Veli - öğretmen ilişkisinde WhatsApp çıkmazı

Pek çok ebeveyn çocuklarının eğitim yolculuğu boyunca atılan her adımdan haberdar olmak ve okuldaki tüm uygulamalar hakkında bilgi sahibi olmak istiyor. Bunun için yaygın şekilde  sınıf WhatsApp grupları kullanılıyor. Hem öğretmenler hem de veliler açısından yeni sayılabilecek bu gurupların kullanımı sırasında bazı sorunlar da yaşanabiliyor. Örneğin öğretmenler okul ve çalışma saati dışında da velilerin soru ve sorunlarını yanıtlamak durumunda kalabiliyor.

‘SAAT FARK ETMEKSİZİN MESAJ ATILIYOR’
Kendisi de eski bir matematik öğretmeni olan Dr. Tuğba Yulet Yılmaz, pandemiden önce böyle bir zorunluk yoktu diyerek yaşanılan durumu şöyle anlatıyor:

“Pandemide uzaktan eğitime geçildiği için veli ve öğrencilerle uzaktan iletişim kurmamız gerekiyordu. Bu sebeple de veli WhatsApp grupları kurduk. O dönem gerçekten gerekliydi. Ancak yüz yüze eğitimle birlikte devam eden uygulamada saat fark etmeksizin çok fazla mesaj alınabiliyor. Ben bir öğretmenin cep telefon numarasının onun özeli olduğunu düşünüyorum. İlkokul döneminde bu tarz gruplar olabilir, çünkü çocuklar ödevlerini yazamıyor. Ancak ortaokul ve lise kademesinde artık buna gerek kalmıyor.”

Sınıf öğretmeni Fahriye Demircioğlu ise 48 yıllık öğretmen olduğunu ve uzun yıllardır veli WhatsApp gurubu bulunduğunu belirterek kendi deneyimini şöyle anlatıyor:

‘EĞİTİM SÜRECİNİ ETKİLEYEBİLİYOR’
“İlk başlarda sorun yoktu ancak bir süre sonra veliler uygunsuz yorumlar yapmaya ve kendi aralarında tartışmaya başladı. Ben de gruptaki katılımcıların yetkisini sınırladım. Bu tarz grupların olması gerektiğini düşünüyorum çünkü oldukça pratik ve hızlı bir iletişim sağlıyor. Velilerin yorum yapabildiği gruplar eğitim sürecini olumsuz etkileyebiliyor.”

‘OKUL - AİLE İŞBİRLİĞİ ZEDELENİYOR’
KarşılıklI yazışmanın olmadığı sadece öğretmen tarafından bilgilendirmenin yapıldığı veli gruplarının bir sakıncası olmadığını söyleyen Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Öztürk, “Karşılıklı diyaloglarda tartışmalar veya hoş olmayan durumlar ortaya çıkabiliyor. Veliler, öğretmenin ya da diğer velinin yüzüne söyleyemeyeceği bir şeyi orada dile getirebiliyor. Bu da okul - aile işbirliğinin zedelenmesine neden olabiliyor” dedi.

MAHREMİYET İHLALİ
Veli WhatsApp gruplarında çift taraflı değil, tek taraflı iletişim olması gerektiğine dikkat çeken Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitim Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Tolga Güyer bu tarz uygulamaların kişisel mahremiyetin ihlaline de neden olabileceğini belirtti:

“Bazı bilişim platformları var. Bunlar bazı okullarda yaygın olarak kullanıyor. En doğrusunun bu tarz sistemler üzerinden kurulan iletişim ve bilgilendirme olduğunu düşünüyorum.”

ÖĞRETMENLER NE DİYOR

- WhatsApp’da kişiler birbirlerinin numaralarını görebiliyor ki bu durum KVKK’ya aykırı. Öğretmenlerimiz e-okul ya da EBA üzerinden de bilgilendirmeler, ödevlendirmeler yapabilir. Bu hem işleyişe bir ciddiyet kazandırır hem de öğretmenlerimizin iletişim yükünü azaltır.

- Veliler arasında da rekabet var ve bu da büyük sorun. Ya hiç olmayacak ya da sadece yöneticinin mesaj gönderebileceği şekilde olacak.

- Bunun ne kurumsal, ne de etik bir açıklaması yok. Tam olarak kolaycılık ve kişisel sınırları yok saymak.

- Veli WhatsApp grubu kurmayın. Onlar kendi aralarında kuruyorlarsa kursunlar, siz veli ile eskiden olduğu gibi yüz yüze muhatap olun.

BU GRUPLAR SANAL DEDİKODU MERKEZİ GİBİ ÇALIŞIYOR
WhatsApp Anneleri”ni ilk bundan 6 yıl önce yazmıştım. Öğretmenleri sorgulayan, çocukları kıyaslayan, ödev kurdu, hâkimiyet kurmaya meraklı annelerin baskın ve aktif olduğu WhatsApp grupları masum iletişim amacıyla kurulmaya başladı. Ama daha sonra iş çığırından çıktı. Özellikle çocuğunun her alanda en iyi, her derste birinci olmasını isteyenler diğer çocukları bu grupta damgalamaya, öğretmenlere ve diğer velilere parmak sallamaya başladı.

LAF DALAŞI OLUYOR
Sınıf gruplarını sanal dedikodu merkezine çevirip, gövde gösterisi yapanları mı ararsınız, “yalan yanlış sesli kayıtları” atarak ortalığı hareketlendirenleri mi, başka velilerle laf dalaşına girip üstünlük kurmaya çalışanları mı ne ararsanız hepsi var.

Öğretmenleri gecenin bir yarısında “Kızımı şu itmiş”, “Oğlum bahçede terlemiş, sırtına gönderdiğim havlu konmamış”, “O kadar çok ödev verilmiş ki, çocuğumun bileği yazmaktan ağrıdı” gibi laf atanları saymıyorum bile. Artık birçok okulun velilerine ulaşacağı iletişim kanalları olmasına rağmen hâlâ bu grupların bu kadar aktif kullanılması gereksiz.

RAHATSIZ OLAN DA VAR
Tabii eğitimle ilgili paylaşımlara sözüm yok. Okulla ilgili bir sorun varsa öğretmenle yüz yüze görüşmek en doğrusu. Bazı etkinliklerde, gezilerde bilgi almak için de geçici olarak kullanılabilir. Ama iş dedikodu üretmeye, başka çocukları damgalamaya, öğretmeni yönetmeye gelince durmak gerekiyor. Kuşkusuz, neler olup bittiğini öğrenmek için girip sonra paylaşımlardan rahatsız olsa da ‘ayıp olur’ diye grubu terk edemeyen veliler de var.