Ustura Kemal Hürriyet'te

Şeref sözü ile başlıyor

Pazartesi günü (yarın) günü uzun bir hasreti sona erdirecek olan Ustura Kemal'in ilk macerasının adı ‘‘Şeref Sözü’’. Mutlakiyet devri başlamış, bitmiş. Arkasından İttihak ve Terakki'nin Meşrutiyet devri başlamış, bitmiş. Birinci Dünya Savaşı'na girilmiş, kaybedilmiş. Düşman askerleri İngilizler, İtalyanlar, Fransızlar gelmişler, İstanbul'u işgal etmişler. Karanlık işgal günleri başlamış ve bütün Ustura Kemal gibi babayiğitler silaha sarılmışlar. Silah kaçırmaya, düşmana kafa tutmaya başlamışlar. Ustura Kemal, ingilizlere kafa tutan, Anadolu'ya silah kaçıranların arasına girmiş. Bir taraftan Mehmet Mustafa Paşa Kemalistleri asıyor, sürüyor, tevkifler, adam toplamalar devam ediyor. Bu zor günler içinde Ustra Kemaller'in mücadeleleri başlıyor...

O, delikanlılığı hakkıyla yapar. Her zaman zayıfın yanında, haksızın karşısındadır. Bakışıyla bile hasmını olduğu yere mıhlar. Bu bıçkın delikanlı, Haldun Sevel'in 25 yıl önce yarattığı meşhur çizgi kahraman Ustura Kemal'den başkası değil...

O, Üsküdar'da yetişmiş bir Osmanlı delikanlısıydı. Hayatta tahammül edemezdi haksızlıklara. Sert mizacı, çatık kaşları ve pala bıyığının altında altın gibi bir kalp yatardı.

1972 yılının temmuz ayında Gün Gazetesi'nde başlayarak, Günaydın, Son Havadis, Tercüman ve Güneş gibi gazetelerde çeşitli maceralarıyla gazete ve kendi adına yayınlanan dergide okurlarının karşısına çıkan Ustura Kemal, altı yıllık bir aradan sonra Hürriyet Gazetesi'nde yeniden hayat buluyor.

Tamamen yaşayan insanların ve mekanların fotoğraflarını çekerek, suluboya tekniğiyle maceralarını ortaya çıkarıyor Sevel. Tiplerin hepsi gerçek hayattan alınmış. Çevresindeki kişilerin fotoğrafını çektikten sonra onu makasla kesip çıkartan sanatçı, dana sonra elindeki tarihi mekanları yansıtan bir fotoğrafın üzerine yapıştırarak başlayor üzerinde çalışmaya. Fotoğrafı çekilen kişinin Haldun Bey'e yakınlık derecesine göre maceradaki pozisyonu da değişiyor. Sevdikleri iyi karakter olyurken sevmediği kişiler kötü karakterlerde yer alıyor. Bu tipler kimi zaman kayınvalidesi, kimi zaman oturduğu mahalledeki bakkal veya çok yakın bir arkadaşı olabiliyor. Maceraların baş aktörü Ustura Kemal ise, tamamen kendi fotoğraflarından yola çıkılarak hazırlanmış. Bu tarz fotoğraftan çizgiye aktarılan ve en önemlisi suluboya tekniği ile yapılmış bir çizgi romana değil Türkiye'de dünyada hiç rastlamamış Haldun Sevel.

Bir ara Bab-ı Ali'ye küsen Sevel, 1993 yılında teknesi ve köpeği dışında her şeyini geride bırakarak Ayvalık, Alibey Adası'nda zar zor yaptığı evde tek başına yaşamış. Üç sene balığa çıkıp, tek başına bir hayat yaşayan Sevel, 1996 senesinde Ustura Kemal'i dizi yapmak isteyen arkadaşlarının telefonu ile İstanbul'a geri dönmüş. Cihan Zarakol'un yönettiği ve Haldun Sevel'in Ustura Kemal'i oynadığı dizi atv'de dört bölüm yayınlandıktan sonra kazandıkları maliyeti karşılamayınca dördüncü bölümde son vermişler.

HERKES USTURA KEMAL

‘‘Ustura Kemal kendi çapında bir kabadayı. Ama günümüzde herkes bir Ustura Kemal. Sokakta birine kazayla çarpsanız, yandınız. Duruma göre ya diplomat olacaksınız ya da haddini bildireceksin. Bizim Türk insanının içinde zaten Ustura Kemallik var’’ diyen Haldun Sevel çizdiği ve yazdığı maceralarda da gerçeklerden yola çıkıyor. Malzeme açısından zorlanmayan Sevel, çevresindeki olayları çok iyi takip ediyor. ‘‘Geçen gün yolda çocuğun biri düştü bayıldı. Kimse dönüp bakmadı bile. Çocuk belli ki saralı. Derken son model bir araba geldi. İçinden korkulacak tipte iki adam indi. Çocuğa ‘Ne bu halin' diye sordu. Çocuk ‘İlacım bitti' dedi. Adamlar çıkarıp ceplerinden on milyon verdi. Bir laf için on milyon verecek adam bence Ustura Kemal'dir’’ diyerek yaşadığı bir anektodu anlatan sanatçı, çevrede yaşanan her şeyin sayfalara aktarılabileceğini söylüyor.

USTURA KEMAL'İN DOĞUŞU

‘‘Ustura Kemal’’ yayınlandığı yıllarda kısa sürede en beğenilen roman oldu. Hatta öyle popüler oldu ki ‘‘Dadaş Hasan’’ ve ‘‘Pala Mustafa’’ başta olmak üzere bir çok taklidi belirdi. Aralıksız 23 yıl yayınlandıktan sonra tarihe geçen ‘‘Ustura Kemal’’, bugün gazete arşivlerinin yanısıra ansiklopedi sayfalarında da yerini alıyor.

Sevilen karakterin ilk doğuşunu Haldun Sevel şöyle anlatıyor, ‘‘Ustura Kemal, ilk olarak 1972 yılında Gün Gazetesi'nde yayınlanmaya başladı. Karikatürist Mustafa Elemektar'ın yanında animatör yardımcısıydım.

Sürekli çizgi roman yapıyorduk. Gece de okula gidiyordum. Uygulamalı Endüstriyel Sanatlar

Yüksek Okulu'nda içmimari eğitimi alıyordum. O zamanlar da Ref'i Cevad Ulunay'ın ‘Sayılı Fırtınalar' adında kabadayılıkla ilgili romanını okuyordum.

‘Biz de bir kabadayılık hikayesi yapalım' dedim ve çizmeye başladım.’’