Tüzmen: Kuzey’i ’yok’ sayıp Irak’la ticareti yürütürüz
Güncelleme Tarihi:
Çiğdem TOKER / ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Ekim 25, 2007 00:00
Irak ile ticaretin Türkiye’nin yıllık ticaret hacminin sadece yüzde 1’i olduğunu belirten Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, Türkiye’nin, Irak’ın diğer kesimleri ile ticari ve ekonomik ilişkileri sürdürme kapasitesine sahip olduğunu ve bunun altyapısının önemli ölçüde hazırlandığının görüleceğini bildirdi.
DEVLET Bakanı Kürşad Tüzmen, Türkiye’nin Irak’ın en gelişmiş ilişkileri bulunan ve en çok ticaret yaptığı ülke olduğunu ifade ederken, bugün gelinen noktada, bunların hiç bir öneminin kalmadığını ve hiç bir seçeneğin göz ardı edilmediğini söyledi. Tüzmen, "mevzu bahis vatan ise gerisi teferruattır" dedi.Tüzmen, Türk-Irak İş Konseyi Başkanı Ercüment Aksoy ve beraberindeki heyeti kabul etti. Tüzmen kabulde yaptığı konuşmada, Türkiye’nin, Irak’ın diğer kesimleri ile ticari ve ekonomik ilişkileri sürdürme kapasitesine sahip olduğu ve bunun alt yapısının önemli ölçüde hazırlandığının görüleceğini bildirdi. Tüzmen şöyle konuştu:
ELİMİZİ KALDIRIRSAK: Tüzmen, şöyle konuştu: "Her zaman söylediğimiz gibi; ağır elimizi kaldırdığımızda, Başbakanımızın konuşmasında işaret ettiği ekonomik tedbirleri hayata geçirdiğimizde, sınırın öbür tarafında 2003 sonrasında ulaşılan göreceli istikrarın ve refahın kısa süre içerisinde ne hale geleceğini hep birlikte göreceğiz. Halil İbrahim Gümrük Kapısı’ndan anlık gerekçelerle yükselterek tahsil ettikleri gelirlerle yönetimlerini sürdürmeye çalışanların, nasıl bir akıbetle karşılaşacakları görülecektir. Türkiye’nin Irak’ın diğer kesimleri ile ticari ve ekonomik ilişkileri sürdürme kapasitesine sahip olduğu ve bunun alt yapısının önemli ölçüde hazırlandığı görülecek."
BİZİ İZLEMEYE DEVAM EDİN: Tüzmen, "Bir ambargo uygulanacak mı" şeklindeki soru üzerine "bizi izlemeye devam edin" ifadesini kullandı. Türk iş adamlarıyla yapılan toplantı ile ilgili soruyu da Tüzmen, Türk iş adamlarının bu ülkeye çok büyük emeği geçtiğini kaydederek, "(eğer mevzu bahis vatan ise gerisi teferruattır) yaklaşımı ile bakıyorlar. Onlar da bir mücadele olduğunda, güvenlik güçlerinin gösterdiği fedakarlığı ve özveriyi aynı şekilde kendileri yapacak durumdalar. Zaten Türk Devleti ve Türk özel sektörü ayrı düşünülemez."
IRAK’IN PAYI YÜZDE 1: Tüzmen, Irak ile sürdürülen ticarete yönelik soru üzerine, 4 milyar dolarlık müteahhitlik hizmeti, 3 milyar dolarlık ticaret ve 3.5 milyar dolarlık transit ticaret olduğunu kaydetti. Tüzmen, 3 milyar dolarlık ticaret hacminin 2.7 milyar dolarını Türkiye’den Irak’a satış, 300 milyon dolarlık kısmını ise ithalatın oluşturduğunu söyledi. Tüzmen, "Türkiye bu sene, 270 milyar dolarlık bir ticaret hacmine sahip olacak. 270 milyar dolar içerisinde 3 milyar doların yüzdelik karşılığı yüzde 1’dir" dedi.
ALTERNATİF PLANLAR VARDIR: Bakan Tüzmen, Türkiye’nin bir çok alternatif planının bulunduğunu ve bir ülkenin içinde bulunduğu durumun neyi gerektiriyorsa, alternatifler neyse, lojistik çalışmalar nasıl yapılacak ise dış ticaret lojistiğinin nasıl yapılması gerektiğini gayet iyi bildiklerini ve o yolları da kullanacaklarını söyledi ve "Mümkün olduğu kadar sıkıntı yaratmadan, dış ticaret açısından karşıdaki ülkelerinde içerisinde bulunduğu durumlara bakarak en doğru, en uygun ve en optimum çözüm ne ise onu yapmaya gayret ederiz" şeklinde konuştu.
Barzani’nin şirketlerini elden geldiğince izliyoruz
MERSİN serbest bölgesinde Mesut Barzani’nin bazı şirketlerinin olduğuna" yönelik iddiaların hatırlatılması üzerine Kürşad Tüzmen, şunları kaydetti: "Serbest bölgenin kayıtlarına bakıldığında, Türkiye’nin dış ticaretinde global dünyada firma yapıları, organik bağlar ile ilgili çalışmalar yapıldı. Şu ana kadar her hangi bir organik bağ tespit edilmedi. Ama bu gün dünyada bir firma başka bir firmayı satın alır. Daha sonra başka bağlantılar ile başka bir firmaya satılır. Dolayısıyla bunun çok sağlıklı izlenebileceğini söylemek güç. Ama elimizden geldiğince izliyoruz."
MHP: Talabani ve Barzani’nin şirketleri var mı
MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, Irak Devlet Başkanı Celal Talabani ile Kuzey Irak Kürt Yönetimi Başbakanı Mesut Barzani’nin, Türkiye’de ticari faaliyet gösteren firmaları bulunup bulunmadığını sordu. Şandır, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde, "Türkiye genelinde ve Mersin Serbest Bölgesi’nde, Barzani ve Talabani’nin kontrolünde veya aşiretlerine ait ticari faaliyet gösteren firmalar var mı, varsa bunların ticari hacimleri nedir" sorusuna yanıt istedi. Şandır, Kuzey Irak’ta ticari faaliyet gösteren Türk firmaları bulunup bulunmadığını da öğrenmek istedi.
Türkiye silah da satıyor, enstrüman da
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın "bazı ihracat kalemlerinde durdurma" sinyali verdiği Irak’a ihracatın, parasal anlamdaki en önemli iki kalemini, 450 milyon dolarla elektrikli makina, cihaz, kazan ve bunların parçaları oluşturuyor. Türkiye Irak’a 95 kalem mal satıyor. Bu ürün ve mallar, gıdadan bisiklete, silahtan müzik aletlerine, paçavraya kadar geniş bir yelpazeye yayılıyor. Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) verilerine göre Türkiye Irak’a 2006’da 2 milyar 590 bin dolar, bu yılın ilk altı ayında da 1 milyar 318 milyon dolarlık ihracat yaptı. 2005 yılı ihracat rakamlarının 2 milyar 750 milyon dolar olduğu dikkate alındığında, Irak’a ihracatta gerileme gözlendi.
2.1 MİLYON DOLARLIK SİLAH: Türkiye Irak’a savaş silahları, diğer silahlar, mühimmat ve patlayıcı madde de satıyor. 2005 yılında Irak’a bu üç kalemde toplam 768 bin dolarlık ihracat yapıldı. Türkiye’nin komşusuna silah, patlayıcı ve mühimmat satışı geçen yıl üçe katlanarak, 2.1 milyon doları aştı. Bu rakam, 2007’nin ilk yarısında ise 467 bin dolar düzeyinde gerçekleşti. Irak’a müzik aleti ve enstrüman parçaları da satıyoruz. Geçen yıl 48 bin dolar düzeyinde olan müzik aleti ihracatının, bu yılın ilk yarısında 100 bin dolara yaklaşması dikkat çekiyor. Türkiye’den Irak’a ihracatta elektrikli makina ve cihazları, 175.4 milyon dolarla hayvansal ve bitkisel yağlar izliyor. Geçen yıl 99 milyon dolarlık motorlu taşıt ve bisiklet satıldı.
61 MİLYON DOLARLIK SEBZE: Irak’ın hayati ihtiyaçları açısından Türkiye’nin gıda ihracatı önemli bir kalemi oluşturuyor. Geçen yıl Türkiye’den Irak’a 61 milyon dolarlık sebze, yaklaşık 30 milyon dolarlık şeker, 35.7 milyon dolarlık meşrubat, 33 milyon dolarlık süt satıldı. Önemli ihracat kalemlerinden bir diğeri de temizlik malzemesi. Türkiye Irak’a geçen yıl 78.7, bu yılın ilk yarısında da 25 milyon dolarlık sabun ve yıkama maddesi ihraç etti. Irak’a ihracat kalemleri içinde kullanılmış eşya ve paçavra maddesi de bulunuyor. Türkiye Irak’a geçen yıl 16.4 milyon dolarlık kullanılmış eşya ve paçavra ihraç etti.
Irak’a Türkiye’den ucuza elektrik vermiyoruz
ENERJİ Bakanı Hilmi Güler, Irak’a elektriğin ilgili tüm kurum ve kuruluşlardan görüş alınarak verildiğini belirterek, "Ancak verilen elektrik Türkiye’de satılandan ucuz değildir" dedi. Güler, "Elektrik Irak’a da veriliyor. Ancak oraya verilen elektrik, Türkiye’ye satılandan ucuz değildir. Yunanistan da elektrik istemişti, verdik. Bulgaristan’dan elektrik alıyorduk, kestik. TETAŞ da bu ticareti yapıyor. İhtiyacımız olduğunda, sıkıştığımızda alırız da satarız da."
ELİMİZİ KALDIRIRSAK: Tüzmen, şöyle konuştu: "Her zaman söylediğimiz gibi; ağır elimizi kaldırdığımızda, Başbakanımızın konuşmasında işaret ettiği ekonomik tedbirleri hayata geçirdiğimizde, sınırın öbür tarafında 2003 sonrasında ulaşılan göreceli istikrarın ve refahın kısa süre içerisinde ne hale geleceğini hep birlikte göreceğiz. Halil İbrahim Gümrük Kapısı’ndan anlık gerekçelerle yükselterek tahsil ettikleri gelirlerle yönetimlerini sürdürmeye çalışanların, nasıl bir akıbetle karşılaşacakları görülecektir. Türkiye’nin Irak’ın diğer kesimleri ile ticari ve ekonomik ilişkileri sürdürme kapasitesine sahip olduğu ve bunun alt yapısının önemli ölçüde hazırlandığı görülecek."
BİZİ İZLEMEYE DEVAM EDİN: Tüzmen, "Bir ambargo uygulanacak mı" şeklindeki soru üzerine "bizi izlemeye devam edin" ifadesini kullandı. Türk iş adamlarıyla yapılan toplantı ile ilgili soruyu da Tüzmen, Türk iş adamlarının bu ülkeye çok büyük emeği geçtiğini kaydederek, "(eğer mevzu bahis vatan ise gerisi teferruattır) yaklaşımı ile bakıyorlar. Onlar da bir mücadele olduğunda, güvenlik güçlerinin gösterdiği fedakarlığı ve özveriyi aynı şekilde kendileri yapacak durumdalar. Zaten Türk Devleti ve Türk özel sektörü ayrı düşünülemez."
IRAK’IN PAYI YÜZDE 1: Tüzmen, Irak ile sürdürülen ticarete yönelik soru üzerine, 4 milyar dolarlık müteahhitlik hizmeti, 3 milyar dolarlık ticaret ve 3.5 milyar dolarlık transit ticaret olduğunu kaydetti. Tüzmen, 3 milyar dolarlık ticaret hacminin 2.7 milyar dolarını Türkiye’den Irak’a satış, 300 milyon dolarlık kısmını ise ithalatın oluşturduğunu söyledi. Tüzmen, "Türkiye bu sene, 270 milyar dolarlık bir ticaret hacmine sahip olacak. 270 milyar dolar içerisinde 3 milyar doların yüzdelik karşılığı yüzde 1’dir" dedi.
ALTERNATİF PLANLAR VARDIR: Bakan Tüzmen, Türkiye’nin bir çok alternatif planının bulunduğunu ve bir ülkenin içinde bulunduğu durumun neyi gerektiriyorsa, alternatifler neyse, lojistik çalışmalar nasıl yapılacak ise dış ticaret lojistiğinin nasıl yapılması gerektiğini gayet iyi bildiklerini ve o yolları da kullanacaklarını söyledi ve "Mümkün olduğu kadar sıkıntı yaratmadan, dış ticaret açısından karşıdaki ülkelerinde içerisinde bulunduğu durumlara bakarak en doğru, en uygun ve en optimum çözüm ne ise onu yapmaya gayret ederiz" şeklinde konuştu.
Barzani’nin şirketlerini elden geldiğince izliyoruz
MERSİN serbest bölgesinde Mesut Barzani’nin bazı şirketlerinin olduğuna" yönelik iddiaların hatırlatılması üzerine Kürşad Tüzmen, şunları kaydetti: "Serbest bölgenin kayıtlarına bakıldığında, Türkiye’nin dış ticaretinde global dünyada firma yapıları, organik bağlar ile ilgili çalışmalar yapıldı. Şu ana kadar her hangi bir organik bağ tespit edilmedi. Ama bu gün dünyada bir firma başka bir firmayı satın alır. Daha sonra başka bağlantılar ile başka bir firmaya satılır. Dolayısıyla bunun çok sağlıklı izlenebileceğini söylemek güç. Ama elimizden geldiğince izliyoruz."
MHP: Talabani ve Barzani’nin şirketleri var mı
MHP Grup Başkanvekili Mehmet Şandır, Irak Devlet Başkanı Celal Talabani ile Kuzey Irak Kürt Yönetimi Başbakanı Mesut Barzani’nin, Türkiye’de ticari faaliyet gösteren firmaları bulunup bulunmadığını sordu. Şandır, Başbakan Tayyip Erdoğan’ın yanıtlaması istemiyle TBMM Başkanlığı’na sunduğu soru önergesinde, "Türkiye genelinde ve Mersin Serbest Bölgesi’nde, Barzani ve Talabani’nin kontrolünde veya aşiretlerine ait ticari faaliyet gösteren firmalar var mı, varsa bunların ticari hacimleri nedir" sorusuna yanıt istedi. Şandır, Kuzey Irak’ta ticari faaliyet gösteren Türk firmaları bulunup bulunmadığını da öğrenmek istedi.
Türkiye silah da satıyor, enstrüman da
BAŞBAKAN Tayyip Erdoğan’ın "bazı ihracat kalemlerinde durdurma" sinyali verdiği Irak’a ihracatın, parasal anlamdaki en önemli iki kalemini, 450 milyon dolarla elektrikli makina, cihaz, kazan ve bunların parçaları oluşturuyor. Türkiye Irak’a 95 kalem mal satıyor. Bu ürün ve mallar, gıdadan bisiklete, silahtan müzik aletlerine, paçavraya kadar geniş bir yelpazeye yayılıyor. Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM) verilerine göre Türkiye Irak’a 2006’da 2 milyar 590 bin dolar, bu yılın ilk altı ayında da 1 milyar 318 milyon dolarlık ihracat yaptı. 2005 yılı ihracat rakamlarının 2 milyar 750 milyon dolar olduğu dikkate alındığında, Irak’a ihracatta gerileme gözlendi.
2.1 MİLYON DOLARLIK SİLAH: Türkiye Irak’a savaş silahları, diğer silahlar, mühimmat ve patlayıcı madde de satıyor. 2005 yılında Irak’a bu üç kalemde toplam 768 bin dolarlık ihracat yapıldı. Türkiye’nin komşusuna silah, patlayıcı ve mühimmat satışı geçen yıl üçe katlanarak, 2.1 milyon doları aştı. Bu rakam, 2007’nin ilk yarısında ise 467 bin dolar düzeyinde gerçekleşti. Irak’a müzik aleti ve enstrüman parçaları da satıyoruz. Geçen yıl 48 bin dolar düzeyinde olan müzik aleti ihracatının, bu yılın ilk yarısında 100 bin dolara yaklaşması dikkat çekiyor. Türkiye’den Irak’a ihracatta elektrikli makina ve cihazları, 175.4 milyon dolarla hayvansal ve bitkisel yağlar izliyor. Geçen yıl 99 milyon dolarlık motorlu taşıt ve bisiklet satıldı.
61 MİLYON DOLARLIK SEBZE: Irak’ın hayati ihtiyaçları açısından Türkiye’nin gıda ihracatı önemli bir kalemi oluşturuyor. Geçen yıl Türkiye’den Irak’a 61 milyon dolarlık sebze, yaklaşık 30 milyon dolarlık şeker, 35.7 milyon dolarlık meşrubat, 33 milyon dolarlık süt satıldı. Önemli ihracat kalemlerinden bir diğeri de temizlik malzemesi. Türkiye Irak’a geçen yıl 78.7, bu yılın ilk yarısında da 25 milyon dolarlık sabun ve yıkama maddesi ihraç etti. Irak’a ihracat kalemleri içinde kullanılmış eşya ve paçavra maddesi de bulunuyor. Türkiye Irak’a geçen yıl 16.4 milyon dolarlık kullanılmış eşya ve paçavra ihraç etti.
Irak’a Türkiye’den ucuza elektrik vermiyoruz
ENERJİ Bakanı Hilmi Güler, Irak’a elektriğin ilgili tüm kurum ve kuruluşlardan görüş alınarak verildiğini belirterek, "Ancak verilen elektrik Türkiye’de satılandan ucuz değildir" dedi. Güler, "Elektrik Irak’a da veriliyor. Ancak oraya verilen elektrik, Türkiye’ye satılandan ucuz değildir. Yunanistan da elektrik istemişti, verdik. Bulgaristan’dan elektrik alıyorduk, kestik. TETAŞ da bu ticareti yapıyor. İhtiyacımız olduğunda, sıkıştığımızda alırız da satarız da."