Vasatın karizması

'Vasat'ın, özellikle de 'Karizma'nın doğru anlamlarının bilinmediğini dikkate alarak ilkin sözlüksel tanımlarını yapacağım.VASAT (médiocre): 'Orta, ortanın altı, değersiz, yeteneksiz, sönük, niteliksiz.'Bence, bir insana, bir sanat yapıtına verilebilecek en aşağılayıcı sıfat.KARİZMA: 'Tanrının lütfu' anlamına gelen 'Harisma'dan (Yunanca). '1. Kilisenin iyiliği için Ruhulküdüs tarafından gruplara veya bireylere geçici olarak bağışlanan olağanüstü yetenekler (konuşma becerisi, kehanet, mücizeler, vb.). 2. Olağanüstü çekiciliği olan liderlerin kendisine ve kişiliğine, yandaşlarınca yakıştırılan büyüleyici güç ve yetenek.'KARİZMATİK: Harismatikos (Yunanca). '1. Karizma ile ilgili olan. 2. Kitleleri olağanüstü bir biçimde etkileyen, geniş kitlelerin saygısını kazanan; etkileyici, büyüleyici. 3. Karizmatik güç: Max Weber'e göre bir birey olarak kendisini aşan, ama kendinde bulunan bir kutsallığı canlandıran bir kimsenin egemenliği; kişinin grup üzerindeki gücünü kullanması bu aşkınlıktan kaynaklanır.'Bence, bir insana verilebilecek en başdöndürücü sıfat. Bu sıfat ancak yüz milyonda bir kişiye yaraşır. Bir ülkeye, ancak yüzyılda bir tane karizmatik lider gelir. O da şansı varsa.*Durum böyledir ama küncü beyinli manken kızımız, maymun iştahlı sosyete dilberimiz sevgililerini karizma sahibi olmadığı için terk ederler.Türkçe dersinden belge alması kesin spor muhabirimiz, Pascal Nouma gibi bir serkeş futbolcuya 'karizmatik' sıfatını yapıştırır.'Karizma'yı Fareli Köyün Kavalcısı sananlar var; ünlülük, yakışıklılık, cinsel çekicilik ve marjinalite sananlar var. *Karizma ve karizmatik sözcüklerinin ayağa düşürülmesinin nedenini buldum galiba. Fransızca 'büyü, çekicilik, güzellik, sevimlilik, şeytan tüyü' anlamına gelen 'le charme' sözcüğüyle karıştırılıyor. Bu Fransızca sözcük Latince 'Carmen'den geliyor. 'Carmen'in anlamları: 1. Şarkı, şiir, lirik şiir, od. 2. Şiir biçiminde dile getirilen sözler (Büyüsel, hukuki, kehanet).Yunanca 'Karizma' ile Latince 'Carmen' sözcükleri arasında geçirgen bir akrabalık var mı? Epeyce uzak bir ilişki var gibi geliyor bana. Ama, 'Karizma'nın Türkçe karşılığı bulunmamasına karşın Fransızca 'le charme' (lö şarm)'ın birden fazla karşılığının bulunması iki sözcüğün eşanlamlı olmadığını, özellikle de 'Şarm'ın 'Karizma'nın yerine kullanılamayacağını gösteriyor.*Sıradan bir insan güzel, sevimli, yakışıklı, çekici, baştan çıkartıcı olabilir, ama kesinlikle karizmatik olamaz. Aradaki fark bu! 'Karizma'nın gençlikle, deneyimle, yaşla; daha genel olarak, hiçbir bedensel (fiziksel) özellik ve nitelikle ilişkisi yoktur. Karizma sahibinin genç, yakışıklı, çekici, vb. olması da gerekmez. Onun gücü, çekiciliği yüzeyde değildir. Ruhunun, beyninin derinliklerindedir. Karizma sahibi kesinlikle sıradan değildir, vasat değildir. 'Karizma sahibi insan', 'karizmatik insan' bir 'ÜSTİNSAN'dır. Gene karıştırmayalım: Bir 'insanüstü insan' değildir, 'üstinsan'dır. 'Üstinsan' başka, 'insanüstü' (tanrı, yarıtanrı) başka... 'Üstinsan' insanın bir aşkınlık halidir, aşamasıdır. Tıpkı assubay, subay ve üstsubay aşamaları gibi... 'Üstinsan', insanlık özelliklerini yitirmeden 'insan'ın erişebileceği en yüksek aşamaya erişmiş insandır. Belki bir adım ötesi 'yarıtanrılık'tır. Ama bir üstinsan, insanüstüne dönüşerek insanlığını yitirmeye asla özenmez. *Çocuklarını arkadaş parasıyla ABD'de okutan Tayyip Erdoğan'la ilgili olarak 'Vasat'ın uydurduğu 'Karizmatik'lik safsatasını anlamlandırmak için bu yazıyı yazdım.Mustafa Kemal karizma sahibi olduğu için Atatürk'e dönüştü. Tayyip Erdoğan'ın yolu bu gidişle ya Bayrampaşa'ya ya da Kasımpaşa'ya çıkar!