Güncelleme Tarihi:
ABD Dışişleri Bakanlığı’na ait 250 binden fazla belgenin yayımlanması, kamuoyunu ikiye böldü. Wikileaks’in daha önce yayımladığı Afgan Savaşı’yla ilgili 76 bin ve Irak Savaşı’yla ilgili 400 bin belge de tartışma yaratsa da bu kadar büyük bir bölünme ortaya çıkmamıştı.
Bazıları bütün sızıntıların değerinin eşit olduğu görüşünde. İngiliz Guardian gazetesinin önde gelen yazarlarından Seamus Milne, Perşembe günü yaptığı açıklamada, Wikileaks, “ABD’nin küresel gücünün hesap vermesini sağlıyor” dedi.
Ancak ilk iki sızıntı ile medyada Cablegate olarak bilinen üçüncü sızıntı arasında fark olduğunu düşünenler de var.
Londra merkezli savunma ve güvenlik odaklı düşünce kuruluşu Kraliyet Birleşik Hizmetler Enstitüsü Direktörü Michael Clarke, diğer analistlerle yaptığı konuşmalardan, Julian Assange’ın belgeler arasında fark gözetmeden böyle bir yayın yapmakta hatalı olduğu sonucuna varmasını sağladığını belirtti.
Clarke, “Afganistan ve Irak belgeleriyle ilgili olarak bazı küçük noktaların insanların hayatlarını tehlikeye atabileceği dışında akıllarda çok fazla soru işareti yoktu. Ancak hatalı uygulamalara dair çok az kanıt içeren bu belgelerin tamamıyla sorumsuzluk olduğunu düşünüyorum” dedi.
Henüz belgelerin yayımlanmasından etkilenen ülkelerde henüz resmi bir anket yapılmadı ancak kamuoyu henüz bu konuda bir uzlaşıya varamamış gibi görünüyor.
Wikileaks Ağustos ayında Afganistan Savaşı belgelerini yayımladıktan sonra Pew Araştırma Merkezi’nin yaptığı bir anket, sızıntıyla ilgili haberleri duyanların yüzde 42’sinin Wikileaks’i desteklediğini, yüzde 47’sinin ise böyle bir hamlenin kamu çıkarına zarar verdiğini söyledi. Daha yaşlı katılımcıların Wikileaks’le ilgili daha eleştirel tavırlar ortaya koydu.
ABD’de Jersey Journal’ın internet sitesinde yapılan bir ankette ise katılımcıların yüzde 60’ı Assange’ın ajanlıkla yargılanması gerektiğini söyledi. Ancak New York Daily News’un yaptırdığı bir başka anket katılımcıların yüzde 70’inin Wikileaks’in doğru bir iş yaptığını düşündüğüne işaret etti.
Assange, bu hafta içinde Time’a verdiği röportajda, “Bence ABD halkının girişimlerimize tepkisi çok olumlu oldu” dedi. Derginin internet sitesinin okurları da büyük oranda aynı fikirde gibi görünüyor. Sitede yer alan “Yılın Kişisi” anketlerinde Assange, Lady Gaga’nın önüne geçip Başbakan Tayyip Erdoğan’ın arkasından ikinci sıraya yükseldi.
New York’ta bulunan Fordham Üniversitesi İletişim Profesörü Paul Levinson, ABD’de kamuoyunun siyasi görüşleri çizgisinde bölündüğünü söyledi.
Levinson, “Sağcılar Assange’ın bir vatan haini olduğunu söyleyerek New York Times’a belgeleri yayımladıkları için öfke kusuyor. İlericiler ise hükümetin hesap verebilirliğinin artırılması adına ulusal güvenliği riske atmaya değeceğini düşünüyor” dedi.
Dünyanın farklı yerlerinden gazete editörleri de son sızıntılara muhalefet etme eğiliminde. Örneğin Kanada’nın Globe and Mail gazetesinde şu yorum yapıldı: Hükümet sırlarının ortaya çıkarılması iyi bir şey olabilir ancak bu sızıntıların daha farklı bir yapısı var. Bunlar askeri belge ya da muhbirlerin çağrıları değil” dedi.
Kanada’nın Maclean’s dergisinde yer alan bir ankette ise Wikileaks’e destek verenlerin oranının yüzde 40’tan 35’e düştüğü ifade edildi.
Almanya’nın en çok satan gazetelerinden Bild, Assange’ı ikiyüzlülük ve anarşiyle suçladı. Gazetede, “Asıl rahatsız edici olan şey şu: Wikileaks gibi bir kurum sadece özgür dünyada var olabilir. Despotlar ve diktatörler buna izin vermez” denildi.
Ancak liberal görüşleriyle bilinen die
Ortadoğu’dan gelen tepkiler ise daha dengeli oldu. Mısırlı yorumcu Fehmi Huveydi, “Biz zaten belgelerde söylenen her şeyi biliyorduk ama belgelerin yayımlanması olayın güvenilirliğini artırdı” dedi.
Asya’dan da tepkiler geldi. Singapur’un devlet denetimindeki gazetesi Straits Times Wikileaks’in söz özgürlüğünü savunma iddiasının “kendini beğenmişçe bir palavra” olduğunu yazdı. Gazetedeki yorum şöyle devam etti: “Assange ve ekibi özgürlük savaşçıları değiller. Sadece çalınmış belgelerin yayımlanması için bir zemin sunuyorlar.”
Bu yazı "World opinion cools on WikiLeaks" başlıklı makaleden derlenmiştir.
http://twitter.com/HurriyetPlanet