Tuz ve şeker 21’inci yüzyılın sigarası
Güncelleme Tarihi:
NEFROLOJİ Uzmanı Prof. Dr. Tekin Akpolat, sağlığı tehdit ettiği için tuz ve şekerin ‘21’inci yüzyılın sigarası’ olduğunu söyledi. ‘İyi ki Yaş Alıyorum’ kitabında, kanıtlı bilgilere dayanarak sağlıklı yaşam için ipuçları veren Prof. Dr. Akpolat, bilhassa tuzun alışkanlık olduğunu belirtiyor. Tuz, en fazla ekmekten (yüzde 34’ü) alınıyor. Bunu yemek hazırlanırken eklenen (yüzde 30’u) ile hazır-işlenmiş gıdalardan alınan tuz (yüzde 21) izliyor.
Tuzluk kullanmamanın tek başına tuzu azaltmak için yeterli olmadığını belirten Prof. Dr. Akpolat, kitabında “Bu şekilde sadece alınan tuz miktarını yüzde 10 azaltmak mümkün. Tuzluğu kaldırmak yetmez. Örneğin en önemli tuz kaynağımız hâlâ ekmek. Yasal mevzuata göre 100 gram ekmeğe en fazla 1.5 gram tuz eklenebilir. Mevzuat değişmeden önce (o zaman 1.75 gramdı) yaptığımız ekmek çalışmasında 3.2 grama bile rastlamıştık. Bu arada ülkemizde ortalama ekmek tüketimini günde 1 ekmekten fazla. Tuzlu hayatın ‘tuzluya patlayabilir’i hatırlatmak isterim” dedi.
Türkiye günlük tuz tüketimini günde 18 gramdan, 15 grama indirmeyi başardı. Ancak bu oranla Türkiye dünyada en çok tuz tüketen ülkeler arasında yer alıyor. Prof. Dr. Akpolat, şunları söylüyor: “Tuzun zararlı olmadığını öne sürmek büyük bir yanlış. Yıllar önce bir hipertansiyon kongresinde sohbet etme fırsatı bulduğum Dünya Hipertansiyon Birliği genel sekreterinin ‘tuzun azaltılması 19. yüzyıldaki temiz su ve kanalizasyonlardan sonraki en büyük halk sağlığı projesidir’ dediğini hiç aklımdan çıkarmam. Tuzla mücadelede en başarılı ülkelerden birisi olan İngiltere’de tuzu azaltma projesi 2’nci Dünya Savaşı’ndan sonraki en başarılı sağlık politikalarından biri olarak kabul ediliyor. Şekerle mücadele de tuz kadar önemli ve beraber yapılmalı.”
TÜRKİYE’DE ÖNERİLENİN 3 KATI ALINIYOR
Tuz tüketimi toplumsal ve bireysel kan basıncı seviyesinin belirleyicisi. Günde alınan tuz miktarının 1 gram azaltılması bile felçlerde yüzde 5, kalp krizlerinde yüzde 3 azalmaya yol açıyor. 9 gram azaltılması halinde ise felçler yüzde 34, kalp krizleri yüzde 24 azalıyor. Dünya Sağlık Örgütü günde en fazla 5 gram tuz öneriyor. Türkiye’de tuz tüketimi örgütün önerdiği değerin yaklaşık üç katı.
TUZLA BERABER ABUR CUBUR ARTIYOR
İngiltere’de 4-18 yaş çocuk ve gençlerde gerçekleştirilen bir araştırmada tuz alımının, toplam sıvı ve şekerle tatlandırılmış asitli içecek tüketimini artırdığı gösterildi. Günlük tuz alımındaki
1 gramlık fark, toplam sıvı alımında günlük 100 gram ve şekerli asitli içecek tüketiminde günlük 27 gram artışa neden oluyor. Asitli içecek alımı ise çocuklukları şişmanlatıyor.