arkadaşlarının onu kendilerine yakın bulduğunu ve sorunlarını paylaştıklarını söylüyor.
Akkuzu'ya göre her yabancı şirketin amacı pazar koşullarını bilen, o koşullarda yetişmiş yöneticiyi genel müdür yapmak. Xerox için de aynı şey geçerli. Xerox Türkiye'nin genel müdürlüğüne getirilmesi kendisi için sürpriz olmamış. Bu pozisyonun kariyer planlamasında bulunduğunu söylüyor. Daha önce atandığı pozisyonları bunun bir hazırlığı olarak görüyor.
Bir önceki konumu nedeniyle Türkiye'deki durumu çok yakından takip etmiş. Geri döndüğünde herhangi bir adaptasyon süresine gerek duymadan çalışmalara başlayabilmiş. İlk günden başlayarak çok hızlı bir şekilde kararlar aldığını söylüyor.
EŞİT İMKANLARAkkuzu'ya göre Xerox tüm elemanlarına eşit imkanlar sağlayan bir şirket. Bu sayede kadın bir başkan tarafından yönetilmenin mümkün olduğunu düşünüyor:
‘‘Belli ülkelerin ofislerinde daha az kadın çalışan var. Bazı ülkelerde ise bu oran çok daha fazla. Örneğin, Türkiye'de kadın yöneticilerin ve çalışanların oranı yüksek. Şirket bu eşitliği sağlıyor. Bunu hak eden bir kişi söz konusu olduğunda kadın erkek fark etmeden bu görevi teslim ediyorlar.‘‘
85 ÜLKEDEN SORUMLU
Cahide Akkuzu 18 ay boyunca Londra'da Xerox MIERA pazarlama direktörü olarak görev yaptı. Burada toplam 10 kişilik bir yönetim ekibiyle birlikte çalıştı. İşe başlar başlamaz bölge ofislerini ve müşterilerini ziyaret etmiş. Daha sonra pazar politikalarını ve iş modellerini oluşturmuş. Sorumlu olduğu ülkelerdeki Xerox ofislerinin bazılarının pazarda belli bir yerde olduğunu, bazılarının ise henüz yeni olduğunu söylüyor. Akkuzu kısa sürede önemli başarılara imza atmış. Örneğin, küçülmekte olan Hindistan ofisi için özel bir ekip oluşturmuş. Buradaki iş modelini baştan sona değiştirmiş. Yaptıkları çalışmaların meyvelerini aldığını söylüyor. Son altı aydır Hindistan'da satışlar belirgin bir artış göstermeye başlamış.
İki yöneticinin ortak yönleri
Cahide Akkuzu'nun Xerox'daki kariyer öyküsü Xerox'un dünya başkanı Anne Mulcahy ile benzerlikler gösteriyor. İkisi de Xerox'da yıllardır görev yapıyor. Mulcahy, Xerox'da 25 yıllık bir tecrübeden sonra genel müdür oldu. Akkuzu ise sekiz yıldır Xerox'da çalışıyor. İkisi de en alt kademeden başlayarak basamak basamak yükselmiş. Akkuzu bugüne kadar toplam dört kez Mulcahy ile bir araya gelmiş. Hem bir kadın olarak hem de uyguladığı politika açısından örnek alınacak bir kişi olduğunu söylüyor. Türkiye'ye gelmeden önce bir toplantıda görüşmüşler. Mulcahy Xerox Türkiye'nin başına bir kadın genel müdür atandığı için ne kadar mutlu olduğunu özellikle dile getirmiş. Ayrıca Akkuzu genel müdürlüğe getirildikten sonra ona bir başarı mesajı göndermiş. Akkuzu en kısa zamanda onu Türkiye'ye davet edeceğini söylüyor.