Ukrayna seçimlerinin galibi Moskova oldu
Güncelleme Tarihi:
Ukrayna'da pazar günü yapılan seçimlerde sandıktan ikinci tur içinher ikisi de Rusya'ya yakınlığıyla bilinen Viktor Yanukoviç ve Yulia Timoşenko'nun isimleri çıktı. Analistler seçimin kesin galibi kim olursa olsun asıl kazananın Moskova olacağını savunuyor. Kremlin iki ülke arasında yaşanabilecek bir yakınlaşmadan umutlu.
Ukrayna Pazar günü seçimlere gitti ancak henüz hiçbir şey kesinleşmiş değil. Ancak Der Spiegel dergisi analisti Benjamin Bidder, şu anki tablo Batı ile Doğu arasında denge arayışında olan Ukrayna için mükemmel göründüğünü ifade ediyor.
Ukrayna’da Rusça konuşılan doğu bölgelerinin temsilcisi ve Bölgeler Partisi lideri Yanukoviç’in ilk turda oyların yüzde 30’undan fazlasını aldığı tahmin ediliyor. Yanukoviç’in en yakın çalışma arkadaşlarından Nikolay Azarov bu durumu “halkın değişim isteğiyle” açıklasa da Yanukoviç’in başkanlığa gelip gelemeyeceği özellikle seçim gecesinin sonrasında tartışılıyor.
Zaman zaman yeteneksiz bir siyasetçi olarak görülen Yanukoviç, olaysız geçen seçim kampanyası süresince çok az hata yaptı ve ağırlıklı olarak karizmatik rakibi Timoşenko’nun uzağında kalmayı yeğledi. Timoşenko, televizyonda yapılacak münazaraya katılmadığı için Yanukoviç’i korkaklıkla suçlamış, ancak seçim öncesindeki anketler Yanukoviç’in Başbakan Timoşenko’dan iki kat daha fazla oy alabileceğini gözler önüne sermişti.
Yanukoviç’in “bekle ve gör” stratejisini uyguladığını söylemek yanlış olmaz. Turuncu Devrim’in kahramanları olan eski yoldaşlar Timoşenko ve Viktor Yuşçenko’nun birbirlerini yok ederlerken Yanukoviç kenarda durup izlemeyi tercih etti. Seçim kampanyası boyunca destekçilerine “O turuncu kâbusu hep beraber yaşadık” diye seslendi.
Bidder, Yanukoviç’in sözünü ettiği kâbusun seçimdeki başarısına rağmen henüz ortadan kalkmadığını ifade etti. Zira 2004’teki seçimlerde Yanukoviç, başkanlığı kazandığından emin bir halde Rusya’nın tebriklerini kabul ediyordu. Ancak Yimoşenko ve Yuşçenko’nun Turuncu Devrim’iyle bir anda gücünü kaybetmişti.
Yanukoviç ilk turu kazandı ancak Timoşenko’nun nefesini hala ensesinde hissediyor. Tahminler Başbakan’ın anketlerin çok üzerinde, yüzde 25 ila 27 oy aldığını gösteriyor. Dolayısıyla Bidder Yanukoviç’in elde ettiği avantaj onu rahatlatmaktan uzak olduğunu dile getiriyor.
YUŞÇENKO'YA YÜZDE 5 CEZA OYU
Şimdi iş kaybedenlere kaldı. Yanukoviç ve Timoşenko, 7 Şubat’ta yapılacak ikinci tur seçimlerine kadar seçimden kopan rakiplerinin desteğini almaya çalışacaklar. Bu isimler arasında yaklaşık yüzde 10 oy almayı başarmış eski bankacı Sergey Tigipko, turuncu devrim destekçilerinin umudu genç siyasetçi Arseniy Yatsenyuk ve tabii ki yüzde 5 oy alan Yuşçenko bulunuyor. Bidder bu oy oranının seçmenin Yuşçenko’ya verdiği bir ceza olduğunu belirtiyor.
Timoşenko, seçimlerden hemen sonra yaptığı açıklamada ülkedeki bütün partilerle müzakereye açık olduğunu açıklarken Bidder, karmaşa ve belirsizlik içinde gerçekleşen seçim kampanyasının şimdi sonucu belli olmayan bir düelloya dönüştüğünü ifade ediyor.
Timoşenko’nun büyük olasılıkla ülkenin batısının desteğini almaya çalışacak. Diğer yandan Yanukoviç de Ukrayna’nın batısında ve merkezindeki seçmenin oylarını kazanmayı umut ediyor.
Yanukoviç kısa bir süre önce verdiği röportajda Rusça’ya Ukrayna dili ile eşit statü verilmesine gerek olmadığını söylemişti. Yanukoviç’in partisinin geçmişte şiddetle savunduğu bu edilen bu görüş geçmişte Ukrayna’nın batısındaki milliyetçi seçmenleri kızdırmayı başarmıştı.
TİMOŞENKO ULUSUN ANNESİ ROLÜNDE
Diğer başkanlık adayları gibi, Başbakan Timoşenko’da eski sınırları aşmaya çalışıyor. Ukrayna’nın doğusundaki bir şehirde doğmuş olan Timoşenko, “Ben Başbakan olduğum sürece ailem Ukrayna ve tüm Ukrayna halkıdır” diyerek kendisini ulusun annesi olarak göstermeye çalışıyor.
“Ülkemiz insanını üzen her şey beni de üzer” diyen Timoşenko, son haftalarda doğudaki maden ve ağır sanayi kentlerinde yaşayan Rusça konuşan halkın desteğini artırmaya çalışıyor. Bu amaç uğruna yorulmak bilmeden fabrikaları ve madenleri ziyaret ederek işçilere, girişimcilere ve fabrika yöneticilerine destek sözü veriyor.
Bidder, Timoşenko’nun geçmişte ABD ve Batı yanlısı tavrıyla öne çıktığını ancak bugün Rusya ile daha iyi ilişkiler için çağrıda bulunduğunu belirtiyor. Son dönemde Timoşenko’nun kampanyasında “zengin ve çeşitli Rus kültürü”nü övmesi ve Yuşçenko’nun Moskova’ya yönelik yüzleşmeci tutumunun yetersiz olduğuna vurgu yapması dikkat çekiyor.
Yazar, ilk turun ardından devlet başkanının Yanukoviç veya Timoşenko’dan hangisi olacağının belli olmadığını belirtiyor. Ancak kesin olan bir şey var: iki aday da NATO'ya şüpheli yaklaşırken, Moskova ile daha iyi ilişkiler kurmak istiyor. Dolayısıyla şu ana kadarki tabloda Moskova seçimlerin tek kazananı olarak görünüyor.