Uçmaktan korkmayın!
Güncelleme Tarihi:
THY uçağı, Hollanda’da düştü.
Ölenlere Allah’tan rahmet, yaralılara da geçmiş olsun diliyorum.
Uçak kazalarından sonra, insanlar uçağa binmekten çekiniyor. Zamanında bunu merak edip, bir araştırma yapmıştım.
EN AZ KAZA UÇAKLARDA
Aslında en güvenilir ulaşım aracı, uçaklar. Çünkü kaza yapma ihtimali çok düşük.
İstatistikler de bunu doğruluyor. Örneğin;
Trafik kazasının olma ihtimali 400’te 1.
Yüzme havuzunda boğulma ihtimali 11.000’de 1.
Silahla vurulma ihtimali 800,000’de 1.
Uçak kazasının olma ihtimali 1 milyonda 1.
Hele sigaradan dolayı kanser olma ihtimali, uçak kazasının olma ihtimalinde kat kat daha yüksek.
Durum böyleyken, neden uçak kazaları daha korkutucu geliyor bize?
Bu konuda, araştırmacıların farklı açıklamaları var.
KAZA VE ÖLME İHTİMALİ
En basit açıklama şu:
İstatistiklere bakınca, uçak kazası ihtimali; trafik kazası ihtimaline göre çok düşük. Ama uçak kazalarından sağ kurtulma ihtimali de çok düşük.
Uçak düşerse, kurtulma umudu çok az. Bu da insanlara korkutucu geliyor.
BİR DAKİKA SONRASI
İnsanlar tehlikeli ama kötü sonuçları uzun vadede ortaya çıkan şeyleri yapmaktan pek korkmuyor. Önemli olan “bu an” ve “yakın zaman”.
Örneğin, sigara içiyorsanız, ancak 15–20 yıl sonra ölme ihtimalinizi düşünürsünüz ya da hiç düşünmezsiniz. Onun için o an sigara içmek korkutucu gelmez.
Ya da AIDS’li bir kişi ile yatmak, o an korkutucu gelmez. Yıllar önce Arena’da ‘atın ölümü arpadan olsun’ diyerek AIDS’li kadın rolündeki kişi ile yatmayı kabul eden erkeği düşünün.
Ama uçaktayken, insanın yaşadığı andan bir dakika sonrasında ölü olma ihtimali var. Bu da insanlara korkutucu geliyor.
KAZANIN ÜRPERTİCİLİĞİ
Bir açıklama da şu: Uçak kazasında ölme şekli, daha ürpertici geliyor insanlara.
Örneğin, yüzme havuzunda boğulmanın görüntüsü o kadar ürpertici gelmiyor.
Ama silahla vurulmanın ya da uçak kazasında ölmenin görüntüsü ürpertici geliyor.
BİLİNMEZLİK
Yukarıda saydıklarımla bağlantılı olarak bir de ‘bilinmezlik’ etkisi var.
Zamanımızın çoğu arabada, sigara içenlerin yanında, denizde, havuzlarda geçiyor. Deneyimimiz var. Buradan gelecek bir tehlike, az çok bilindik.
Ama uçağın yaratacağı bir tehlike yabancı. Tehlike ya da panik anında ne yapılacağı bilinmiyor. Bu da insanı korkutuyor.
KONTROL EDİLEBİLİR RİSK
Uçak kazalarının korkutucu olmasının bir sebebi de, durumun kontrolümüzün dışında olması.
Kontrol edilemeyen riskler, her zaman daha korkutucu geliyor insanlara.
Örneğin, sigara kontrol edilebilir. İsteseniz bırakırsınız.
Aynı şekilde araba kazaları da çok korkutucu gelmiyor. Çünkü araba da bizim kontrolümüzde.
Ama arabayı, başkası kullandığında daha çok korkutucu oluyor. Çünkü kontrolümüz azalıyor.
Uçak üzerinde hiçbir kontrolümüz yok. Kaderimiz başkaların elinde. Bu da korkutucu geliyor insanlara.
Aslında yukarıda saydığım korkular algılarımız ile ilgili.
Bu algılarımızı değiştirerek ve uçağın kaza yapma ihtimalinin düşük olduğunu düşünerek kendimizi rahatlatabiliriz.
Bu kazadan olumsuz etkilenecek THY, belki de bu noktalara vurgu yaparak uçmanın imajını yenileyebilir.