Üç şehir, üç kritik toplantı
Güncelleme Tarihi:
Uluslararası kamuoyunun gündemi bugün yine Suriye. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ın Rusya lideri Vladimir Putin’le yaptığı görüşmeden önce BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun Pekin'de Çin Devlet Başkanı Hu Cintao ile bir araya geldi. Öğleden sonra ise BM Güvenlik Konseyi’nde yedinci madde oylaması var.
BM Güvenlik Konseyi’nde Suriye’de 16 aydır devam eden çatışmaların sonlandırılması amacıyla gündeme gelen tasarının kabul edilmesi beklenmiyor. Batılı ülkeler, Şam rejimine askeri olmayan ağır yaptırımlar uygulanmasını ve BM Şartı’nın askeri güç kullanımını da beraberinde getirebilecek yedinci maddesinin kabulünü talep ediyor. Ancak Rusya buna karşı çıkıyor.
Moskova karar metninde yaptırımlardan ya da yedinci maddeden bahsedilmesini kesinlikle kabul etmezken, Rusya’nın BM Daimi Temsilci Yardımcısı Alexander Pankin, dün Güvenlik Konseyi'nde gerçekleştirilen görüşmelerin ardından yaptığı açıklamada, bu konuların “Rusya’nın kırmızı çizgileri” olduğunu söyledi.
Rusya yedinci maddeden bahseden herhangi bir karar metnini veto edeceğini açıklasa da Batılı diplomatlar son dakikada sürpriz bir gelişme yaşanabileceğine inanıyor.
BM Güvenlik Konseyi’nde oybirliği sağlamak ve Suriye’ye güçlü bir mesaj göndermek için girişimler birkaç gündür devam ediyordu. BM ve Arap Birliği Suriye Özel Temsilcisi Kofi Annan iki gündür Rusya’da ikna ziyaretindeydi.
Dün Rusya Devlet Başkanı Putin’le yaptığı görüşmenin ardından kameraların karşısına geçen Annan, görüşmede, “şiddeti ve ölümleri sonlandırmak için hangi önlemlerin alınacağı, siyasi geçişin nasıl sağlanacağı” konularına odaklanıldığını belirtti.
Annan ayrıca Güvenlik Konseyi’nden “herkesin bir arada ilerlemesini sağlayacak bir dil bulunmasını” istedi.
Dolayısıyla Batılıların Güvenlik Konseyi gündemine getireceği tasarıda, Esad rejimine 10 gün içinde orduları ve ağır silahları halkın yaşadığı yerlerden çekmemesi durumunda askeri olmayan yaptırımlar uygulanması öngörülüyor.
Rusya ve Çin daha önce BM Güvenlik Konseyi’nde Suriye’yi cezalandırmaya yönelik karar metinlerini veto etmişti. Yeni bir vetoyu önlemek amacıyla Annan Putin’le görüşürken, BM Genel Sekreteri Ban da Çin Devlet Başkanı Hu ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından Ban, “Güvenlik Konseyi üyelerinin meseleyi ciddiyetle değerlendireceklerini ve kolektif hareket edeceklerini samimiyetle umuyorum” dedi.
Ban, “Böyle devam edemeyiz. Çok uzun bir süredir devam eden bu olaylarda çok sayıda insan hayatlarını kaybetti” diye konuştu.
Bununla birlikte Pekin’in resmi yayın organı olarak görülen People’s Daily gazetesinde dün yayımlanan başyazıda Suriye’de güç kullanılmasına şiddetle karşı çıkılması, Çin’in yeni bir vetoyu düşündüğü yönünde algılandı.
Suriyeli muhalifler ise Güvenlik Konseyi toplantısı öncesi taleplerini sürdürdü. Suriye Ulusal Konseyi Sözcüsü Basma Kodmani, New York'ta gazetecilere yaptığı açıklamada, bugünkü toplantının Annan planının uygulanabilmesi için son şans olduğunu belirtirken, Güvenlik Konseyi’nin başarısız olması durumunda muhalefetin diğer seçenekleri değerlendireceğini söyledi ancak detay vermedi.
Diğer yandan Yerel Koordinasyon Komiteleri Şam’da çatışmaların bugün de sürdüğünü ve şehrin üzerini siyah bir duman bulutunun kapladığını açıkladı.
Bir Türk Dışişleri Bakanlığı yetkilisi ise AFP’ye yaptığı açıklamada 330 Suriyelinin daha dün gece Türkiye’ye sığındığını açıkladı.
Adının açıklanmasını istemeyen yetkili Türkiye’ye sığınanlar arasında iki üst düzey general olduğunu belirtti.