Vicdani retçiye kamu işi

Anayasa Mahkemesi, askeri suçlarda adli kontrol uygulanamayacağına ilişkin düzenlemeyi iptal etti. Vicdani retçilere tutuklama yerine kamuya yararlı işte çalışma, karakola imza verme, astını döven askere öfke terapisi gibi cezalar verilebilecek.

ANAYASA Mahkemesi (AYM) askeri suçlara da adli kontrol yolunu açtı. AYM, askeri suçlarda adli kontrol uygulanmayacağına ilişkin istisnai düzenlemeyi anayasanın eşitlik ilkesine aykırı bularak iptal etti.
Bu kararla vicdani retçiler başta olmak üzere firar, yoklama kaçağı, üste hakaret gibi askeri suçları işleyenlere
adli kontrol kararı verilebilecek.

Kara Kuvvetleri Komutanlığı Askeri Mahkemesi, baktığı bir davayla ilgili olarak AYM’ye başvurdu. Mahkeme, Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu’na 2006’da eklenen askeri suçları, CMK’daki adli kontrol düzenlemesi dışında tutan istisnanın iptalini istedi. Mahkeme, “Bu kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde Ceza Muhakemesi Kanunu’nun adli kontrole ilişkin hükümleri hariç olmak üzere diğer hükümleri askeri yargıda da uygulanır” bölümünün anayasaya aykırı olduğunu savundu.

ÖFKE TERAPİSİ VERİLECEK

AYM de düzenlemeyi iptal etti. İptalle birlikte askeri suçları işleyenlere CMK 109’a göre tutuklama yerine kamuya yararlı işte çalışma, karakola imza verme, asker kişilere örneğin astını döven subay-astsubaya öfke terapisi gibi cezalar verilebilecek.

Vicdani ret cezasının dayanağını oluşturan ve Askeri Ceza Kanunu’nun 87’nci maddesinde tanımlanan “Emre itaatsizlikte ısrar” suçundan bir gün bile olsa ceza alındığında askeri mahkemeler erteleme kararı vermedikleri gibi adli kontrol de uygulamıyordu. İptal kararları ışığında bu suçu işleyenin cezasına da adli kontrol uygulanabilecek. Ceza alınması halinde ertelenebilecek. Anayasa Mahkemesi kaynakları, kararın internet sitesinden ilan edildiğini, mahkemelerce yayımı beklenmeden uygulanabileceğini açıkladılar.

Firar eden asker tutuklanmayacak

ESKİ Genelkurmay Askeri Mahkemesi Başkanı Mehmet Sever iptali şöyle değerlendirdi: “Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulü Kanunu’na göre askeri suçlarda askeri mahkemeler ceza bir gün bile olsa erteleme kararı verip adli kontrol uygulamasına gidemiyordu. Askeri disiplin ve genel gerekçelerle bu istisnalar getirilmişti. İptal kararları ile ceza ertelemesi ve paraya çevirebilmenin ardından adli kontrol yolu da açıldı. Asker firar ettiğinde, emre itaatsizlikte ısrar suçu işlendiğinde artık askeri mahkeme tutuklama kararı vermeyecek. Bunun yerine CMK’nın 109’uncu maddesindeki adli kontrol hükümlerini uygulayarak, örneğin karakola imza verme tedbiri alarak serbest bırakacak.”