Sadi KAYMAZ/URUMÇİ, (DHA)
Oluşturulma Tarihi: Nisan 08, 2012 00:00
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan yarın sabah saatlerinde Çin’in kuzeydoğusundaki Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ne tarihi bir ziyaret gerçekleştirecek.
Çin’i 27 yıl sonra ilk ziyaret edecek başbakan da olacak Erdoğan’ın resmi gezisine Sincan topraklarından başlaması özel önem taşıyor. Türk yatırımcıları Sincan’a çekip ticari ilişkileri canlandırmayı amaçlayan Başbakan Erdoğan’ın, Uygur halkının ekonomik kalkınmasına destek vermeyi temel politika hedeflerinden biri haline getirdiği ifade ediliyor. Erdoğan’ın bu doğrultuda Urumçi’deki ilk durağı ekonomik kalkınma bölgesi, sonraki kentin tüm canlılığıyla kalbinin attığı Büyük Pazar olacak.
Tarihi İpek Yolu’nu bu çerçevede yeniden canlandırmayı planlayan Erdoğan’ın kalkınma vurgusunun, ekonomik geri kalmışlığın 5 Temmuz olaylarının arkasındaki temel neden olduğu hükmüne varan Pekin yönetimince de olumlu karşılandığı belirtiliyor. Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün 2009 yılında Sincan Uygur Özerk Bölgesi’ne yaptığı ziyaret ardından meydana gelen şiddet olaylarının faturası, bölgeyi 16 yıl son derece sert önlemlerle yöneterek Uygurları patlama noktasına getiren dönemin Sincan Parti Sekreteri Wang Lequan’e kesilmişti. Olayları takiben görevinden alınan Wang’ın yerine, yumuşak bir yönetim anlayışıyla tanınan Zhang Chunxian atanmıştı. Atamayla birlikte Sincan meselesiyle ilgili olarak 2 haftalık bir çalışma toplantısı düzenleyen Pekin yönetimi, 2020 yılına kadar bölgede kişi başı gelirin, ülkenin diğer kesimleriyle eşitlenmesi için uzun vadeli bir program onaylayarak, uygulamasını Zhang Chunxian’e emanet etmişti. Bu bakımdan, Başbakan Erdoğan’ın Uygurların sorunlarını masaya getirmek için en kritik fırsatlarından biri, Genel Sekreter Zhang ile görüşmesi olacak. Erdoğan, Zhang’ın yanı sıra, bölgede ikinci adam olan ancak politik yetkilerden ziyade idari yetkilere haiz Uygur kökenli Nur Bekri ile de bir araya gelecek.
Urumçi’deki kritik temaslarının ardından Pekin’e geçecek olan Başbakan Erdoğan’ı burada yoğun bir ikili buluşma trafiği bekliyor. Çin’in tepesindeki isimlerle birbiri ardına görüşecek Erdoğan, ilk olarak evsahibi Başbakan Wen Jiabao tarafından resmi törenle karşılanacak. İkili ve heyetler arası görüşmelerin gerçekleşeceği hükümetlerarası düzeydeki görüşmeler, ertesi gün yerini kritik ikili buluşmalara bırakacak. Başbakan, Çin Komünist Partisi’nin 9 kişilik tepe kadrosunun üçüyle peşi sıra görüşecek. Bu kapsamda Devlet Başkanı koltuğunda oturan Hu Jintao, onun yerini önümüzdeki yıl alacak olan Devlet Başkan Yardımcısı Xi Jinping ve protokolde ikinci sırada yer alan Meclis Başkanı Wu Banguo ile buluşacak Erdoğan’ın, söz konusu kritik görüşmelerde Suriye konusunu masaya getireceği ve Komünist Parti liderlerini çözüm doğrultusunda ikna etmeyi deneyeceği kaydediliyor.
’Arap Baharı’na da şüpheyle bakan Çin, Suriye’ye yönelik olası bir askeri müdahaleye karşı çıkıyor ve Rusya ile birlikte, BM Güvenlik Konseyi’nde karar alınmasını engelliyor. Ancak, Çin’in tutumu Rusya gibi stratejik çıkarlara değil, dış politikanın temel taşlarından biri olan yabancı müdahaleye karşı olma prensibine dayanıyor.