‘Uzun telomer uzun yaşam’ teorisi kanıtlandı

Uzun yaÅŸamakla, kromozomun uç noktasında bulunan telomerlerin uzunluÄŸu arasında uzun zamandır bir iliÅŸki saptanmıştı. Åžimdi Koreli bilim adamları bu konuda ilginç bir sonuca ulaÅŸtı.Uzun kromozom uçlarının gerçekten de uzun yaÅŸama iÅŸaret ettiÄŸini Koreli bilim adamları ilk kez canlı bir organizma üzerinde kanıtladılar. Yapay olarak uzatılmış kromozom uçlu solucanlar diÄŸerlerinden daha uzun yaşıyor. Ayrıca telomerler bugüne deÄŸin sanıldığı gibi sadece hücrenin bölünmesi üzerinde ektili deÄŸil, yaÅŸamın uzaması kromozom uçlarının hücreleri stres ve bozulmaya karşı korumalarıyla ilgili diyor Yonsei Ãœniversitesi’nden Junho Lee, Nature Genetics dergisinde. Aslında daha önceki araÅŸtırmalar da kromozom uçlarındaki lifimsi yapıların yaÅŸam üzerinde etkili olduÄŸunu göstermiÅŸti. Ancak aynı genlere sahip olmalarına raÄŸmen daha uzun telomerli organizmaların karşılaÅŸtırılması mümkün olmamıştı. Koreli bilim adamları ÅŸimdi bu karşılaÅŸtırmayı mümkün kılan bir model geliÅŸtirdiler. AraÅŸtırmacılar geçici bir gen deÄŸiÅŸimiyle C.elegans solucanının kromozom uçlarını uzatarak deÄŸiÅŸimden geçirilmeyen solucanlarla karşılaÅŸtırınca kontrol grubundaki solucanlar yaklaşık olarak 20 gün yaÅŸarken uzun telomerlilerin 24 gün yaÅŸadıkları görülmüş. DeÄŸiÅŸimden geçirilen solucanlarda ayrıca yaÅŸlanma süreci de yavaÅŸlamış ki bu etki yaÅŸlanmayla ilgili telomer teorisiyle açıklanamaz diyor araÅŸtırmacılar. Söz konusu teori her hücre bölünmesinden sonra kromozom uçlarının kısalmasına dayanır. Telomer uzunluÄŸu belli bir limitin altına düştüğünde hücre daha fazla bölünemez ve ölür. Bunun sonucunda ise doku eskisi kadar iyi yenilenemez ve yaÅŸlanır. Ancak yetiÅŸkin solucunda beden hücreleri artık bölünmediÄŸinden bu mekanizmanın burada herhangi bir rolü bulunmuyor. Bilim adamları ÅŸimdi uzun telomerlerin, hücre içindeki belli baÅŸlı sinyal yollarını etkilediklerini ve bu ÅŸekilde stresten korunduÄŸunu tahmin ediyorlar. Önümüzdeki araÅŸtırmalarla telomerlerin solucan ömrünü tam olarak ne kadar uzattıkları saptanacak.Â