Wikileaks'ten yeni Türkiye belgeleri

Kronolojik sırayla yayınlanan belgelerin ilki 8 Eylül 1986 tarihini taşıyor. İlk belgede 1986 yılında İstanbul'da sinagoglara düzenlenen saldırılarla ilgili basında çıkan haberler yer alıyor. Bugün açıklanan belgelerin en yakın tarihlisi ise PKK'nın artan şiddet olaylarıyla ilgili 26 Şubat 2010 tarihinde geçilen telegraf.

Belgeler 2002 yılındaki seçimlerin ardından yoğunlaşıyor. Açıklananlar arasında özellikle 2000'li yıllara ait çok sayıda belge bulunuyor.

Wikileaks bugün ayrıca, Yemen, Somali, Güney Afrika, Polonya, Bahreyn ve Suriye gibi ülkeleler ilgili de yüzlerce belge yayınladı. Â

Açıklanan son belgeler içerisinde ön plana çıkanlardan bazıları şunlar:

3 Mayıs 2006 tarihli "Türk ordusunda hareketlilik: Bu ne anlama geliyor" baÅŸlıklı belge:Â

Irak sınırına asker yığılması, PKK terörünün yarattığı tehdidin yoğunlaştığı son birkaç yıldaki hükümet politikalarıyla uyumluluk gösteriyor. Ordu, PKK'dan sızmaları engellemek için sınırı kapatıyor.

Mevcut şartlar altında Türkiye'nin bizi önceden bilgilendirmeden büyük bir sınır ötesi operasyona kalkışacağını zannetmiyoruz.

Basında bazı abartılı haberler çıkmaya devam ederken, bazı gazeteciler de bu tartışmayı alevlendirmek için ABD'li yetkililerden bu konuda yorum almaya çalışıyor.

Büyük kapsamlı bir operasyonun dışında bir diğer senaryo da havadan indirilecek az sayıda Özel Harekat askeri ya da komandoların, kamplara yönelik bir arama ve yok etme misyonu başlatmaları. Bu tarz bir operasyon, KDP peşmergeleri ile karşılaşma olasılığını da azaltıyor.

20 Åžubat 2009 tarihli "CHP'nin yolsuzluk savaşçısı gözünü Ä°stanbul belediye baÅŸkanlığına dikti" baÅŸlıklı belge:Â

Birçok siyasi gözlemci, 29 Mart seçimlerinde Kadir Topbaş karşısında Kemal Kılıçdaroğlu'na az şans tanıyor.

Ancak yine de Kılıçdaroğlu, seçimleri kazanması ve bir dönem Başbakan Erdoğan'ın oturduğu koltuğu elde etmesi halinde, CHP'nin Deniz Baykal'ın liderliği altındaki düşüşünün kendisi sayesinde sona erdiğini söyleme hakkını da elde edecek.

Bununla birlikte bazı gözlemciler, partisi içinde muhalefet sevmemekle ünlü olan Baykal'ın Kılıçdaroğlu'nu başarısız olmasını umarak ve bekleyerek aday yaptığını öne sürüyor.

12 Åžubat 2010 tarihli "Dink Davası... Geciken Adalet" baÅŸlıklı belge:Â

Davada 12 duruşma yapılmış olsa da ilerleme kaydedildiğini gösteren herhangi bir işaret yok. Son üç yıl içerisinde şüpheli sayısı bir azaldı, bir yükseldi.

Ayrıca, zaman aşımına uğrayan konuşma tapeleri de imha edildi. Dava boyunca sekizinci duruşmada şüphelilerin yumruk yumruğa kavga etmesi, sanık ile tanıkların yanyana oturtulmaları ve gizli tanığın unutulması gibi bazı olaylar, Türkiye'de hukukun üstünlüğünün imajını ve gücünü zayıflatıyor.

Dink ailesi ve diğer cinayet kurbanlarının aileleri, kurulması halinde meclis komisyonunun, bazı yanıtlar verebileceğini ve bu çözümlenmemiş cinayetlerde devlet kurumlarının rolünü araştırarak Türkiye'nin imajını iyileştireceğini düşünüyor.

4 Nisan 2009 tarihli "Türkiye'nin F-tipi cezaevleri: Midnight Express'ten (Geceyarısı Ekspresi) uzaklaşıyor" başlıklı belge:

Türkiye'nin yüksek güvenlik önlemli "F-tipi" cezaevlerine yapılan bir elçilik ziyaretinde, temiz ve modern yerlerde kalan mahkumlara iyi davranıldığı görüldü. Terör, organize suç ve uyuşturucu kaçakçılığından hapse atılan mahkumlara mesleki eğitim fırsatları sağlandığı belirlendi.

Genel olarak, Türk cezaevi sisteminin Batı'da resmedilen klişelerden hızla uzaklaştığı görülüyor. ABD ve diğer ülkelerdeki cezaevi yetkililerini buradaki hapishaneleri ziyaret etmeye ve Türkiye'nin tecrübelerinden faydalanmaya çağırıyoruz.