Vertigo nedir, Vertigo belirtileri nelerdir, nasıl tedavi edilir?

Vertigo baş dönmesi olarak tarif edilmektedir. Vertigo başka hastalıkların belirtisi olabildiği gibi tek başına da görülebilmektedir. Santral ve periferik vertigo olarak ikiye ayrılmaktadır.

Vücudumuzun dengesinin sağlanmasında pek çok faktör etkilidir. İç kulak, kaslar, kemikler ve gözlerden gelen pek çok duyu, beyin ve beyincik etrafında toplanır, çözümlenir ve dengemiz sağlanır. Herhangi bir denge bozukluğu durumunda baş dönmesi yaşanırsa bu karmaşık yapının bütün parçaları incelenmelidir. Vücudumuzun dengesinin sağlanmasında pek çok faktör etkilidir. İç kulak, kaslar, kemikler ve gözlerden gelen pek çok duyu, beyin ve beyincik etrafında toplanır, çözümlenir ve dengemiz sağlanır. Herhangi bir denge bozukluğu durumunda baş dönmesi yaşanırsa bu karmaşık yapının bütün parçaları incelenmelidir. En önemli belirtisi baş dönmesi olan ve denge merkezini bozan vertigo hastalığı konusunda bilinmesi gereken en önemli nokta bu rahatsızlığın bir başka rahatsızlığın belirtisi olabileceğidir.

Vertigo Nedir?
Vertigo genel olarak iç kulak hastalıkları, daha nadir olarak da beyin ve beyincikle ilgili rahatsızlıkların sonucu olarak ortaya çıkar. Genellikle İç kulaktaki denge organları vücudun dengesinin sağlanmasında önemli bir rol oynar. İşitme organları ile yan yana bulunan denge organları, labirent adı verilen 3 yarım daire kanalı ve iki keseden meydana gelir. Her iki kulakta da bu labirent yapısı mevcuttur. İleri ve geri hareket etme ve yer çekimi keseler tarafından, dönme ise yarım daire kanalları tarafından algılanır. Bu denge sistemi vücudun hareketini anlamamızı sağlar. Hareketsiz olarak durulduğunda ise her iki kulaktan da beyne eşit ve uyumlu duyumlar gelir. Vertigonun nedeni olarak görülebilecek iç kulaktaki ya da başka organlardaki bazı sorunlar bu mesajların gelmesini aksatabilir ve bu durumda hareketsiz olduğumuz halde etrafımızdaki her şey hareket ediyor gibi görünür. Bu baş dönmesi durumuna vertigo hastalığı adı verilir.

Vertigo Nasıl Anlaşılır?
Vertigonun en önemli belirtisi baş dönmesidir. Bunun yanında;

Kulakta bir basınç hissi,
Çınlama ve akıntı
İşitme sorunları,
Mide bulantısı,
Kusma

Santral vertigo:
Beyinden kaynaklanan rahatsızlıklar sonucu meydana gelmektedir. Santral vertigolar, beyinde tümör, kanama, damarlarda anevrizma ya da beyin damarlarının farklı bozukluklarından kaynaklanabilmektedir. Bu durumda hastalar Nöroloji Bölümü’ne yönlendirilmektedir.

Periferik vertigo:
İç kulak ya da orta kulaktaki denge merkezinin etkilenmesine bağlı olarak dengenin bozulmasıdır. Periferik vertigoya boyun ağrıları gibi kas iskelet sistemindeki herhangi bir sıkıntı ya da hipotiroidi, hipertiroidi ya da hipoglisemi gibi metabolik hastalıklarda neden olabilmektedir. Hasta vertigo şikayetiyle geldiği zaman ilk olarak kulakla ilgili bir sıkıntısı olup olmadığına bakılmaktadır. Hastalardan genel metabolik tetkikleri istenmektedir. Şeker, kolesterol, trioit, karaciğer ve böbrek fonksiyon testleri ayrıca kişinin tansiyonuna kadar bütün tetkiklerine bakılmaktadır. Çünkü bunların hepsi vertigo ataklarını tetikleyebilmektedir. Vücuttaki her hangi bir dengesizlik vertigo ataklarıyla kendini gösterebilmektedir.

Vertigo belirtileri nelerdir?
Periferik vertigonun ilk belirtisi baş dönmesidir. Hastalar bu baş dönmesinin gece uyurken bile uyandıran bir dönme olarak tanımlamaktadır.5-10 saniye süren anlık dönmeler yaşanabilir. Kafa sabitlenince baş dönmesinin geçtiğini ama kafa hareket ettiğinde baş dönmesinin tekrarlandığını belirtirler. Çok hafif baş hareketleri, eğilip kalkma gibi eylemler kısa süren baş dönmeleri yaratmaktadır. Bu durum gün içinde devam etmektedir.

Menier denilen vertigo tipinde ise baş dönmeleri kısa sürmez. Bu hastalık; kulağın denge kanallarının içindeki endolenf denilen sıvıda artışa bağlı basınç artışı ile olur. Menier hastalığında çok şiddetli bir vertigo görülmektedir. Vertigo ataklar halinde olur. Hastalarda, baş dönmesinin yanında mide bulantısı ve kusma şikayetleri de çok sık görülebilmektedir. Kulakta dolgunluk, uğultu, çınlama özellikle görülmektedir. Özellikle menier hastalığının tipik bulguları kulakta çınlama ve dolgunluk hissi, uğultu ve duyma kayıplarıdır. Periferik vertigo çeşitleri bu belirtilere göre belirlenebilmektedir.

Vertigo Nasıl Tedavi Edilir?
Vertigo tedavisi için belli başlı üç yöntem vardır. Bunlardan ilki Vestibüler Rehabilitasyon'dur. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon bölümü vücudunuzdaki dengeyi neyin bozduğunu anlamaya ve çözmeye çalışır. Rahatsızlık ve şikayetler yok edilmeye ve semptomlar ortadan kaldırılmaya çalışılır. Eğer ciddi bir mide bulantısı sorunu varsa kusmayı önlemek için üç ya da beş günlük bir ilaç tedavisi de uygulanabilir. Sürekli atak geçiren hastalara kortizonlu vertigo ilaçları önerilebilir. Eğer kulak burun boğaz uzmanı herhangi bir sebep bulamadıysa ve sorun beyin ve sinir sistemiyle ilgiliyse cerrahi bir müdahale gerekebilir. Stres hayatımızda her türlü sorunun temel nedenidir. Vertigo için de tetikleyicidir. Her ne kadar zor olsa da bir şekilde üstesinden gelmek ve stresten uzak kalmaya çalışılmalıdır. Sağlıklı beslenmek ve bağışıklık sistemini koruyup güçlendirmek çok önemlidir. Yumurta, kuruyemiş ve süt gibi besinler yeterince alınmalıdır. Bunun yanında bol sıvı almak vücudun dengesini korumak ve vertigo rahatsızlığına yakalanmamak için gereklidir. Güneşlenmek, tuzu azaltmak ve ağır sporlardan ve ani hareketlerden kaçınmak da vertigodan korunmanızı sağlar. Spor hayatınızda mutlaka yer almalı, ancak çok ağır ve yorucu sporlardan kaçınılmalıdır.