Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı 23 Nisan sabahı coşkuyla başladı

Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, Türkiye Cumhuriyeti'nin Kurucu Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türk çocuklarına hediye edilmiştir. Atatürk'ün bu hediyesi, kutlamaların ilerleyen yıllarında dünya çocuklarına mal olmuş ve her yıl 23 Nisan tarihinde ülkemize birçok ülkeden çocuklar ziyarete gelmiştir. Peki, 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı tam olarak ne anlama gelmektedir? Ne zaman ortaya çıkmıştır? İşte, 23 Nisan hakkında detaylı bilgiler

23 NİSAN ULUSAL EGEMENLİK VE ÇOCUK BAYRAMI NEDİR?

Milletlerin tarihi geçmişlerinde anmaya ve kutlamaya değer ulusal günleri, milli bayramları ve haftaları vardır. Toplumlar kendileri için önemli bir olay ya da hatıranın taze tutulması, geçmişin güncellenmesi ve kalıcı hale getirilmesi için çeşitli temsil ve sembollerle bazı etkinlikler düzenlerler. Etkinliklerde yegane amaç hatırlatılanlar değildir, aynı zamanda yeni oluşturulmuş değerlerin topluma benimsetilmesidir. Bu bağlamda Türk kurtuluş ve milli bağımsızlık mücadelesinde ve Cumhuriyet Türkiye’sinin inşasında, 23 Nisan 1920 tarihi önemli yere sahip milli etkinlikler arasındadır. Tarihsel süreç içinde İstanbul’un işgal edildiği, Yunan ordusunun Batı Anadolu’da ilerlediği ve iç isyanların sürdüğü bir ortamda çok yönlü bir varoluş mücadelesine Ankara’da Büyük Millet Meclisi’nin açılmasıyla başlanılan gün, Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türk çocuklarına bayram olarak hediye edilmiş, yetişen kuşaklara milli hafıza ve ulusal bağımsızlık bilinci kazandırılmak istenmiştir. Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluş yıllarının ruhunu içinde barındıran bayram, Mustafa Kemal’in milli egemenlik ilkesini Milli Mücadele’nin ve kurulan devletin temeli olarak ortaya koyduğunun, yani Türk Milletinin kendi kaderine hakim olduğunun, kendi geleceğini tayin edeceği ilkesinin de hayata geçirilmesinin simgesidir.

23 Nisan gününün milletin hürriyet ve bağımsızlık yolundaki kararlılığının bir göstergesi olarak dünyaya ilanı düşüncesiyle bu tarihin milli bayram olması konusu Meclis’e getirilmiş, yapılan görüşmeler sonucunda “23 Nisan’ın Milli Bayram Addine Kanun” oylanarak kabul edilmiştir. Böylece Türk Milletinin bağımsız olarak kendi geleceğini tayininde görevler üstlenecek geleceğin nesline hediye edilen 23 Nisan, günümüze kadar tüm yurtta resmi ve özel kuruluşların, öğrenci ve halkın katıldığı törenler ve etkinliklerle kutlanmaktadır.

1979 YILINDA ULUSLARARASI BOYUT KAZANDI 

1921’de “Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin ilk Yevm-i Küşadı olan 23 Nisan Günü Milli Bayramdır” hükmüyle kabul edilen Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk milli bayramı, 1 Kasım 1922’de saltanatın kaldırılmasından sonra “23 Nisan Milli Hakimiyet Bayramı” olarak çeşitli etkinliklerle kutlanmıştır. Bayram, 1927 tarihinden itibaren Türkiye Himaye-i Etfal Cemiyeti’nin öncülüğünde kutlanmaya başlanarak 1929’da Çocuk Haftası’na dönüştürülmüştür. 27 Mayıs 1935’te kabul edilen “Ulusal Bayramlar ve Genel Tatiller Hakkında Kanun” ile Hâkimiyeti Millîye ve Çocuk Bayramı birleştirilerek 22 Nisan öğleden sonra başlayan ve 23 Nisan gününü içine alan zaman yani bir buçuk günlük süre “Milli Hakimiyet Bayramı” adı altında kutlanmıştır. 1975 yılında ise kutlamalara Türkiye Radyo Televizyon Kurumunun katılmasıyla bir hafta boyunca çocuk programlarına yer verilmiş, büyük eğlenceler düzenlenmiştir. 1978 yılında Ankara’daki okul çocuklarının katılımıyla TBMM’de çocuk meclisi toplanmış, 1980’de ise Türkiye’nin her tarafından çocukların katılımıyla “Ulusal Çocuk Parlamentosu” gerçekleştirilmiştir. 1979 yılı Birleşmiş Milletlerce Dünya Çocuk Yılı olarak ilan edilince, T.R.T.’nin katılımıyla bayram, komşu ülkelerin çocuklarının törenlere davet edilmesiyle uluslar arası düzeye taşınmıştır. 1981’de Milli Güvenlik Konseyi’nin Ulusal Bayramlar ve Genel Tatiller Hakkındaki Kanun Hükmündeki Kararı ile “23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramıdır” hükmü getirilerek, resmî bir ad ve statüye kavuşturulan bayram, sadece ilkokullarda ve Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde kutlanmıştır. 1985’de TBMM ile T.R.T’nin işbirliğiyle 23 Nisan şenlikleri “Dünya Barışı”nı simgeler nitelik almış, böylece uzun tarihi gelişim süreciyle 23 Nisan, Türk çocuklarının dünya çocuklarına armağan ettiği bir bayram haline gelmiştir. Uluslararası boyutlu şenliklerin düzenlenmesinde Kültür Bakanlığı yeni roller üstlenmiştir.

BİR DÖNEM ÇOCUK HAFTASI ADI ALTINDA KUTLANMIŞTI

1927 tarihinden itibaren Türkiye Himaye-i Eftal Cemiyeti’nin öncülüğünde oldukça etkin kutlanan bayram, 1929’da kapsamı genişletilerek 23-29 Nisan tarihlerini içine alan Çocuk Haftası’na dönüştürülmüştür. Himaye-i Etfal Cemiyeti Reisi Dr. Fuad Bey, bu günün haftaya dönüştürülmesinin amacını; “Milletin dayanağı vatan yavrularının sağlık ve hayatlarını ve memlekete faydalı birer insan olabilmelerini temin maksadıyla Milli Mücadele’nin en hareketli zamanlarında Ankara’da kurulmuş olan Himaye-i Etfal Cemiyeti büyük ve kutsi bir emelde muvaffak olabilmek için gayret sarf etmektedir. Bütün çalışmasını ulu himayeci Gazi Hazretleri’nden, muhterem hükümetten ve şefkatli halkımızdan gördüğü maddi ve manevi yardımlarına dayandırmakta olan Cemiyet, çalışmasında muvaffak olabilmek için halkımızın çocukla alakasını arttırmak amacıyla 23 Nisan Çocuk Bayramı’nı ihdas etmiş ve üç dört seneden beri vatanın her tarafından pek güzel suretle kutlanan Çocuk Bayramı’ndan cesaret alarak bu bayramı “Çocuk Haftası”namıyla yedi güne yaymıştır” şeklinde belirtmiştir.

Bir hafta süresince, resmi törenlerin yanında çocukların bayram neşe ve heyecanını yaşamaları sağlanmış ve çocuk ile ilgili birçok nokta kamuoyunun gündemine taşınmıştır. Bayram ve hafta süresince Cemiyet, merkezi Ankara ve tüm şubelerinde törenler, toplantılar, yayınlar, müsamereler, eğlenceler, balolar ve yarışmalar düzenlemiştir.

ÇOCUK HAFTASI KAPSAMINDA HANGİ ETKİNLİKLER DÜZENLENMİŞTİ?

Çocuk Haftası’nda Türkiye Himaye-i Etfal Cemiyeti’nin merkez ve şubelerinde uygulanan çocukların temsili görevler almaları,31 yöneticileri ziyaret etmelerinin yanında onlar için parasız sinemalar, eğlenceler, yarışmalar ve müsamereler düzenlenmesi, Gazi Orman Çiftliği’nde ziyafetler verilmesi, bütün nakliye araçları, tramvaylar ve vapurlarda çocukların ücretsiz taşınması gelenek haline getirilmiştir. Gelenek haline getirilen başka uygulamalar arasında; tüm yurtta Çocuk Haftası boyunca çocuk meselesini anlatan piyes, temsil ve gösteriler hazırlanarak Cemiyet’in şubelerinde, halk evlerinde ve meydanlarda gösterilmesi, aileler için konferanslar verilmesi, çocuk sergisi32 açılarak çocuklara ait eşyaların vitrinlerde teşhir edilmesi, Cemiyet’in kendi himayesindeki çocuklarla fener alaylarına katılması, Darülaceze’deki çocukların ziyaret edilmesi, “Gürbüz Çocuk Müsabakası” başta olmak üzere çeşitli yarışmaların düzenlenmesi,33 halk eğlenceleri,34 katılımcılara rozetler takılması,35 okullara ve muhtarlar aracılığı ile evlere zarf gönderilerek halkın gönüllü maddi yardımlarının sağlanması ve halkın dikkatinin çocuğa çekilmesinin başarılması sayılabilir.