Uzanlar Der Spiegel'de

Ãœnlü Der Spiegel Dergisi, Uzanlar'ın Motorola ve Nokia'yı dolandırmasına 3 sayfa yer ayırdı. ‘‘Milyarlık Anadolu Mezarı’’ baÅŸlıklı yazıda, ‘‘Çukurova'ya para kaptıranlar arasında bulunan ünlü borsacı Mark Mobius, Newsweek Dergisi'ne, ‘Uzan Ailesi, Çukurova'ya tecavüz etti' demiÅŸti’’ sözlerine yer verildi.Uzan Ailesi’nin Motorola ve Nokia firmalarını dolandırması dünya basınının en önemli gündemini oluÅŸturuyor. Ä°ngiliz ve Amerikan basınının ardından Almanya'nın en ünlü haber dergisi Der Spiegel de son sayısında 3 sayfa ayırarak, Uzan Ailesi'nin dolandırıcılığını ayrıntılı biçimde okuyucularına duyurdu.Dergi, Uzanlar'ın iyi iliÅŸkileri ve asılsız bilançolarla Batılı yatırımcıları ülkeye çektiÄŸini, en ünlü kurbanların ise cep telefonu devleri Motorola ve Nokia olduÄŸunu yazdı. Uzanlar'ın Ä°stanbul'daki ÅŸirket merkezindeki iki helikopterden, özel Ada'ya, iki süper yat ve New York'ta 38 milyon dolara satılığa çıkartılan ve ÅŸimdiye kadar bu tip bir daireye biçilen en pahalı fiyatın istendiÄŸi bir çatı katına sahip oldukları kaydedildi. Uzan Ailesi'nin yaklaşık 3 milyar dolar borçları olduÄŸunu kaydeden dergi ÅŸu satırlara yer verdi:‘‘Motorola ve Nokia 90'lı yılların ortalarında üç milyar dolarlık bir yatırım ve iyimserlik ile dünyanın en büyük 11. telefon piyasasına girmiÅŸ ve ucuz cep telefonlarını BoÄŸaz'a pazarlamıştı. Ekonomi dergisi Forbes, Uzanlar'ın cep telefonu lisansıyla 1.6 milyar dolar kazandıklarını tahmin ediyor. Baba Kemal Uzan, geçen yıl ülkenin en büyük üçüncü vergi mükellefi oldu, bol bol kutlama aldı. Ancak Motorola ve Nokia'nın kutlayacak fazla bir ÅŸeyleri yok. Çünkü görünen o ki, Türk aile hanedanı iki ÅŸirketi bir güzel tokatladı. Gizli yapılan bir sermaye artırımı ile Motorola'nın Telsim'deki hisselerini yüzde 66'dan yüzde 22'ye indiren aile, yürüyen kredilerini de ödemiyor. Motorola dava etmekle tehdit etti, Nokia mal teslimatını durdurdu. Ä°ki giriÅŸim de baÅŸarısızlıkla sonuçlandı. Åžimdi iki ÅŸirket de New York'lu ünlü dedektif bürosu Kroll Associated'i, kayıp olan milyarları ortaya çıkartmak üzere görevlendirdi. Çok uzun aramaları gerekecek, çünkü Uzanlar'ın ÅŸirket yapısı çok karışık.’’Amerikalı dedektiflerin kayıp cep telefonu milyarlarını nerede arayacakları konusunda Hürriyet yazarı Fatih Altaylı'nın yorumlarına da yer veren dergi, ‘‘Altaylı, Ä°sviçre olduÄŸunu tahmin ediyor. Sözde Uzanlar'ı, oradan içi para dolusu bavullarla döndüklerini görmüşler’’ dedi.Dergi ayrıca, Altaylı'ya göre Motorola ve Nokia'nın paradan ziyade artık Cem Uzan'ı bir Amerikan Mahkemesi'ne çıkartmak için uÄŸraÅŸtıklarını da yazarken, bir hafta önce Bodrum'da görülen Cem Uzan'ın ÅŸimdi ortadan kaybolduÄŸunu belirtti.Uzanlar'ın, kavga etmediÄŸi bir grubun da kalmadığını yazan dergi şöyle devam etti: ‘‘Özal döneminde o kadar güçlendiler ki, iÅŸ yapacakları kiÅŸileri kendileri seçmeye baÅŸladılar, istedikleri gibi desteklediler, istedikleri zaman ise düşürdüler. Mobil telefonun özelleÅŸtirilmesinde BaÅŸbakan Çiller'i desteklediler, sonra da onun siyasi rakipleriyle iÅŸbirliÄŸi yaptılar.’’ Uzanlar kimlerin tutuklanmasını istediTelsim'in, toplam 1.9 milyar dolar borcu bulunduÄŸu Motorola firmasının tutuklanmasını istediÄŸi yetkilileri ÅŸunlar: Yönetim Kurulu üyesi Keith Bane, Türkiye Bölgesi Müdürü Michael P Leahy, Finans Müdürü Murat Öngör, operasyonlar direktörü Nandy Rosetta, Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Keith Bane, Finans Bölüm BaÅŸkanı Richard D. Severns, Teknik Hizmetleri Finans Bölüm BaÅŸkanı Ed Hedges, Teknik Hizmetler Müdürü Walter Keating.Finlandiyalı Nokia'nın, Telsim'den toplam alacağı ise 719 milyon dolar. Uzanlar'ın tutuklama ve yurtdışına çıkış yasağı konmasını istediÄŸi Nokia'nın yetkilileri ÅŸunlar: Network BaÅŸkanı Sari Baldauf, Orta Asya ve Türkiye Bölge Müdürü O. Murat Kırçuval, Ticari Finans Müdürü Ernst Kramer, Altyapı Sistemleri Bölge Müdürü Peritti Melamies, Türkiye Genel Müdürü Jose Luiz Martinez.Kroll paniÄŸiUzanlar'dan alacağı olan 3 milyar dolara yakın parayı tahsil etmek için harekete geçen ABD'nin Motorola ve Finlandiya'nın Nokia ÅŸirketleri geçen hafta ikinci bir ÅŸokla karşı karşıya kaldı. Ä°ki ÅŸirkete olan borcunu ödeyemeyen Uzanlar, Beykoz Savcılığı'na baÅŸvurarak, dünya devi Motorola ve Nokia'nın yöneticilerinin tutuklanmasını istedi.Savcılığa baÅŸvuran Cem Uzan ile kardeÅŸi Hakan Uzan, Motorola ve Nokia'nın sadece Türkiye'deki deÄŸil, aynı zamanda ABD ve Finlandiya'daki yöneticilerinin de tutuklanmasını istedi. Böylece, 3 milyar dolar parasını alamayan iki dünya devi, ÅŸimdi bir de hukuki sorun ile karşı karşıya kaldı.KORUMA ORDUSUBu skandal geliÅŸme, Cem Uzan ve Hakan Uzan'ın, avukatları Åžaylan Çığgın aracılığıyla, Beykoz Cumhuriyet BaÅŸsavcılığı'na verdikleri dilekçe ile patladı. Uzanlar'dan paralarını alamadıkları için zora giren iki ÅŸirket, dünyanın en büyük risk danışma ÅŸirketlerinden Kroll Associetes ile anlaÅŸtı. Kroll'un iki uzmanı bu ay başında Türkiye'ye gelerek, Uzanlar'ın mal varlıklarını incelemeye baÅŸladı. Daha önce Marcos'un yurtdışına kaçırdığı paraların izini bulmakla ün yapan Kroll danışmanlık ÅŸirketinin devreye girmesi Uzanlar'ı endiÅŸelendirdi. Karşı ataÄŸa kalkan Uzanlar, dünya ekonomisi tarihinde görülmemiÅŸ bir dilekçe ile Motorola ve Nokia'nın bütün yöneticilerinin tutuklanmasını ve yurtdışına çıkmalarının engellenmesini istediler. Bu ÅŸirketlere olan 3 milyar dolar borçlarını ödememekte ısrar eden Uzanlar'ın, bir de bu ÅŸirketlerin yöneticilerinin tutuklanmasını istemeleri, iÅŸ dünyasında hayretle karşılandı.KALABALIK KORUMA Cem ve Hakan Uzan dilekçelerinde, Motorola ve Nokia'nın ‘‘peÅŸlerine adam taktığını, özel hayatlarını izlemeye aldığını iddia ettiler. Bu nedenle de ‘‘Kalabalık bir koruma grubu ile gezmek zorunda kaldıklarını’’ belirttiler. Uzanlar Amerika'dan gelen Kroll risk danışmanlık ÅŸirketi elemanlarının, kendilerininin bütün hayatını, eve ve iÅŸe gidiÅŸ geliÅŸlerini izlemeye aldıklarını vurguladılar. Dilekçede, ülkemizde dedektiflik diye bir müessese bulunmadığı, sanıkların tuttuÄŸu kiÅŸilerin, diledikleri yöntemlerle takip ve soruÅŸturma yetkisi olmadığı öne sürülerek, ‘‘Saygın iÅŸadamlarını böylesine serbestçe hedef haline getiren faaliyetlerde bulunması, bizzat can ve mal güvenliÄŸini tehdit etmesinin suç olmasının yanı sıra ülkemize yapılmış hakarettir’’ denildi.TÃœRKÄ°YE'NÄ°N SORUNU OLUYORAncak Uzanlar'ın bu iddiaları, Türk iÅŸ çevrelerince inandırıcı bulunmadı. Olayı yakından izleyen bir uluslararası finans yetkilisi, ‘‘Dünyanın birçok yerinde ÅŸirketler, iÅŸ yapacakları veya alacaklı oldukları ÅŸirketlerin risk durumlarını öğrenmek için Kroll gibi ÅŸirketlere baÅŸvurabilirler. Kroll, ABD sermaye piyasasına kayıtlı, halka açık bir ÅŸirkettir. Bir Türk ÅŸirketinin bir Amerikan ÅŸirketine 3 milyar gibi inanılmaz bir borcu varsa ve bunu ödemiyorsa, o ÅŸirketin Kroll gibi bir risk danışma ÅŸirketine baÅŸvurması son derece normaldir.’’Hürriyet'e konuÅŸan bir baÅŸka uzman ise, ‘‘Uzanlar'ın Motorola ve Nokia'ya olan borcu yavaÅŸ yavaÅŸ Türkiye'yi yakından ilgilendiren önemli bir mesele haline geliyor. Uzanlar bunu ödememekte ısrar ederse, bu iÅŸ Türkiye'nin başını aÄŸrıtabilir’’ dedi. Ãœnlü borsacı Mobius'u da dolandırdılarYahoo'nun ekonomi bölümünün ‘‘Star’’ grubunu, ‘‘Türkiye'nin en acımasız medya grubu’’ olarak tanımladığına dikkat çeken Der Spiegel, Ericsson firmasının bunun acısını çektiÄŸi şöyle anlatıldı: ‘‘Uzanlar'ın bir gazetesi, rakip ÅŸirket olan Turkcell ile çalışan Ericsson'un terörist PKK'yı desteklediÄŸini yazdı. Bu Türkiye'de ölümcül bir dedikodu. Ericsson mahkemeye baÅŸvurdu.’’Uzanlar'ın 1993 yılında ÇEAÅž'a girdiÄŸinde ÇEAÅž'ın çok saÄŸlıklı bir kuruluÅŸ olduÄŸu ve kısa süre içinde 30 bin ortak edindiÄŸine dikkat çekilirken, ‘‘Aile hisse aldıkça, Çukurova'nın gittikçe artan gelirleri Uzanlar'ın diÄŸer ÅŸirketlerine aktarıldı. Borsadaki deÄŸer düştü ve geriye, aralarında ünlü borsa duayeni Mark Mobius da olmak üzere, paralarından olan 7 bin ortak kaldı. Mobius, ünlü Newsweek dergisine bu konu hakkında yakınırken, Çukurova'nın Uzan Ailesi tarafından 'tecavüze' uÄŸradığını anlattı, tüm kontrol mekanizmalarının baÅŸarısız kaldığını söyledi’’ denildi.Â