Uzanlar'a ABD mahkemesinden 1 milyar dolarlık kasti zarar cezası

Dünyanın en büyük 50 anlaşma uyuşmazlığı arasında 8'inci sırada gösterilen ABD'li cep telefonu operatörü Motorola ile Telsim arasındaki borçtan doğan anlaşmazlık, Telsim Vodafone'a satıldığında ortadan kalkmıştı. Motorola, Telsim'den olan alacaklarını 500 milyon dolara Bayındırbank'a temlik etmiş,  4,5 milyar dolara gerçekleşen Vodafone satışının yüzde 20'sini de alacağına mahsub etmişti.

Ancak Telsim'in eski sahibi Uzan ailesinin Nokia ve Motorola'dan sahtekarlık yoluyla aldıkları 2.8 milyar dolarlık borç yüzünden başı beladan kurtulmuyor. Referans Gazetesi'nde yer alan habere göre, son olarak dün ABD'de Federal Mahkeme'den Uzan ailesine Motorola'yı kasten zarara sokmak suçundan 1 milyar dolarlık şok bir "kasti cezai ödeme" kararı çıktı.

New York Federal Mahkemesi, daha önce Manhattan yerel mahkemesi tarafından alınan kararı onaylarak, Uzan Grubu'nun Motorola'nın alacağı olan 1 milyar dolarlık miktarı ödemesi gerektiğine hükmetti. Böylece Motorola'nın Uzan grubundan talep ettiği miktar 3 milyar dolara yaklaşmış oldu. Mahkeme ayrıca cezanın Uzan ailesinin varlığını aştığı yönündeki itirazları ailenin 5 milyar dolarlık varlığı olduğu ve aksini kanıtlayamadığı gerekçesi ile reddetti.

2006'nın Şubat ayında 2.1 milyar dolar olarak belirlenen tazminatı 1 milyar dolara düşüren mahkeme, kararın Telsim ya da yeni sahibi Vodafone değil sadece uzan ailesine karşı verildiğini özellikle vurguladı. Buna göre 1 milyar dolarlık kasti zarar cezasını ödemekle yükümlü isimler arasında  Kemal Uzan, Cem Uzan, Murat Uzan ve Melahat Uzan var. Uzan ailesine karşı daha önce yine 2,1 milyar dolarlık bir tazminat ödemesi yapması kararı daha verilmişti. Bu seferki karar ise "kasti ceza ödemesi" olarak gösteriliyor. Böylece Motorola'nın Uzan ailesinden alacağı toplam ödemenin büyüklüğü de 3 milyar doları buluyor.

SÜREÇ NASIL GELİŞTİ?

Motorola, Nokia ve Telsim arasındaki ticari ilişkilerin toplam bedeli 2000 yılında 1.5 milyar dolara ulaşmıştı. Uzan ailesinin sahibi olduğu Telsim 2002'de yapması gereken 728 milyon dolarlık ödemesini yapmayınca Nokia ve Motorola dava açmıştı. 2004 yılına gelindiğinde ise TMSF, Uzan ailesinin İmarbank'tan doğan 6 milyar dolarlık alacağı nedeniyle Telsim'i satışa çıkarmıştı. Vodafone'un 4.55 milyar ödeyerek sahip olduğu Telsim dışında, Uzan ailesine ait Rumeli Çimento Grubu'nun da satışı ile birlikte toplamda 6 milyar 152 milyon dolarlık bir para elde edilmişti.

Yabancı haber ajansların "Türkiye'nin en zengin adamıyken 2003 yılında kaçak oldu" ifadeleri ile verdiği haberlerde ise asıl zor olanın bundan sonra başladığı ve bu cezaları toplamanın zor olacağı belirtildi. Kararında "Uzan ailesi ceza toplamının kendi ödeme güçlerini aştığını kanıtlamakta başarılı olamadılar" ifadelerine yer veren mahkemenin verdiği karar ise Motorola'yı memnun etti.  "Mahkemenin kararından memnuniyet duyduk" diyen Motorola'nın hisseleri, mahkeme kararı açıklandıktan sonra değer kazandı.

Tutuklama kararı çıktı

ABD Yargıtay İkinci Dairesi, bir alt mahkemenin "unsurların çeşitliliğini devlet kanunlarına ve federal kanunlara uygun olarak uyguladığını" belirtti. Sanıkların Motorola ve Nokia'dan sahtekarlık yoluyla kredi aldığı sonucuna varan mahkeme, ailenin "Motorola'yı dolandırmak için yalan ve gerçeğe aykırı beyan kampanyası" yürüttüğünü de belirtti. Reuters haber ajansı tarafından geçilen haberde ise sanıklardan birinin kararı " ekonomik bir idam kararı" olarak nitelediği belirtiliyor.

Reuters'a konuÅŸan Daire yargıcı Guido Calabres ise "Yargıç Rakoff'un hükmü Uzanların yanlış davranışlarının sıra dışı doÄŸası karşısında itiraz edilemeyecek bir noktada ve önemli miktardaki bu tazminat için geçerli bir zemin oluÅŸturuyor" dedi. Motorola, Uzanlara ait olan Telsim Mobil Telekomünikasyon Hizmetleri AÅž'ye ekipman ve telefon alması ve müşteri kapasitesini 5 milyon kiÅŸiye çıkarabilmek için yeni hizmetler verebilmesi amacıyla finansman saÄŸlamıştı. Sonrasında Uzan'ın banka batıkları yüzünden TMSF tarafından el konulan Telsim, Ä°ngiliz cep telefonu operatörü Vodafone'a satılmıştı. New York'daki davaya da katılmayana Uzan ailesi hakkında ise ABD'ye girdikleri anda tutuklanmaları için ayrı bir karar da çıkartılmış durumda.Â