Uludere'deki komutanlar uyarmış: Terörist değil kaçakçı bunlar

ŞIRNAK’ın Uludere ilçesine bağlı Gülyazı Köyü’nde (Roboski) 28 Aralık 2011’de 34 köylünün savaş uçaklarınca bombalanıp öldürülmeleriyle ilgili, bombardımandan önce ilgili tüm askeri birliklerdeki kanaatin, “sınıra yaklaşan grubun terörist değil, kaçakçı” olduğu, buna karşın Genelkurmay’ın bombalama kararı verdiği ortaya çıktı. Cumhuriyet gazetesi, takipsizlik kararıyla kapatılan soruşturmadaki tanık ve şüpheli ifadelerine ulaştı. Şimdiye kadar sadece 2. Ordu Komutanlığı İstihbarat Komutanı Albay Aygün Eker’in Genelkurmay’ı grubun kaçakçı olabileceği yönünde uyardığı kamuoyuna yansımıştı. Ancak Cumhuriyet muhabiri Kemal Göktaş’ın haberine göre, İHA’yı (insansız hava aracı) kullanan yüzbaşı ile İHA Filo Komutanı, Sınır Tümen Komutanı, Jandarma Komando Tugay Komutanı ve 2. Ordu İstihbarat Komutanı dahil birçok subay, grubun kaçakçı olduğu yönünde üstlerini uyarmaya çalıştıkları yolunda ifadeler verdi.

‘ÜZERİNE VAZİFE OLMAYAN İŞLER’

Batman 2. İHA Filo Komutanlığı’ndan Hava Pilot Kurmay Binbaşı Ali İhsan Şahin, 25 Kasım 2013’te Genelkurmay Askeri Savcılığı’nda tanık olarak verdiği ifadede, yük hayvanı ve insanlardan oluşan grubun kaçakçıya benzediğini 2. Birleştirilmiş Hava Harekât Merkezi’ne (BHHM) telefonla bildirdiğini anlattı. Bu sırada odaya giren 14. İUS Üs Komutanı Albay Fidan Yüksel’in kendisine, “üzerine vazife olmayan işlere karıştığını” belirterek kızdığını anlatan Şahin, şöyle devam etti: “Bu görüşmeden yarım saat sonra telefonda görüştüğüm 2. BHHM Amiri Kurmay Albay Ahmet Kazdal’ın söylemlerinden hava operasyonu izlenimi edindim ve ‘Komutanım yanlış yaparsınız’ dedim. Kazdal Albay bana ‘Bir şey olacağı yok, izliyoruz’ dedi.” Şahin, hava harekâtına karar verme yetkisinin Genelkurmay’da olduğunu söyledi. Şahin “Normalde bir grubun terörist olup olmadığına ilişkin bölgeden sorumlu tüm birlik komutanlarından görüş alınması gerekir. Olayda bir koordinesizlik olabileceğini düşünüyorum” dedi. Şahin, hava harekâtına yönelik istihbaratlar konusunda da “Görüntülerin ilk tespit edildiği bölgede bir hareketlilik olduğu bilgisinin Irak’ın kuzeyindeki, ABD’nin predatör İHA’sı tarafından Türk makamlarına bildirildiğini, bu bilgi üzerine sorumlu birliklerin tamamının görüntüyü izlemeye başladığını biliyorum” görüşünü dile getirdi.

HAREKÂT ŞUBESİ: KAÇAKÇILAR

Şahin’in arayarak grubun kaçakçı olduğunu bildirdiğini teyit eden, Diyarbakır 2. Hava Kuvvetleri Komutanlığı Harekât Şubesi Harp Subayı Binbaşı İsmail Gökhan Humalı da, “2. İHA Filo Komutanı Ali İhsan Şahin, hedeftekilerin terörist olmayabileceğini söyledi. Telefonla konuşurken yanımda olan 2. BHHM amiri Albay Ahmet Kazdal’a, Ali İhsan Binbaşı’nın söylediklerini aktardım. Ahmet Kazdal Albay bir girişimde bulundu mu bilmiyorum” dedi.

KAZDAL: HATIRLAMIYORUM

2. BHHM Amiri Kurmay Albay Ahmet Kazdal da, gruptakilerin kaçakçı olduğuna dair kanaatin hava taarruzuna karar verilmeden önce kendisine iletildiğini kabul etti. Kazdal, hava taarruzuna karar verildikten sonra da grubun kaçakçı olduğuna ilişkin kanaatinin devam ettiğini belirterek, “2. Ordu Komutanlığı ile ya da üst komutanlıklarla yeniden mutabakata varılması için görüşme yapılması talebinin iletilip iletilmediğini hatırlamıyorum. Bu tür bir talep iletilmişse de bu talebi karşılayıp üst makamlarla görüşme yapıp yapmadığımı hatırlamıyorum” dedi. Kazdal, hava taarruzu için emir geldikten sonra bunu “askeri hiyerarşiye aykırı olacağı için” tartışmadıklarını da söyledi.

İHA’YI KONTROL EDEN YÜZBAŞI ANLATTI: Kötü sonuçlar doğar

2. İHA Filo Komutanlığı’nda “uçucu” olarak görev yapan ve olay günü İHA’yı kontrol eden Yüzbaşı Duran İspir de baştan itibaren görüntülerdeki kişilerin kaçakçı olduğunu değerlendirdiğini söyledi. İspir, 27 Kasım 2013’te askeri savcılığa verdiği ifadede, görüntülerdeki kişilerin İHA sesini duymuş olmaları gerekirken düzenlerinde bir değişiklik olmadığını belirterek “Bu durum klasik terörist harekât tarzıyla uyuşmuyordu. Teröristler İHA sesi duyduklarında ya hareket etmeden beklerler ya da ısılarının algılanmasını engelleyecek yerlere saklanırlar” dedi. Yaklaşan gruba top atışı yapılmasına da “kötü sonuçlar doğurabileceği” gerekçesiyle karşı çıktığını ve bunu Filo Komutanı Binbaşı Ali İhsan Şahin’le de paylaştığını söyleyen İspir, “Nihayetinde bizden grubun lazerle işaretlenmesini istendi. İşaretlemeyi yaptım. Uçaklar taarruzlarını gerçekleştirdiler” dedi.

Terörist olsalar dağılırlardı

Şırnak Çakırsöğüt Jandarma Komando Tugay Komutanı Tuğgeneral Niyazi Erhan Patır, Genelkurmay Askeri Savcılığı’na verdiği ifadede İHA’nın aktardığı görüntüleri izlerken Tümen Komutanı Tümgeneral İlhan Bölük’ün de grubun kaçakçı olduğu görüşünü paylaştığını ve “terörist olmaları halinde aydınlatma mermilerini ve top atışlarını fark edince dağılmaları gerektiğini söylediğini” aktardı. Patır, görüntülerle ilgili konuşmalar devam ederken uçakların grubu bombaladığını gördüklerini anlatarak “Tümen Komutanı ve ben şaşırdık. Çünkü harekât merkezindeki genel kanaat ısı kaynaklarının kaçakçılara ait olma ihtimalinin daha yüksek olduğu yönünde idi” dedi.
Patır, Tümen Komutanı Bölük’ün bombalamadan sonra “kendisince bilinmeyen önemli bir sebebe binaen bombalamanın gerçekleşmiş olabileceğini söylediğini” belirtti.

Yüzbaşı: Vicdani kanaatimi bildirdim

İHA Filo Komutanlığı’nda görev yapan Yüzbaşı Baha Pakkan da görüntüleri izleyince gelenlerin kaçakçı olduğunu düşündüğünü ve top atışı yapılmaması için 2. İHA Filo Komutanlığı’nı iki kez telefonla uyardığını söyledi. Pakkan, askeri savcılıktaki ifadesinde “Bu husus benim yetkime girmemekle birlikte vicdani kanaatimi ilettim” dedi.

İstihbarat Komutanı: Yanlış olur

Dönemin 2. Ordu Komutanlığı İstihbarat Başkanı Albay Aygün Eker’in, İHA’ların geçtiği görüntülerdeki kişilerin “kaçakçı olduğu” kanaatini üstleriyle paylaştığı daha önce ortaya çıkmıştı. Eker, 2. Ordu’nun da son ana kadar grubu sınırı geçtikten sonra yakalamak için hazırlık yaptığını söylemişti. Genelkurmay’ın hava harekâtına karar verildiğini 2. Ordu Komutanlığı’na iletmesinden sonra 2. Ordu Komutanı Servet Yörük’e kararın yanlış olduğunu ve sonuçlarının vahim olacağını söylediğini belirten Albay Eker, Ordu Komutanı’nın “Genelkurmay’ın elinde kesin bilgiler olmasa bu kararı vermez” dediğini anlatmıştı. Eker, ayrıca Genelkurmay’ın 2. Ordu’ya danışmadan hava harekâtı kararı almasını yadırgadıklarını da belirtmişti.