TV'lere "akıllı işaretler" geliyor

Yayınların hangi yaş grubuna uygun olduğunu da gösterecek olan semboller, yayınları, 7, 13 ve 18 yaşa göre kategorize edecek.

Çocuk ve gençlerin yayınların zararlı içeriğinden korunması amacıyla 2000 yılından bugüne ”Koruyucu Sembol Sistemi” üzerinde çalışma sürdüren RTÜK, Hollanda'da uygulanan koruyucu sembol sisteminin Türkiye'ye uyarlanmasına karar verdi.

Televizyon programlarına yerleştirilecek sembollerin belirlenmesi amacıyla çeşitli üniversitelerin grafik tasarım bölümlerinden sembol tasarımı teklifleri alan RTÜK, sistemin işleyişi için en uygun simgeleri belirledi.

RTÜK'ün, sistemin Türkiye'de işler hale getirilmesine yönelik 325 bin Euro bütçeli proje başvurusu da Hollanda hükümetinin AB'ye aday ülkelere teknik destek sağlamak için açtığı fon tarafından kabul edildi.

AKILLI İŞARETLER

2005 yılı sonunda uygulamaya konulacak “koruyucu sembol sistemi”, çocuk ve gençlerin bilişsel, sosyal ve duygusal gelişimleri üzerinde olumsuz etkileri olabilecek zararlı içeriğin, ana babaları ve çocukları uyarmak ve bilgilendirmek amacıyla sınıflandırılması esasına dayanıyor.

“Akıllı işaretler” adını taşıyan sistemde, çocuklara sempatik gelecek “üzerinde bir göz bulunan TV ekranı görüntüsünde” “Tele” adlı bir logo kullanılacak.

Cinsiyet ve ırk ayrımcılığı, sigara, alkol ve bağımlılık yapan maddelerin kullanımı ve kötü dil kullanımının “Olumsuz Örnek Oluşturabilecek Davranışlar” kategorisinde değerlendirileceği sistemde, aileler, “şiddet/korku, cinsellik ve olumsuz örnek oluşturabilecek davranışlar” içeren yayınlara karşı çeşitli sembollerle uyarılacak.

Ayrıca, bazı semboller de yayının hangi yaş grubuna uygun olduğunu gösterecek. Programlarla ekrana gelecek bu sembollerle, ailelere “Tüm İzleyici Kitlesi için Uygundur”, “7 yaş ve üzeri için uygundur”, ”13 yaş ve üzeri için uygundur” ve “18 yaş ve üzeri için uygundur” mesajı verilecek. Böylece küçüklerin korunması konusundaki sorumluluk, yayın kuruluşları, yayın otoritesi ve ebeveynler tarafından paylaşılacak.

SİSTEM NASIL İŞLEYECEK?

Sistemin oluşturulması için öncelikle yayın kuruluşlarında kodlayıcılar belirlenecek. RTÜK tarafından kodlayıcılara eğitim verilecek ve bir rehber kitapçık hazırlanacak.

Kodlayıcılar, sınıflandıracakları programı izledikten sonra kendilerine verilen şifre aracılığıyla internet üzerinden RTÜK tarafından hazırlanan soru formuna ulaşarak formu dolduracaklar. Form doldurma işlemi sonunda sistem, otomatik olarak söz konusu program için hangi sembollerin kullanılması gerektiğini bildirecek. Yayıncıya düşen tek görev ise verilen sembollerin belirtilen usul ve esaslara uygun olarak programlarda kullanılması olacak.

Öncelikle ulusal kanallar tarafından uygulanacak olan sistemde bölgesel ve yerel kanallarda kademeli geçiş uygulanacak.

Kodlayıcıların karşılaştıkları her türlü zorlukta RTÜK teknik destek sağlayacak. Sistemin kurulması konusunda RTÜK tarafından oluşturulan komisyonlarda RTÜK uzmanlarının yanı sıra çeşitli üniversitelerin psikoloji, sosyoloji, iletişim fakülteleri ile tıp fakültesi çocuk ve ergen ruh sağlığı bölümlerinden öğretim üyeleri de yer alıyor.