Uçakta tahliye tartışması

İstanbul Hava Yolları’nın bir Boeing 737-400 uçağı, önceki gün 18-36 pistinden dışarı çıktı. Afet kimliği taşımayan, ama meteorolojik şartların kötü olduğu saatlerde Atatürk Havalimanı'na iniş yapan uçak piste geç oturdu. DHMİ kayıtlarına göre, pistin kayma ölçüsü standartlar içinde ve normaldi. Bu dünyanın her yerinde sıradan bir uzmanın ilk bakışta pilotaj hatası olduğunu anlayabileceği kazadır. Önünde pistin bittiğini gören her pilotun yapabileceği hatalardan birisi yapılmıştır. 164 yolcusuyla uçak pistten çıkmış, sağ dikme toprağa gömülmüş, motor üzerine oturmuştur.

Kazadan sonra sivil havacılıkta asla affedilmeyecek bir hata işlenmiştir. Pilot, kabin ekibine ‘slide’ların açılması ve yolcunun hızla tahliye edilmesi talimatını vermemiştir. Kabin ekibi gerçek bir ‘emergency’ şartının doğduğunu anlayamamış, inisiyatifini kullanarak yolcuyu hızla tahliye etmemiştir. 11 dakika gibi korkunç bir süre, yolcu uçak içinde beklemiştir. Sanki normal iniş yapılmış gibi otobüsler gelmiş, uçağa merdiven yanaşmış ve yolcular sallana sallana aşağı inmişlerdir.

Bu kelimenin tek anlamıyla bir kepazeliktir. Uluslararası suçtur. Affedilmez cahilliktir.

Pistte savrulmuş, motorunu yere vurmuş, içinde yakıt olan bir uçak her zaman patlayabilir. Bir şekilde alev alabilir. Ve insanlar cayır cayır yanabilir. Pilotlar ve kabin memurları inanılmaz bir cehalet sergilediler. Yolcuları ölümün kucağında tam 11 dakika beklettiler. Uçak durur durmaz ‘emergency’ yani tehlike çıkış kapıları dahil hepsi açılıp ‘slide’ diye adlandırılan hava yastıkları açılmalıydı. Yolcular ayakkabılarını çıkarıp hızla aşağı kaydırılarak indirilmeliydi. Önce inen bir görevli yolcuları hızla uçaktan uzaklaştırmalıydı. Bütün bunlar, belki de 1-2 dakika içinde yapılmalıydı. Geriye kalan 9-10 dakikada doğacak felaketten yolcular kaçırılmalıydı. Türk Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'ne düşen görev pilotu ve belki bütün kabin ekibini tahliye hatasından cezalandırmasıdır. Ve ceza 6 ay uçuş kesimi gibi basit bir ceza olmamalıdır. Bu ekip tehlike anında tahliye konusunda 6 aylık kursa mahkûm edilmelidir. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü'nün kimliğini ve gücünü kullanarak bu müthiş dersi vermesi gerekir.

Pilotlar: Pist kusurlu

İstanbul Havayolları'na ait Boeing 737-400 tipi uçağın önceki gün Atatürk Havalimanı 18-36 pistinden dışarı çıkmasıyla ilgili olarak Pilotlar Derneği, hatayı pistte buldu. Türkiye Havayolları Pilotları Derneği Başkanı Necmi Ekici ve Genel Sekreter Mehmet Erbilgin , kaza nedeninin belirlenmesi için henüz çok erken olduğunu ve kesin değerlendirmenin ancak kaza raporu bittikten sonra yapılabileceğini söylediler. Ancak Ekici ve Erbilgin, uçağın pist sonuna geldiğinde dönerken yüzeyin kaygan olması nedeniyle stopway'a çıktığı ve burada da tekerleklerinin gömüldüğünü öne sürdüler. Pistin sonunda bulunan ve uçakların kalkıştan vazgeçmeleri durumunda kullandıkları pist özelliklerine sahip stopway'in uluslararası standartlarda olmadığı da savunuldu.