Tutuklama artık somut olgularla yapılacak
Güncelleme Tarihi:
ANKARA
Oluşturulma Tarihi: Temmuz 01, 2012 00:00
Aylarca TBMM gündeminde bekleyen ve sık sık görüşülmeyeceği iddiaları kulislere yayılan 3’üncü Yargı Paketi’nin görüşmeleri dün TBMM Genel Kurulu’nda başladı.
Tasarı, Özel Yetkili Mahkemelerin kaldırılmasından basın suçlarına, evde haciz konulamayacak eşyadan, tutukluluk sürelerine kadar geniş kitleleri ilgilendiren düzenlemeler içeriyor.
Ev eşyasına haciz yok
Paketin, icra-iflas hükümlerini düzenleyen 30 maddesi dün geceki görüşmelerde kabul edildi. Artık ev eşyası haczedilemeyecek. Tasarının önceki gece kabul edilen birinci bölümünde, icra-iflas hukuku açısından getirdiği yenilikler şöyle:
Borçlu ile aynı çatı altında yaşadığı aile bireylerinin lüzumlu ev eşyasına el konulamayacak. Aynı amaçla kullanılan birden fazla eşya varsa bunlardan sadece biri bırakılıp diğerini haczetmek mümkün olacak. Para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler zorunlu eşya olarak kabul edilmeyecek ve bunlara haciz getirilebilecek. Öğrenci burslarına haciz konulması da mümkün olmayacak.
Hacizli mallar elektronik ortamda satılabilecek. Elektronik ortamda verilecek teklifler, hacizli malın tahmin edilen değerinin yüzde 50’sinden az olamayacak. Elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmünde sayılacak ve elle atılan imza ile aynı ispat gücüne sahip olacak. İcra ve iflas dairelerine yapılacak nakdi ödemeler bir hesaba yatırılacak.
Adli tatilde icra mahkemelerindeki dava ve işlemlere bakılabilecek. Bu düzenleme Genel Kurul’da verilen bir önerge ile yapıldı. Yabancı devletler adına ilamsız takip yapılamayacak. Türkiye’yi ziyaret eden ya da transit geçen devlet, parlamento ve hükümet başkanı ile hükümet üyelerini taşıyan uçak gibi taşıtlara ödenmeyen borçlar nedeniyle el konulamayacak.
Devrim niteliğinde hükümler
Tasarının görüşmeleri sırasında söz alan Adalet Bakanı Sadullah Ergin, 3’üncü yargı paketinin temel hak ve özgürlükleri daha güçlü teminatlara bağlayan düzenlemeler içerdiğini belirtti. Ergin, icra mevzuatı ve uygulamaları yönünden “devrim niteliğinde” değişikliklerin icra dairelerinin para ile temasını kesen hükümleri ile hacizli mal satışını elektronik ortama taşıyan düzenlemelerinde yer aldığını anlattı. Ergin şöyle devam etti: “Hukuk ve ceza yargılamalarında ülkemizde her yıl 6 milyon dosyanın mahkemelere geldiği, icra dairelerine 6.5 milyon civarında takip başlatıldığı gözönüne alındığında bu iş yükünün kapsam ve sınırları çok daha iyi anlaşılacaktır. Üst sınırı 2 yıldan fazla olmayan suçlarla ilgili tutuklama kararları verilemeyecek, tutuklama kararları ise artık somut olgularla gerekçelendirilecek.”
Paket herkesi ilgilendiriyor
106 maddelik 3’üncü Yargı paketinin 74 ve sonraki maddelerinde verilecek önergelerle özel yetkili mahkemelerin kaldırılması düzenlenecek. ÖYM’lerin yetki alanındaki suçlar, yeniden tanımlanıp sınırlandırılacak ve 29 ildeki ağır ceza mahkemelerine devredilecek. Bu arada genelkurmay başkanı ve kuvvet komutanlarının yargılanması için başbakanın iznini gerektiren düzenlemede yapılacak. Pakette özetle şu hükümler bulunuyor:
Yasa yürürlüğe girdiğinde 2 yıla kadar hapis cezasını gerektiren suçlardan tutuklu bulunanlar salıverilecek.
Düzenlemede tutuklu milletvekillerini de ilgilendiren düzenlemeler var. Hâkimlerin tutuklama kararı vermesi zorlaştırılıyor. Tutuklama kararları “somut” olgularla gerekçelendirilecek. Adli kontrolde ceza sınırı kaldırılarak tutuksuz yargılama için hâkime takdir yetkisi tanınacak.
Molotof ateşli silah sayılacak ve cezası artacak.
Bahçelievler katliamı sorumluları dahil 12 Eylül öncesi bir çok cinayetten cezaevinde bulunan ülkücüler kurtulacak. Yasa çıktığında bu kişiler tahliye edilecek.
Terör örgütü üyesi olmadan, örgüt adına suç işleyenlere örgüt üyesi olmaktan verilen ceza yarıya indirilecek. Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmadan örgüte bilerek ve isteyerek yardım edenleri örgüt üyesi olmaktan verilen ceza da üçte iki oranında düşürülecek.
Ev eşyasına haciz yok
Paketin, icra-iflas hükümlerini düzenleyen 30 maddesi dün geceki görüşmelerde kabul edildi. Artık ev eşyası haczedilemeyecek. Tasarının önceki gece kabul edilen birinci bölümünde, icra-iflas hukuku açısından getirdiği yenilikler şöyle:
Borçlu ile aynı çatı altında yaşadığı aile bireylerinin lüzumlu ev eşyasına el konulamayacak. Aynı amaçla kullanılan birden fazla eşya varsa bunlardan sadece biri bırakılıp diğerini haczetmek mümkün olacak. Para, kıymetli evrak, altın, gümüş, değerli taş, antika veya süs eşyası gibi kıymetli şeyler zorunlu eşya olarak kabul edilmeyecek ve bunlara haciz getirilebilecek. Öğrenci burslarına haciz konulması da mümkün olmayacak.
Hacizli mallar elektronik ortamda satılabilecek. Elektronik ortamda verilecek teklifler, hacizli malın tahmin edilen değerinin yüzde 50’sinden az olamayacak. Elektronik imza ile oluşturulan elektronik veriler senet hükmünde sayılacak ve elle atılan imza ile aynı ispat gücüne sahip olacak. İcra ve iflas dairelerine yapılacak nakdi ödemeler bir hesaba yatırılacak.
Adli tatilde icra mahkemelerindeki dava ve işlemlere bakılabilecek. Bu düzenleme Genel Kurul’da verilen bir önerge ile yapıldı. Yabancı devletler adına ilamsız takip yapılamayacak. Türkiye’yi ziyaret eden ya da transit geçen devlet, parlamento ve hükümet başkanı ile hükümet üyelerini taşıyan uçak gibi taşıtlara ödenmeyen borçlar nedeniyle el konulamayacak.
Devrim niteliğinde hükümler
Tasarının görüşmeleri sırasında söz alan Adalet Bakanı Sadullah Ergin, 3’üncü yargı paketinin temel hak ve özgürlükleri daha güçlü teminatlara bağlayan düzenlemeler içerdiğini belirtti. Ergin, icra mevzuatı ve uygulamaları yönünden “devrim niteliğinde” değişikliklerin icra dairelerinin para ile temasını kesen hükümleri ile hacizli mal satışını elektronik ortama taşıyan düzenlemelerinde yer aldığını anlattı. Ergin şöyle devam etti: “Hukuk ve ceza yargılamalarında ülkemizde her yıl 6 milyon dosyanın mahkemelere geldiği, icra dairelerine 6.5 milyon civarında takip başlatıldığı gözönüne alındığında bu iş yükünün kapsam ve sınırları çok daha iyi anlaşılacaktır. Üst sınırı 2 yıldan fazla olmayan suçlarla ilgili tutuklama kararları verilemeyecek, tutuklama kararları ise artık somut olgularla gerekçelendirilecek.”
Paket herkesi ilgilendiriyor
106 maddelik 3’üncü Yargı paketinin 74 ve sonraki maddelerinde verilecek önergelerle özel yetkili mahkemelerin kaldırılması düzenlenecek. ÖYM’lerin yetki alanındaki suçlar, yeniden tanımlanıp sınırlandırılacak ve 29 ildeki ağır ceza mahkemelerine devredilecek. Bu arada genelkurmay başkanı ve kuvvet komutanlarının yargılanması için başbakanın iznini gerektiren düzenlemede yapılacak. Pakette özetle şu hükümler bulunuyor:
Yasa yürürlüğe girdiğinde 2 yıla kadar hapis cezasını gerektiren suçlardan tutuklu bulunanlar salıverilecek.
Düzenlemede tutuklu milletvekillerini de ilgilendiren düzenlemeler var. Hâkimlerin tutuklama kararı vermesi zorlaştırılıyor. Tutuklama kararları “somut” olgularla gerekçelendirilecek. Adli kontrolde ceza sınırı kaldırılarak tutuksuz yargılama için hâkime takdir yetkisi tanınacak.
Molotof ateşli silah sayılacak ve cezası artacak.
Bahçelievler katliamı sorumluları dahil 12 Eylül öncesi bir çok cinayetten cezaevinde bulunan ülkücüler kurtulacak. Yasa çıktığında bu kişiler tahliye edilecek.
Terör örgütü üyesi olmadan, örgüt adına suç işleyenlere örgüt üyesi olmaktan verilen ceza yarıya indirilecek. Örgüt içindeki hiyerarşik yapıya dahil olmadan örgüte bilerek ve isteyerek yardım edenleri örgüt üyesi olmaktan verilen ceza da üçte iki oranında düşürülecek.