Usame, Carlos gibi

Dinle dinsizliğin arası bir tek soluk,Düşle gerçeğin arası bir tek soluk.Aldığın her soluğun değerini bilBütün yaşamak macerası bir tek soluk.Ömer HayyamCİHAT, İslamcılığın Yükselişi ve Gerilemesi kitabının yazarı, Fransız araştırmacı Gilles Kepel geçenlerde İstanbul'daydı.Cihat, Doğan Kitap'tan çıktığı için yayıncısına, dolayısıyla Hürriyet binasına uğrayınca kendisiyle görüşme fırsatı doğdu.Kepel, Cihat kitabında savunduğu gibi İslami hareketin gerilediği inancında.‘‘Peki şu 11 Eylül saldırısı sizi haksız çıkartmıyor mu’’ diye sorduğumda ‘‘Hayır. Çünkü İslami hareketin sosyal ve politik alanda gerilediği bir dönemde, bu eylem esasında gerileme trendini tersine çevirmeyi amaçlıyor’’ diyor. Kepel'e göre, İkiz Kulelere saldırının bir diğer amacı da, Müslüman çevrelerde zaten varolan anti-Amerikancı dalgayı daha yaymak ve ABD'yi misillemeye zorlamak.Misilleme neyi getirecek?‘‘Anti-Amerikancı olmakla terörü desteklemek arasında bir adımlık mesafe var. Teröristlerin istedikleri de zaten bu adımın atılması. Eğer misilleme sivil halkı hedef alırsa bu adım daha kolay atılır. ABD ve müttefiklerine karşı topyekün cihat çağrısı gelir.’’İşlerin bu raddeye gelmemesi için ne yapılabilir?Kepel, bu noktada saldırının zamanlamasına dikkat çekiyor.‘‘ABD'nin Müslüman ülkeler nezdinde imajının son derece olumsuz olduğu bir dönemde gerçekleşti saldırı’’ diyor. ‘‘Bir yanda Washington, tüm Irak halkını rehin almakla, diğer yanda Şaron'un Ortadoğu politikasını desteklemekle suçlanıyor.’’Diyelim ki, Usame Bin Ladin'i kıskıvrak yakaladı, hiçbir sivilin canı yanmadı.O zaman ne olacak?‘‘ ABD'nin Müslüman ülkelerde kamuoyunu ikna etmesi, olumlu mesajlar göndermesi gerekir. Aksi takdirde operasyonu bir işe yaramaz’’ diyor Kepel.Laf Usame Bir Ladin'den açılınca, Kepel ilginç bir benzetme yapıyor.‘‘Usame, Çakal Carlos gibi.’’Hani, 1980'li yıllarda ‘‘dünyanın en aranan teröristi’’ diye bilinen, Venezuelalı İlich Ramirez Sanchez.Fransızların 1996 yılında Sudan'da ele geçirdikleri terörist halen Paris'te cezaevinde.Kepel'e soruyorum: Nedir ikisi arasındaki benzerlik?‘‘Çakal Carlos, sosyalizm inişe geçtiği bir sırada ultra-teröristleri etrafında topladı. Çevresinde bir mit oluşturdu. Usame da öyle. İmajı için bayağı uğraştı. Her ikisi gizli servislerden destek aldı. Carlos, Sudan'da yakalandığında İslamcı teröristlerle pek sıkı fıkıydı.’’İki terörist arasında Kepel'ın işaret ettiği gibi benzerlikler olabilir.Ama önemli bir fark da var.Çakal Carlos, hatırladığım kadarıyla lüks ve sefahat düşkünüydü.Yakalandığında yanında sevgilisi vardı.Korkarım, Usame Bin Ladin ‘‘bir solukluk yaşamak macerasında’’ kin, nefret ve silahtan başka şey görmedi.Salman Rüşdi’nin sıkıntısıHALEN ABD'de yaşamakta olan ünlü yazar Salman Rüşdi ‘‘Romanlarımın gerçeğe dönüşmesinden yorgun düştüm’’ diyormuş. Bir zamanlar Şeytan Ayetleri yüzünden İran'da ölüm fetvasına çarptırılan Rüşdi'nin, bu kitabında uçaklarda büyük patlamalar meydana geliyor.New York'ta geçen son kitabı ‘‘Büyük Öfke’’ Amerikan uygarlığının dibe vurmasıyla, bir çöküşle başlıyor. Kitabın kahramanı Profesör Solanka ‘‘ABD, dünyanın geri kalanını aşağılıyor’’ diye düşünüyor.Rüşdi de kahramanıyla aynı görüşte. ‘‘ABD'ye karşı dünyada oluşan nefretin farkındayım. Böyle devam edemeyeceğini düşünüyordum.’’ Peki bir tavır alması, bir taraf seçmesi gerekirse nerede duracak?‘‘Düşman belli. Ben herşeye rağmen Manhattan'ı seçerim.’’İslam’la ilgili iki kitapDÜNYADA bugün olup bitenleri daha iyi anlamak istiyorsanız, Kepel'ın Cihat, İslamcılığın Yükselişi ve Gerilemesi'nin yanısıra tavsiye edebileceğim iki kitap daha var. Her ikisi de, 1973'ten beri Göttingen Üniversitesi’nde Uluslararası profesör, 1998'den beri ise Harvard'da araştırma görevlisi olan Bassam Tibi'ye ait.Biri, Doğan Kitap'tan ‘‘Boğaz'ın iki yakası. Avrupa ile İslamcılık arasında Türkiye’’. Diğerinin Türkçeye çevrilip çevrilmediğini bilmiyorum. İngilizceden başlığı ‘‘Köktendinciliğin meydan okuması. Siyasi İslam ve Yeni Dünya Düzensizliği’’ olarak çevrilebilir.