Vatandaş soruyor, hocalar yanıtlıyor: Hangi maske?

Filiz AVCI soruyor:

Terziyim. Esnaf arkadaşlar ‘tıbbi maske’ bulamadıkları için bizden pamuklu, bez maske dikmemizi istiyor. Yıkanabilir maskelerin üretimi yasak mı? Sağlık açısından faydası var mı?

PROF. DR. ZAFER KURUGÖL (Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı):

Korunmak için doğrusu tıbbi ve cerrahi maske takmak, ama bulunmasında sıkıntı çekildiği de bir gerçek. Bu durumda dikim maskeler kullanılabilir ama kumaşı çok önemli. Sentetik olmamalı. Mümkün olduğunca sık dokunmuş, pamuklu kumaştan ve usulüne uygun şekilde dikilmiş maskeler takılabilir. Ayrıca en az iki katlı olmalıdır. Çok zorda kalırsak eşarplarımızı da iki katlı olarak kullanabiliriz. Cerrahi maskenin yerini tutmasa da bulaşı önlemede yararlı olabilir. Tabii, uygun şekilde takmaya ve temizliğe de dikkat etmeli. Nemlenince hemen değiştirmeliyiz. Benim önerim: Eve geldiğimizde 70 derece suyla yıkanması sonra da kızgın bir ütüyle ütülenip yeniden giyilmesi. İmal edilen bez maskeler de kullanılmadan önce ütülenmelidir.

CERRAHİ EN FAZLA 4 SAAT

Hande AKMAN soruyor:

Hastane personeliyim. Çalıştığım hastanede, cerrahi maskelerin ömrünün dört saat olduğunu söylüyorlar. Cerrahi maskelerin standardı ne olmalı ve ne kadar süre etkili olurlar?

PROF. DR. NECMETTİN ÜNAL (Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğretim Üyesi Anesteziyoloji ve Reanimasyon ve Yoğun Bakım Uzmanı):

Cerrahi maskelerin üç katmanlı olması gerekiyor. En dıştaki katman sıvıların girmesine engel olur. Orta katman mikroplar için bariyer niteliğindedir. İç katman ise nefesimizdeki nemi tutar. Maalesef piyasada satılmakta veya dağıtılan bir kısım maskeler bu standartlara uygun değil. Gerçek cerrahi maskelerin burun üzerine denk gelen bölümlerinde metal bir bant vardır. Bu banda şekil verilerek burun çevresinde açıklığın azaltılması temin edilir. Diğer taraftan maskenin, çene bölümünde ve kenarlarındaki açıklığı en aza indirecek şekilde takılması gerekmektedir. Cerrahi maskelerin dört saat kullanım sonrasında filtrasyon etkinliğinin azaldığına dair veriler mevcuttur. 

DENİZ GÖZLÜĞÜ DE KULLANILABİLİR

Yako MİŞİEL soruyor:

Havuz ya da denizde kullanılan ve gözleri tam kapatan deniz gözlükleri maske ile birlikte kullanılırsa market gibi kalabalık yerlerde riski azaltır mı?

PROF. DR. BARIŞ OTLU (Türk Mikrobiyoloji Cemiyeti Başkanı):

SARS-CoV-2 virüsü, virüsü taşıyan damlacıkların solunması ve temas yoluyla bulaşmaktadır. Özellikle sağlık çalışanları, hastalarla yakın temas sırasında maruz kalabilecekleri virüs taşıyabilecek damlacıklara karşı da gözlerini korumalıdır. Bu nedenle koruyucu ekipman olarak maske ve gözlük kullanımı riski azaltacaktır. Deniz gözlükleri de bu amaçla kullanılabilir.