Üç ayda 178 haber, 101 site, 40 Twitter hesabına sansür

• Son üç ayda 14 gazeteciyi yargılatan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, yeni şikayetleriyle de 19 medya temsilcisinin TCK. 299. maddesi temelinde soruşturma geçirmesine neden oldu.

• 101 site, 40 Twitter hesabı, 178 habere sansür geldi; 21 gazeteci, 3 medya, 1 matbaaya saldırı düzenlendi; medya temsilcilerine gözaltılar 6 kat arttı; 28 gazeteciye TMK’dan, 60’ına TCK’dan davası açıldı.

• 24 gazeteci ve 9 dağıtımcı Ekim 2015’e cezaevinde girdi. Gazetecilerin 13’ü ve dağıtımcıların tamamı Kürt medyasını temsil ediyor ve TMK ile TCK kapsamında “örgüt” bağlantılı olarak hapiste bulunuyor. 24 gazeteciden 18’i hükümlü, 2’si halen yargılanıyor; 4’ü soruşturma geçiriyor.

• Hapisteki 24 gazeteciden 13’ü KCK, PKK ve DYG; 2’si MLKP; 2’si DHKP-C; 1’i “Paralel örgüt”, 1’i 'Direniş Hareketi', 1’i TKEP/L örgütü üyeliği kapsamında yargılama konusu oldu. Biri de üç örgüte birden üye olmaktan (Ergenekon Örgütü Mersin Teşkilatı, Türk İntikam Birliği Teşkilatı ve İç Örgüt) yargılandı.

• Temmuz-Eylül 2015 döneminde 21 gazeteci, 3 medya organı ve 1 gazete matbaası saldırıya uğradı, 1 sözlü saldırı yaşandı. 20 gazeteci, 7 medya organı tehdit edildi.

• 101 site, 40 Twitter hesabı, 178 URL/bazlı habere sansür geldi. 1 yayın yasağı kararı çıktı. 3 TV kanalı, 3 mizah dergisi, 2 kitap, 1 film sansüre uğradı. En az 1 olayda akreditasyon ayrımcılığına gidildi; ayrıca 3 sansür olayı yaşandı.

• Temmuz-Eylül 2015’te, 49 gazeteci ve medya çalışanı haber peşindeyken çeşitli sürelerle gözaltına alındı. 2014’ün aynı döneminde 8 gazeteci gözaltına alınmıştı. 2014’ün tamamında bu sayı 72 idi.

• Temmuz-Eylül 2015 döneminde 28 gazeteci TMK uyarınca 430 yıl 6 ay hapis istemiyle yargılandı; 4 gazeteci ve 18 kitap hakkında TMK’dan yeni soruşturma açıldı veya suç duyuruları yapıldı. Toplam 60 gazeteci “örgüt yöneticiliği,” örgüt üyeliği” veya “örgüt örgüte yardım”dan toplam 546 yıl 6 ay hapis istemiyle yargılanıyor.

• Ayrıca, 3 gazeteci “gizliliği ihlal”, 2 gazeteci “dini değerleri aşağılamak” ve “kin ve düşmanlığa tahrik”, 2 gazeteci “Türk milletini aşağılamak”, 2 gazeteci “askerlikten soğutmak”, 2 gazeteci “devletin güvenliğine dair belge yayınlamak”, 1 gazeteci “Toplantı Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet” iddiasıyla  yargılanıyor. Hepsine istenen cezaların toplamı 44 yılı buluyor. İki gazeteciye de “kin ve düşmanlığa tahrik” ve “özel yaşamın gizliliği” gerekçeleriyle soruşturma açıldı.

• Temmuz-Eylül 2015’te 1 gazeteci 3 yıl 6 ay hapse mahkum edildi, 10 gazeteci ve 2 gazeteye açılan ceza davaları sürüyor, 3’üne yeni ceza davası açıldı. Kişilik haklarına saldırı iddiasıyla 1 gazete 5 bin TL tazminat ödemeye mahkum edildi. 5 gazeteci toplam 1 milyon 140 bin TL tazminat istemiyle yargılanıyor, 1’ine 100 bin TL’lik yeni tazminat davası açıldı.

• Temmuz-Eylül döneminde TCK’nın 299. Maddesinden yargılanan biri gazeteci 4 kişi, 4 yılı ertelemeli olmak üzere toplam 7 yıl 9 ay 25 gün hapis cezasına mahkum edildi; 11’i gazeteci toplam 23 kişi yazı, görüş ve eleştirileri nedeniyle 299. Maddeden halen yargılanıyor. Yine 299’dan 19 gazeteciye yeni soruşturma açıldı; 3 de suç duyurusu yapıldı.4 gazeteci hakkında takipsizlik kararı verildi.

• Bir gazeteci yayın yoluyla eski Başbakan Erdoğan’a hakarette bulunduğu iddiasıyla TCK’nın 125/3 maddesinden 7 bin 500 TL para cezasına mahkum edildi. Bir üniversite öğrencisi cezası onanınca cezaevine gönderildi. İki gazeteci, üç sendikacı toplam beş kişi, aynı maddeden 2 yıl 8’er ay hapis istemiyle halen yargılanıyor. 

• Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kişilik haklarına saldırıda bulunmaktan iki milletvekili (Kemal Kılıçdaroğlu ve Hüseyin Aygün) toplam 45 bin TL manevi tazminat ödemeye mahkum edildi. İki vekil (Selahattin Demirtaş ve Eren Erdem) hakkında da toplam 80 bin TL istemiyle yeni tazminat davası açıldı.

• Temmuz-Eylül döneminde 37’si gazeteci 61 kişi, eski Başbakan (TCK 125) ve Cumhurbaşkanı (TCK 299) Recep Tayyip Erdoğan’a yayın yoluyla hakaret ettikleri veya Erdoğan’ın kişilik haklarına saldırıda bulundukları iddiasıyla işlem (mahkumiyet, kovuşturma, soruşturma, şikayet ve tazminat olarak) gördü.

• Temmuz-Eylül döneminde Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Abdurrahman Dilipak’ın açtığı davada Türkiye’yi ifade özgürlüğünü ihal etmekten mahkum etti. Gazeteci tutar bildirmediğinden AİHM sadece ihlal tespiti yaptı ancak tazminata hükmetmedi.

• Ancak AİHM öncesi “bireysel başvuru” hakkı getirilen Anayasa Mahkemesi (AYM), Temmuz-Ağustos-Eylül 2015 döneminde, 1’i gazeteci 5 kişinin bireysel başvurusunda ifade ve haberleşme özgürlüğünün ihlal edildiğini tespit etti. AYM, mahkeme gideri dahil toplam 12 bin 198 TL tazminata hükmetti.

• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK), 7 Haziran Genel Seçimlerinde parlamento dağılımının değişmesi nedeniyle 22 Temmuz’dan beri gerçekleştirdiği dokuz toplantıya rağmen, adaylar yeterli oy sağlayamadığından yeni başkanını seçemedi. Gelecek toplantı 7 Ekim’de.

• RTÜK sitesinde yer alan verilere göre, Temmuz-Eylül 2015 döneminde haber, film ve program yayınlarından dolayı TV kuruluşlarına 4 uyarı, 5 para cezası; radyo kuruluşlarına 1 uyarı, 1 de para cezası verildi. Kurul, Radyo ve TV’lere toplam 112 bin 989 TL idari para cezası verdi.

•Yüksek Seçim Kurulu (YSK) 7 Haziran 2015 Genel Seçimi sonuçlarını YSK yasağı kaldırmadan önce yayımladıkları iddiasıyla 65 kanala, 2'şer kez program durdurma cezası verdi.