Ukrayna’nın Harkiv kentine Rus saldırısı... Osman Paşa 4 ay bu kentte esir tutulmuştu

OSMANLI’nın zorlu rakibi Ruslar, 1877’nin yaz aylarında Tuna’yı atlayıp Plevne’yi kuşattı. Bugün Bulgaristan sınırlarında kalan Plevne’yi Osman Paşa 40 bin askeriyle savunuyordu. Osman Paşa ilk muharebeleri kazandı ama etrafı kuşatılmıştı. Yardım da gelmiyordu. Karşısında Rus ve Ru-menlerden oluşan sayıca en az üç kat daha büyük bir ordu vardı. Buna rağmen Osman Paşa, Plevne’de 145 gün boyunca tarihe geçen bir direniş yaptı. Hazırlattığı siper ve tahkimat askeri mühendislik literatürüne geçti. Mecbur kalınca 10 Aralık 1877’de teslim olmak zorunda kaldı. Esir alınarak önce Bükreş’e oradan da Rusya’ya götürüldü.

ÇAR HAYRAN KALDI

Rus Çarı 2. Aleksander, Osman Paşa’ya çok hürmet etti. Esaret alameti olarak kılıcı alınması gerekirken alınmadı. En kıymetli Rus nişanlarından biri verildi, en yüksek Rus askeri rütbesi “Feldmareşal” seviyesinde kabul edildi. Ardından da esaret günlerini geçireceği Harkiv’e (Harkov) götürüldü. Rus arşivlerindeki bilgilere göre Harkiv’in büyük bir caddesindeki “Belle Vue” adındaki otele yerleştirildi. Cadde, sanat ve kültür faaliyetlerinin yaygın olduğu restoranları ve eğlence mekânlarıyla ünlü bir yerdi. Paşa, henüz Plevne’yi savunurken şöhreti Rusya’da yayılmış, hayali resimleri çizilip satılmaya başlanmıştı.

HARKOV’DAKİ FOTOĞRAF

Osman Paşa, Harkiv’de ilk iş bir fotoğraf çektirdi. Çünkü hayali resimlerini hiç beğenmemişti. Bu fotoğrafının geliri Kızılhaç’a bağışlanması şartıyla satılmasına da izin verdi. Esirdi ama hareketlerinde tamamen özgürdü. Tiyatroya, sirke hatta Soylular Meclisi’nin maskeli balosuna bile gitti. Yaklaşık 4 ay sonra esareti bitti, Ruslar onu görkemli bir törenle 19 Mart 1878’de uğurladı.

147 YIL SONRA YİNE RUSLAR

Gazi Osman Paşa’nın esaret günlerini geçirdiği otel çeşitli restorasyonlar geçirse de halen ayakta. Yine otel ama adı değişmiş. Cadde ise “Poltova Yolu” adını almış. Ruslar, Harkiv’e ilk saldırıyı 2022’de yapmıştı. Füze ve hava saldırılarında Poltova Yolu Caddesi hasar gördü. Gazi Osman Paşa’nın kaldığı otelin çok yakınındaki bir bina da vuruldu. Ruslar şimdi de kara harekâtıyla Ukrayna’nın en büyük ikinci şehri olan Harkiv’i vuruyor.

KAHRAMANLIĞI PLEVNE MARŞI’NDA

- Osman Paşa, esaretinin ardından ihtişamlı bir törenle İstanbul’da karşılandı. Sultan 2. Abdülhamid ona kıymetli bir kılıç ve yüksek nişanlarla birlikte “Gazi” unvanını verdi. Halkın büyük hürmet ve sevgi gösterdiği Gazi Osman Paşa için şiirler yazıldı, marşlar bestelendi. ‘Plevne Marşı’ bugün de en bilinen tarihi marşlardan biri...

Ruslar Harkiv’i Ukrayna Kırım’ı hedef alıyor

- RUSYA ile Ukrayna arasında savaş yeniden kızıştığı sırada Moskova’nın ikinci büyük şehir Harkiv üzerine yürümesini dengelemeye çalışan Ukrayna, Kırım’ı hedef aldı. Ukrayna Savunma Bakanlığından, “Düşman Rus kuvvetleri Harkiv istikametinde Volçansk ile Lukyantsev yerleşim bölgelerini ağır bombardımana tutmaya devam ettiği için birliklerimizi daha uygun savunma hattına çekme kararı aldık” denildi. Ukrayna ordusu da, Rusya’nın Karadeniz donanma üssünün bulunduğu Sivastopol, Bahçesaray ve Evpatorya kentlerindeki askeri hedeflere saldırı düzenledi. Kırım’da Rus hava savunmasının hedef alındığı saldırıyla ilgili Rusya, atılan 10 füzenin havada imha edildiğini söylemekle yetindi.