'Uluslararası hukuka ve anayasaya aykırı'
Güncelleme Tarihi:
Orhan SAAT-Esma ÇAKIR/İSTANBUL
Oluşturulma Tarihi: Mart 18, 2004 02:00
Ukraynalı Olena Aratemur'un İstanbul Ümraniye'deki bir spor merkezinden "Hıristiyan" olduğu gerekçesiyle kovulmasını hukukçular yasadışı buldu.
Ukrayna uyruklu Olena Aratemur'un Ümraniye'deki bir spor merkezinden ‘‘Hıristiyan’’ olduğu gerekçesiyle kovulmasının manevi tazminat hakkı doğurduğu bildirildi.
Hedef spor merkezinin işletmecileri, ''Biz ticarethaneyiz'' savunmasını getirirken, kimlik değerlendirmesini ‘‘bağnazca’’ bulan hukukçular ‘‘Ticarethanede inançlar kriter olamaz’’ dediler. Maltepe'deki bir başka spormerkezi de mağdur Aratemur'a 1 yıl ücretsiz üyelik teklifinde bulundu.
İSTANBUL BAROSU BAŞKANI KOLCUOĞLU
Hem türbanda mağduruz diyorlar hem de bu tavrı sergiliyorlar
İstanbul Barosu Başkanı Kazım Kolcuoğlu, Anayasa'nın Hiçkimse dini inanç ve kanaatlerinden dolayı kınanamaz ve suçlanamaz'' denilen 24'üncü maddesinin ihlal edildiğini savundu. Kolcuoğlu, ‘‘Bu tavır, bütün uluslararası sözleşmelere aykırıdır. AB'ye girmek isteyen bir ülkede, kimlik değerlendirmesi yapılması çok bağnazca. Böyle bir anlayış hakim kılınamaz. Türbandan dolayı insan haklarının ihlal edildiğini savunan bir kesim, böyle ilkel bir tavır sergilememeli’’ dedi. Kolcuoğlu şunları söyledi:
TAZMİNAT HAKKI
‘‘Mağdur olan kişinin tazminat davası açma hakkı var. Ayrıca yetkililerden yardım isteyip kendisine kapatılan kapıların açılmasını isteyebilir. Mağdur kişi, savcılığa suç duyurusunda da bulunabilir. Bu durumda soruşturmayı yürütecek savcının inisiyatifine göre, işletmeciler hakkında TCK'nın 175'inci Maddesi'nin 3'üncü fıkrası uyarınca dava açılabilir.’’
Söz konusu maddede, ‘‘Allah'a veya dinlerden veya bu dinlerin peygamberlerinden veya kutsal kitaplarından veya mezheplerinden birine hakaret eden veya bir kimseyi dini inançlarından veya mensup olduğu dinin emirlerini yerine getirmesinden veya yasaklarından kaçınmasından dolayı kınayan veya tezyif veya tahkir eden veya alaya alan kimseye altı aydan bir yıla kadar hapis ve beş bin liradan yirmibeş bin liraya kadar ağır para cezası verilir’’ deniliyor.
Ticarette inanç kriter olamaz
Ceza avukatı Cengiz Hortoğlu ise ticari işletmelerin kendi kurallarını koyabileceklerini belirterek şunları söyledi: ‘‘Kravatı, takım elbiseyi vs'yi şart koşabilirler. Ancak inanç kriter olamaz. Bu, Anayasa ve uluslararası sözleşmelere aykırıdır. Anayasa'nın 10'uncu maddesi, 'Herkes dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep vb sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir' diyor. Bütün yasaların kaynağında eşitlik ilkesi esastır. Türk Medeni Kanunu'nun 24'üncü Maddesi'nde de 'Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırıda bulunulan kimse hákimden kendisine saldıranlardan koruma isteyebilir' deniliyor. Bunu, dini inancından dolayı aşağılanan kişi, maddi-manevi tazminat davası açabilir diye yorumlayabiliriz. Zaten olayın cezadan çok manevi boyutu vardır. Ancak şikayet edilmesi durumunda, işletmeciler hakkında soruşturma başlatılabilir. Soruşturmayı yürüten Savcı, TCK'nın 480'inci maddesi uyarınca 'hakaret' suçundan 3 aydan 3 yıla kadar hapis istemiyle dava açabilir.’’
BAĞCILAR CUMHURİYET BAŞSAVCISI ERCAN CENGİZ
Tazminat isteme hakkı doğar
Bir işyeri kurallarını kendisi belirler. Dini bir ayrımcılık yapılarak, söz konusu kadın aşağılanmış durumda. Dolayısıyla, şikayet halinde işletmeciler hakkında ‘‘hakaret’’ suçundan dava açılabilir. Ancak hakaretten dava açılsa dahi, sanıklar hakkında her durumda ceza uygulanmayabiliyor. Bu yüzden olayın manevi boyutunun ağır bastığını düşünürsek, şikayetçinin tazminat davası açması daha uygun düşer.
SPOR MERKEZİNİN SAVUNMASI
Biz ticarethaneyiz
Ukrayna uyruklu Olena Aratemur'un Hıristiyan olduğu gerekçesiyle kovulduğu Ümraniye'deki Okyanus Spor Merkezi'nin işletmecileri, merkezin ticari bir işletme olduğunu vurgulayarak kendilerini savundular. Aynı işletmeciler, kararın müşteri çoğunluğunun isteği üzerine ve bir tek kişi hakkında alındığını, merkezin bir ticarethane olduğunu, haberin abartılı verildiğini ve spor merkezinden uzaklaştırılan Aratemur'un duygusal davranmış olabileceğini iddia ettiler.
Gelin, bizde spor yapın
Hürriyet Gazetesi'nin dünkü manşetinde, ‘‘Bu Ne Kafa’’ başlığıyla yayınlanan haberin ardından Maltepe'deki Pamukspor Merkezi yetkilileri, Olena Aratemur'a kapısını açtı. Tesisin yetkilileri, Artemur'a, 1 yıllık ücretsiz üyelik teklifinde bulundular. Spor merkezinin halkla ilişkiler departmanı şefi Duygu Özer, ‘‘Bu insanlık dışı bir hareket. Duyunca çok üzüldük. Biz de bu bayana yardım etmek istedik’’ dedi.
Hedef spor merkezinin işletmecileri, ''Biz ticarethaneyiz'' savunmasını getirirken, kimlik değerlendirmesini ‘‘bağnazca’’ bulan hukukçular ‘‘Ticarethanede inançlar kriter olamaz’’ dediler. Maltepe'deki bir başka spormerkezi de mağdur Aratemur'a 1 yıl ücretsiz üyelik teklifinde bulundu.
İSTANBUL BAROSU BAŞKANI KOLCUOĞLU
Hem türbanda mağduruz diyorlar hem de bu tavrı sergiliyorlar
İstanbul Barosu Başkanı Kazım Kolcuoğlu, Anayasa'nın Hiçkimse dini inanç ve kanaatlerinden dolayı kınanamaz ve suçlanamaz'' denilen 24'üncü maddesinin ihlal edildiğini savundu. Kolcuoğlu, ‘‘Bu tavır, bütün uluslararası sözleşmelere aykırıdır. AB'ye girmek isteyen bir ülkede, kimlik değerlendirmesi yapılması çok bağnazca. Böyle bir anlayış hakim kılınamaz. Türbandan dolayı insan haklarının ihlal edildiğini savunan bir kesim, böyle ilkel bir tavır sergilememeli’’ dedi. Kolcuoğlu şunları söyledi:
TAZMİNAT HAKKI
‘‘Mağdur olan kişinin tazminat davası açma hakkı var. Ayrıca yetkililerden yardım isteyip kendisine kapatılan kapıların açılmasını isteyebilir. Mağdur kişi, savcılığa suç duyurusunda da bulunabilir. Bu durumda soruşturmayı yürütecek savcının inisiyatifine göre, işletmeciler hakkında TCK'nın 175'inci Maddesi'nin 3'üncü fıkrası uyarınca dava açılabilir.’’
Söz konusu maddede, ‘‘Allah'a veya dinlerden veya bu dinlerin peygamberlerinden veya kutsal kitaplarından veya mezheplerinden birine hakaret eden veya bir kimseyi dini inançlarından veya mensup olduğu dinin emirlerini yerine getirmesinden veya yasaklarından kaçınmasından dolayı kınayan veya tezyif veya tahkir eden veya alaya alan kimseye altı aydan bir yıla kadar hapis ve beş bin liradan yirmibeş bin liraya kadar ağır para cezası verilir’’ deniliyor.
Ticarette inanç kriter olamaz
Ceza avukatı Cengiz Hortoğlu ise ticari işletmelerin kendi kurallarını koyabileceklerini belirterek şunları söyledi: ‘‘Kravatı, takım elbiseyi vs'yi şart koşabilirler. Ancak inanç kriter olamaz. Bu, Anayasa ve uluslararası sözleşmelere aykırıdır. Anayasa'nın 10'uncu maddesi, 'Herkes dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep vb sebeplerle ayrım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir' diyor. Bütün yasaların kaynağında eşitlik ilkesi esastır. Türk Medeni Kanunu'nun 24'üncü Maddesi'nde de 'Hukuka aykırı olarak kişilik hakkına saldırıda bulunulan kimse hákimden kendisine saldıranlardan koruma isteyebilir' deniliyor. Bunu, dini inancından dolayı aşağılanan kişi, maddi-manevi tazminat davası açabilir diye yorumlayabiliriz. Zaten olayın cezadan çok manevi boyutu vardır. Ancak şikayet edilmesi durumunda, işletmeciler hakkında soruşturma başlatılabilir. Soruşturmayı yürüten Savcı, TCK'nın 480'inci maddesi uyarınca 'hakaret' suçundan 3 aydan 3 yıla kadar hapis istemiyle dava açabilir.’’
BAĞCILAR CUMHURİYET BAŞSAVCISI ERCAN CENGİZ
Tazminat isteme hakkı doğar
Bir işyeri kurallarını kendisi belirler. Dini bir ayrımcılık yapılarak, söz konusu kadın aşağılanmış durumda. Dolayısıyla, şikayet halinde işletmeciler hakkında ‘‘hakaret’’ suçundan dava açılabilir. Ancak hakaretten dava açılsa dahi, sanıklar hakkında her durumda ceza uygulanmayabiliyor. Bu yüzden olayın manevi boyutunun ağır bastığını düşünürsek, şikayetçinin tazminat davası açması daha uygun düşer.
SPOR MERKEZİNİN SAVUNMASI
Biz ticarethaneyiz
Ukrayna uyruklu Olena Aratemur'un Hıristiyan olduğu gerekçesiyle kovulduğu Ümraniye'deki Okyanus Spor Merkezi'nin işletmecileri, merkezin ticari bir işletme olduğunu vurgulayarak kendilerini savundular. Aynı işletmeciler, kararın müşteri çoğunluğunun isteği üzerine ve bir tek kişi hakkında alındığını, merkezin bir ticarethane olduğunu, haberin abartılı verildiğini ve spor merkezinden uzaklaştırılan Aratemur'un duygusal davranmış olabileceğini iddia ettiler.
Gelin, bizde spor yapın
Hürriyet Gazetesi'nin dünkü manşetinde, ‘‘Bu Ne Kafa’’ başlığıyla yayınlanan haberin ardından Maltepe'deki Pamukspor Merkezi yetkilileri, Olena Aratemur'a kapısını açtı. Tesisin yetkilileri, Artemur'a, 1 yıllık ücretsiz üyelik teklifinde bulundular. Spor merkezinin halkla ilişkiler departmanı şefi Duygu Özer, ‘‘Bu insanlık dışı bir hareket. Duyunca çok üzüldük. Biz de bu bayana yardım etmek istedik’’ dedi.