TÜSÄ°AD: Merkeziyetçi teÅŸvik bölgesel farklıları artırdı

Türkiye Sanayicileri ve Ä°ÅŸadamları DerneÄŸi (TÃœSÄ°AD) Yönetim Kurulu BaÅŸkanı Ömer Sabancı, Türkiye’de bölgeler arasında çok ciddi sosyo-ekonomik geliÅŸmiÅŸlik farklılıkları olduÄŸunu belirterek, bu sonucun oluÅŸmasında merkeziyetçi teÅŸvik politikalarının da büyük etkisi olduÄŸunu söyledi.Sabancı, geri kalmış bölgelerde yıllardan beri uygulanan sanayi yatırımını artırıcı devlet yardımlarının baÅŸarılı olmadığını savundu. AZ BÖLGEDE YIÄžILMA: TÃœSÄ°AD’ın ‘Türkiye’de Bölgesel GeliÅŸme Politikaları: Sektör-Bölge YığınlaÅŸmaları’ konulu raporunun tanıtımı nedeniyle düzenlenen seminerde konuÅŸan Sabancı, raporun Türkiye’de sektörlerin ülke geneline dağılımında az sayıda bölgede çok ciddi yığınlaÅŸmalar olduÄŸunu gösterdiÄŸini belirtti. Az sayıda sektör dışarıda bırakıldığında birçok bölgede sektörel çeÅŸitliliÄŸinin de olmadığına dikkat çeken Sabancı bazı bölgelerin coÄŸrafya, ulaÅŸtırma, altyapı, insan kaynakları vb. alanlarda geçmiÅŸten gelen doÄŸal rekabet üstünlükleri bu durumun ortaya çıkmasını hazırladığını söyledi. DEVLET YARDIMI BAÅžARISIZ: Sabancı ‘Ancak, uygulanan merkeziyetçi teÅŸvik politikalarının da bu sonucun ortaya çıkmasında büyük etkisi var. Bugün, gelinen nokta geri kalmış bölgelerde yıllardan beri uygulanan sanayi yatırımını artırıcı devlet yardımlarının baÅŸarılı olmadığını gösteriyor. Dolayısıyla Türkiye, Avrupa ekonomisine entegrasyon sürecinde bu alandaki yaklaşımını deÄŸiÅŸtirerek adımlarını hızlandırmalı’ dedi. UYGUN SEKTÖRLER: Sektörel çeÅŸitlenmeyi saÄŸlayacak, bölgelerin rekabet avantajlarına uygun sektörlerde uzmanlaÅŸmalarına olanak saÄŸlayacak politikalarla bölgelerarası geliÅŸmiÅŸlik farklılıklarının dengeleneceÄŸini, gelir ve istihdam olanaklarındaki uçurumun azalacağını savunan Sabancı, bu yolla Türkiye’nin büyüme potansiyelinin de daha da artırılmasının mümkün olacağını ifade etti. Bölgesel farklılıkların azaltılmasının, Türkiye’nin bu alandaki yaklaşımını topyekun deÄŸiÅŸtirmesiyle mümkün olabileceÄŸini kaydeden Sabancı, ‘Günümüzde bölgesel kalkınmanın sadece geri kalmış bölgeler için bir teÅŸvik sistemi olarak görüldüğü dönem sona ermiÅŸtir’ dedi.EĞİTÄ°LMÄ°Åž Ä°NSAN: Bölgesel eÅŸitsizliÄŸin önemli kaynaklarından birisinin de bölgeler arasında eÄŸitilmiÅŸ insan kaynaklarının eÅŸitsizliÄŸi olduÄŸuna dikkat çeken Sabancı, eÄŸitimin, gelecek stratejilerin oluÅŸturulmasında hayati önemi olduÄŸunu söyledi. Bugüne kadarki çalışmaların bölgeler arasındaki eÅŸitsizliÄŸin kendi dinamikleriyle azalmadığını gösterdiÄŸini belirten Sabancı, ‘Bölgesel geliÅŸmiÅŸlik farklılıklarının azaltılması, sektörel çeÅŸitlenmenin saÄŸlanması ve bazı bölgelerde yığınlaÅŸmanın önlenmesi için, merkezi ve yerel düzeyde politika belirlenme ve uygulama süreçleri yeniden tanımlanmalı’ dedi.3 Ekim’de müzakere baÅŸlar hiçbir tereddüdümüz yokÖMER Sabancı, 17 Aralık 2004’de, Türkiye’nin belli kriterleri yerine getirmesi halinde 3 Ekim 2005’de müzakerelerin açılacağının çok net söylendiÄŸini ve bunun karar altına alındığını hatırlatarak, ‘Kıbrıs konusunda da zaten AB Türkiye’nin böyle bir deklarasyon yapacağını biliniyordu. Önümüzdeki günlerde bizim bu deklarasyonumuza karşılık AB’den de bir deklarasyon gelebilir. Ama burada önemli olan konu hukuksal kazanımlardır. Biz hukuken 3 Ekim 2005 tarihinde müzakerelere baÅŸlayacaktır kararı alındığını biliyoruz. Dolayısıyla 3 Ekim’de müzakereler baÅŸlayacaktır, hiçbir tereddüdümüz yoktur’ dedi. Kalkınma ajanslarında iÅŸ dünyası temsil edilsinTÃœSÄ°AD BaÅŸkanı Ömer Sabancı, bölgelerin sorunlarının doÄŸru tespit edilip doÄŸru çözümlerin üretilebilmesi, ülke bütününde politika belirleme ve izleme fonksiyonlarının yanı sıra bölgesel aktörlerin de sürece dahil edilmesi gerektirdiÄŸini belirterek, ’Kalkınma ajanslarında gönüllü üyeliÄŸe dayalı iÅŸ dünyası örgütlerinin temsili de büyük önem taşıyor’ dedi.TÃœSÄ°AD raporunda neler var En geliÅŸmiÅŸ ilin kiÅŸi başı GSYÄ°H’sı en geri kalmış ilinkinden yaklaşık 11 kat daha fazla. 2001 yılı kiÅŸi başı GSYÄ°H verilerine göre Kocaeli kiÅŸi başı GSYÄ°H’sı 6.165 dolarken, AÄŸrı’nın kiÅŸi başı GSYÄ°H’sı 568 dolar.Türkiye geneline yayılan sektörel bir çeÅŸitlilik yok ve özellikle geri kalmış yörelerde sektörel uzmanlaÅŸma da bulunmuyor.Geri kalmış yöresel olmak üzere sayısı onu bile bulmayan bölge planları yapıldı. Ancak bu planların kapsamlı uygulanma ÅŸansı olmadı.Geri kalmış yörelerde eÄŸitim düzeyi, kadınların iÅŸ gücüne katılımı ve ÅŸehirleÅŸme oranı düşük, doÄŸurganlık ve hane halkı büyüklüğü yüksek.Geri kalmış yörelerde büyükbaÅŸ ve küçükbaÅŸ hayvancılık önemli bir potansiyel arz ediyor.Ä°stanbul imalat sanayinde tüm alt sektörlerde lider konumda ve Ä°stanbul’un etki alanında bulunan komÅŸu bölgeler Ä°stanbul’u takip ediyor.Â