Vali: "Şeytan burayı ziyaret etti"
Güncelleme Tarihi:
ABD’de otistik bir genç, öğretmen olan annesinin silahlarını alıp önce onu öldürdü, ardından ilkokulda 20’si çocuk 26 kişiyi katlettikten sonra can verdi. Connecticut Valisi Dannel P. Malloy, “Şeytan burayı ziyaret etti” dedi ama şimdi herkes insana dair sorular soruyor: 20 yaşındaki dahi derecesinde başarılı öğrenci Adam Lanza neden bunu yaptı?
ABD’nin Connecticut eyaletindeki 30 bin nüfuslu, “ülkenin en güvenli beşinci kenti”olan Newtown’da önceki gün yaşananlar dünyayı şoke etti. Medya okul katliamcısının profilini çıkarmaya çalışsa da, Adam Lanza’nın nasıl can verdiği ve katliamdan hemen önce annesini neden öldürdüğü gibi sorular hâlâ yanıtsız.
AİLE: Lanza ailesi, zengin bir semtte, havuzlu bir evde yaşıyordu. Adam Lanza (20) burada doğup büyümüştü. Öğretmen olan annesi Nancy (54), muhasebe uzmanı olan babası Peter’dan 2008’de boşanmıştı. Peter, geçen yılbaşı Connecticut Üniversitesi’nden bir öğretim üyesiyle evlendi. Adam’ın 24 yaşındaki ağabeyi Ryan ise New York’ta çalışıyordu.
20 ÖĞRENCİYİ DOLABA KİLİTLEYEREK KURTARDI
ANNE: Nancy Lanza, Sandy Hook İlkoku-lu’nda öğretmenlik yapıp yapmadığı hâlâ soru işareti. Adam Lanza’nın annesini evinde öldürdüğü de iddia ediliyor. Kesin olansa annenin, bir silah düşkünü olduğu. Katliamda kullanılan silahların hepsi onun üzerine kayıtlı. Reuters’a konuşan bir yakını, “Hırslı bir silah koleksiyoncusuydu. Poligonda atış talimine çocuklarını da götürdüğünü söylemişti” dedi. Bir başkası, onun okulda başarılı olması için Adam’ı zorladığını belirtti.
AĞABEY: Katliamın hemen ardından polis, ağabey Ryan’ı (24) asıl fail sanıp bir süre gözaltında tutmuştu ama yanıldı. Ryan, polise verdiği ifadede, 2010’dan beri görüşmediği kardeşinin “kişilik bozukluğu” olduğunu söyledi. Adam’ın otizmin hafif bir formu olan Asperger Sendromundan mustarip olduğu, takıntılı davrandığı, ilaç kullandığı da söyledi.
KARDEŞ: Yıllık için fotoğraf vermeyecek kadar utangaç da olsa Adam başarılı bir öğrenciydi. Liseden 2009’da, üç yıl erken mezun olmayı başardı ve onur listesine girdi. Tanıyanlar onun için “Neredeyse dahiydi” diyor. ‘Teknoloji Kulubü’ne ait okul odasında bilgisayar oyunları oynardı. Bir arkadaşı, “Ona baktığınızda, yüzünde herhangi bir duygu ifadesi görmezdiniz” diyor. Peki ilkokulu niçin bastı ve orada nasıl öldü? Polis dün, “saldırının nedeni konusunda sağlam deliller var” dedi ancak bunların neler olduğunu açıklamadı. Ama Adam’ın annesini öldürdükten sonra hıncını alamayıp çok sevdiği öğrencilerini hedef aldığı söyleniyor.
Oyuncak bebek gibiydi: Katliamın bir küçük kurbanı ise 6 yaşındaki kız çocuğu Grace McDonnell oldu. Minik Grace’in evi saldırıyı düzenleyen Adam Lanza’nın bir alt sokağındaydı ve evleri birbirini görüyordu. Bir ev kadını ve işadamının kızı olan Grace’i tanıyanlar, “O bir oyuncak bebek gibiydi. Hayranlık duyulacak bir çocuktu” diyor.
16’sı 6, dördü 7 yaşındaydı...
Kurabiyeden ev yapacaktı: Polis, adli tıp incelemeleri nedeniyle kurbanların kimliklerini 24 saati aşkın bir süre geçtikten sonra açıklamaya başladı. 6 yaşındaki Jesse Lewis’in babası Neil Heslin, “Onu 9’da okula bıraktım. Mutluydu. Onu son görüşüm bu oldu. (Katliamda ölen) Öğretmeni Bayan Soto’nun sınıfındaydı. Bugün kurabiyeden ev yapacaklardı” dedi.
Kanada’dan göç etmişlerdi: 6 yaşındaki bir diğer kurban Ana Marquez-Greene’in babası Jimmy Greene ise caz saksofoncusu. Facebook sayfası, taziye mesajlarıyla doldu. Ana, ailesiyle Kanada’dan bölgeye göç etmiş, Sandy Hook Okulu’nun yeni öğrencilerinden biriydi.
Keskin nişancı gibi
Connecticut polis sözcüsü Paul Vance, katilin iyi nişan aldığını, bu nedenle sadece tek bir yaralının hayatta kaldığını söyledi. Adam Lanza bu yeteneği, annesiyle yaptığı atış talimlerinde kazanmış olabilir.
Saldırısız gün yok
ABD, ilkokul saldırısının üzerinden 24 saat geçmeden yeni bir katliam ile sarsıldı. Alabama’nın Birmingham kentinde silahlı bir saldırgan, hastane bastı. Kimliği açıklanmayan orta yaşlı erkek saldırganın açtığı ateşte 3 kişi yaralandı. Hastanenin güvenlik görevlileri, saldırganı vurup öldürerek daha fazla kişinin yaralanmasını engelledi. Olayda yaralananlardan birinin güvenlik görevlisi, diğerlerinin ise personel olduğu belirlendi.
Planlarken yakalandı
ABD’nin Oklahoma eyaletinde ise bir saldırı planlama aşamasında engellendi. Bartlesville Lisesi’nde toplu katliam yapmayı planladığı ileri sürülen okul öğrencilerinden Sammie Eaglebear Chavez (18) tutuklandı. Eyalet polisine göre Chavez, öğrencileri konferans salonunda toplayacak, kapıyı kilitleyip ateş açarak katliam yapacaktı. Chavez planını gerçekleştirmek için arkadaşlarından ölüm tehdidiyle yardım da istemişti.
Yıldızlar da yasta
Mia Farrow: Silah kontrolünün artık tartışacak bir yeri yok. Bu artık ‘tartışma’ değil, ahlaki zorunluluk.
Katie Couric: Sabah haberlerini duyduğumda şoke oldum, üzüntü duydum.
Hilary Duff: Şoke oldum. Yüreğim yaralı. İlkokul haberiyle yıkıldım.
Michael Moore: Birkaç dakika önce uzmanlar ve siyasetçiler, “Silah kontrolünü konuşacak zaman değil” dedi. Sahiden mi? Şimdi değil, o halde ne zaman?
Larry King: Bu çifte korku hikayesidir. Biri duygusuzca işlenmiş cinayet olması, diğeri bunların hâlâ ülkemizde yaşanıyor olması.
Silah yasağı konabilir mi
ABD tarihinde en kanlı ikinci okul katliamı yaşanmış oldu. En kanlı 12 katliamdan 5’i, Obama Yönetimi döneminde yaşandı. 2007’de Virginia Tech Üniversitesi’nde 32 kişi öldürülmüştü. 1999’da Columbine Lisesi’nde 15 kişinin öldürülmesi ise ülkede silah satın almanın bu kadar kolay olmasına dair eleştirileri ilk kez ulusal düzeyde tartışmaya açmıştı. ABD Yönetimi, son katliamın hemen ardından yapılan açıklamalarda, siyasi açıdan hassas bu meselenin gündeme getirilmesi için doğru zaman olmadığını bildirdi. Ancak önümüzdeki günlerde bu konunun daha hararetli tartışılması kaçınılmaz. Çünkü katilin üzerinde bir Glock ve bir Sig Sauer tabanca ile birlikte Afganistan ve Irak’ta NATO’nun da kullandığı Bushmaster .223 M4 taarruz tüfeği bulundu. İşin ilginç yanı, bu silahların bir öğretmen olan katilin annesi Nancy Lanza üzerine kayıtlı olmasıydı.
New York Belediye Başkanı Michael Bloomberg, “Silah kontrol yasası derhal çıkmalı” dedi ve New York Times gazetesi de bu yönde bir başyazı yayınladı. Ama uzmanlar, özellikle federal düzeyde kısıtlamalar getirilmesinin iki nedenle zor olduğu görüşünde. Birincisi, sömürgecilik karşıtı bir ayaklanmayla kurulan ABD’de “halkın silah bulundurma ve taşıma hakkının” Anayasa’nın İkinci Ek Maddesi ile korunmuş olması. İkincisi ise ABD’deki silah lobisinin gücü.
Yastaki ABD’ye dünyadan taziye
ABD Başkanı Obama’nın katliamın hemen ardından gözyaşlarını tutamayarak yaptığı konuşmayı The Times gazetesi “kariyerinin en duygusal konuşması” diye niteledi. Newtown’daki dört kilisede düzenlenen ayinler doldu, Papa 16. Benedikt’in taziye mesajı da okundu. Connecticut Valisi Dan Malloy, “Şeytan burayı ziyaret etti” demişti. Cumhurbaşkanı Gül ve Başbakan Erdoğan başta olmak üzere birçok lider Obama’ya ABD’ye taziye mesajlarını iletti. İlginç mesajlardan biri, İran’dan geldi: “Kurbanların ailelerinin acısını paylaşıyoruz. Amerikalılar dünyanın her yerinde savaş ve masum insanların terörle katledilmesine karşı seferber olmalı.”
Her 100 ABD’liden 88’i silahlı
Birleşmiş Milletler Uyuşturucu Ve Suç İle Mücadele Ofisi’nin verilerine göre her 100 Amerikalıdan 88’inin silahı var. 300 milyon nüfuslu ABD’de bireysel silahların sayısı 270 milyon. Bireysel silahlanma konusunda ABD bu oranla listede birinci sırada yer alıyor. ABD’den sonra kişi başına en çok silah Yemen’de var, ülkede 100 kişiye 54.8 silah düşüyor. ABD’de silahla işlenen cinayet sayısı ise 9.146. Ülkedeki cinayetlerin yüzde 60’ı silahla işleniyor. ABD’nin birinci olduğu bireysel silahlanma listesinde Türkiye ise 52’nci sırada. Türkiye’de bireysel silahların sayısı 9 milyon, her 100 Türk’ten 12.5’ının silahı var. Ateşli silahla işlenen cinayet sayısı 535, cinayetlerin yüzde 16.9’ı silahla işleniyor. ABD’de eğer silahlanma konusunda gerekli önlemler alınırsa ölümlerin 3’te bir oranına kadar azalabileceği söyleniyor.