Vergi pişmanlık başvurusu nedir? Pişmanlıktan kimler yararlanabilir?
Güncelleme Tarihi:
Maliye'nin uygulamaya koyduğu ve beyan edilmeyen ya da eksik beyan edilen vergi borçlarının ceza ödenmeden yatırılmasını sağlayan vergi pişmanlık başvurusu, bazı koşulları içerisinde barındırıyor. İncelemeye düşmeyen vergi borçları pişmanlık başvurusu ile cezasız bir şekilde ödenebildiği gibi, bu sürecin başlamasının ardından 15 gün içerisinde beyanname verilmesi de şart koşuluyor. İşte, Maliye Bakanlığı'nın pişmanlık başvurusu hakkında bazı bilgiler
‘Pişmanlık’ hükümleri Vergi Usul Kanunu’nda (VUK) yer almakta (Md. 371). Pişmanlık hakkından faydalanabilmek için mükellefin kendiliğinden Maliye’ye başvurması gerekmektedir. ‘Beyan etmediğim vergi var’ veya ‘eksik beyan ettiğim vergi var’ demesi gerekiyor. Ardından 15 gün içinde de beyanname verme yükümlülüğü ve vergi ödeme yükümlülüklerinin de yapılması gerekiyor. Vergi incelemesi başlamışsa veya bir ihbarda bulunulmuşsa pişmanlık başvurusu kabul edilmiyor, mükellef lehine olan ‘vergi cezası kesilmeme avantajı’ ortadan kalkıyor.
Bilerek de bir vergi eksik beyan edilmiş veya hiç beyan edilmemiş olabilir, bilmeyerek de sonradan bu eksiklik fark edilmiş olabilir. Her iki durumda da pişmanlık maddesinden yararlanılabiliyor. Maliye durumu fark etmeden bu riskten nasıl kurtulurum diyen, nasıl hatamı en az zararla telafi ederim diye düşünenler için “pişmanlıkla Maliye’ye başvurmak” pratik çözüm... Vergi aslı ve gecikme zammı ödenirken ‘vergi ziyaı cezası’ (vergi aslının 1 katı veya 3 katı) uygulanmıyor. Konu çözülüyor.
FARKLI DÖNEM İÇİN PİŞMANLIK BAŞVURUSU YAPILIR MI?
Maliye bir döneme (misal 2015) ilişkin inceleme başlatmışken mükellefler farklı bir dönem için (misal 2014) pişmanlık hükümlerinden yararlanabilir mi? Yargıya intikal eden benzer bir olayda Danıştay inceleme yapılan dönem dışındaki diğer dönemler için pişmanlık başvurusunun geçerli olduğunu (vergi ziyaı cezası kesilmeyeceğini) belirtmiş.
“Davacı hakkında 2006 Aralık dönemine ilişkin olarak vergi incelemesi bulunmadığı, incelenen dönemlerin 2007 Haziran ve Temmuz dönemleri olduğu belirtildiğinden pişmanlık talebinin (2006 için) kabul edilmemesi suretiyle kesilen cezada yasaya uygunluk bulunmadığından yazılı gerekçeyle verilen kararın bozulması gerekmiştir.” (Danıştay 9. Daire 2012/4625 K., 17.9.2012 tarih.)
VERGİ İNCELEMESİ KAÇ YIL ÖNCESİNE KADAR YAPILABİLİR?
Vergi incelemesindeki amaç, ödenmesi gereken vergilerin doğruluğunu araştırmak, tespit etmek ve sağlamaktır (VUK Md. 134). Hesap dönemini takip eden yıldan başlayarak beş yıl için inceleme yapılabilir. Üzerinden beş yıl geçmiş yıllara ilişkin inceleme yapılamıyor. Zaman aşımı süresi beş yıl. Vergi alacağının doğduğu takvim yılını takip eden yılın başından başlayarak beş yıl içinde tarh ve mükellefe tebliğ edilmeyen vergiler zaman aşımına uğruyor (VUK Md. 114). 2011 hesaplarının zaman aşımı 31 Aralık 2016’da doldu. 2012 ve sonraki yıllara ilişkin vergi incelemesi halihazırda (2017 yılı içinde) yapılabilir.
VERGİ İNCELEMESİNDE İSTENEN BELGELERİN TESLİMİ İÇİN NE KADAR SÜRE VAR?
Maliye’nin incelemeye başlama tutanağında defter ve belge ibrazı için mükellefe en az 15 gün süre verilir.