Türkler sigara içmeye 400 yıl önce baÅŸladı

Anadolu insanı tütünle 400 yıl önce tanıştı. Cerrahlar Åžeyhi olarak bilinen saray baÅŸhekimi Ä°brahim Efendi'nin itirazlarına raÄŸmen 1601'de Anadolu'ya giren tütünün yaygın kullanımı ise Åžeyhülislam Bahai'nin 'haram deÄŸil, mekruhdur' fetvasıyla baÅŸladı.Sigaranın tarihi konusunda araÅŸtırmalarda bulunan UludaÄŸ Ãœniversitesi (UÃœ) Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı BaÅŸkanı Prof. Dr. Nihat Özyardımcı, tütünün anavatanının Amerika kıtası olduÄŸunu belirtti. Tütünün, insanlığın karşısına Amerika'da yaÅŸayan yerli halkın önemli günlerde ve toplantılarda ''dostluk simgesi'' olarak çubuk ucunda içilmesiyle çıktığını anlatan Özyardımcı, Amerikanın keÅŸfi ile birlikte önce Avrupalıların, ardından da tüm insanlığın tütünle tanışmaya baÅŸladığını kaydetti.Özyardımcı'nın verdiÄŸi bilgiye göre, Avrupalı kaÅŸiflerin ilgisini ve beÄŸenisini toplayan tütün, Avrupa'da ilk olarak 1556'da Fransızlar tarafından kullanılmaya baÅŸlanıyor. Ardından Portekiz, Ä°spanya ve Ä°ngiltere'de tüketilmeye baÅŸlanan tütün, 1601 yılında Saray BaÅŸhekimi Cerrah Ä°brahim Efendi'nin, tütün içmenin hem saÄŸlığa zararlı hem de Ä°slam dinine aykırı olduÄŸu yönündeki tüm itirazlarına karşın, Anadolu ve Türklerle tanıştı.Cerrahlar Åžeyhi olarak da bilinen Ä°brahim Efendi, tütüne karşı ilk mücadelesini, vaizlik yaptığı Piyale PaÅŸa Camii kürsüsünden verdiÄŸi vaazlarla yaptı. Ä°brahim Efendi, Avrupalılar tarafından saÄŸlığa ve özellikle de ''astım'' hastalığına yararlı olduÄŸu yönünde tanıtılan tütüne karşı mücadelesinde, uzun süre baÅŸarılı oldu ve dönemin aydınlarını da yanına toplamayı baÅŸardı.Sigaraya karşı Anadolu'da verilen bu ilk mücadele tam baÅŸarıya ulaşırken, dönemin Åžeyhülislamı Bahai'nin fetvası, mücadelenin kaybedilmesine neden oldu. Åžeyhülislam Bahai'nin,  ''Tütünün Ä°slam'a göre haram deÄŸil, mekruh olduÄŸu'' yönünde verdiÄŸi fetva, tütünün bu ilk  mücadeleyi kazanmasına ve Anadolu'da yaygınlaÅŸmasına yol açtı.YÃœZDE 147'LÄ°K ARTIÅžTürkiye'de, tütünle tanışmanın ardından 400 yıl önce baÅŸlayan mücadeleye bugün de devam edilmesine karşın, sigaranın neden olduÄŸu rahatsızlıklardan dolayı yaÅŸamını yitirenlerin sayısı her geçen gün artıyor.Prof. Dr. Nihat Özyardımcı, Türkiye'de sigara tüketiminin tüm çabalara karşın her geçen gün arttığını belirterek, eldeki verilere göre, 1960 ile 1994 yılları arasında sigara kullanımında yüzde 197'lik bir artış yaÅŸandığını kaydetti.Sigaranın, baÅŸta akciÄŸer kanseri olmak üzere birçok saÄŸlık sorununun nedeni ya da ''tetikleyicisi'' olduÄŸuna dikkati çeken Prof. Dr. Özyardımcı, bu durumun bin ton tütün tüketiminde 27.2 milyon dolarlık saÄŸlık giderine yol açtığını ve ekonomiye büyük zarar verdiÄŸini bildirdi.Prof. Dr. Özyardımcı, 1994 yılında yapılan istatistik çalışmasında, Türkiye'de 65 yaşına gelmeden sigaraya baÄŸlı rahatsızlıklardan yaÅŸamını yitirenlerin sayısının 35 bin olduÄŸunu anlatarak, bu sayının sigara tüketiminin artmasına baÄŸlı olarak yılda 100 bin kiÅŸiyi bulmasının beklendiÄŸini kaydetti.AraÅŸtırmalarda, içilen her bir sigaranın insan hayatını 4 dakika kısalttığının belirlendiÄŸini anlatan Prof. Dr. Özyardımcı, Dünya saÄŸlık Örgütü (WHO) verilerine göre, 1975-2000 yılları arasında dünyada 50 milyon kiÅŸinin sigaradan dolayı kanser olduÄŸunun, önümüzdeki 50 yıl içinde de 430 milyon kiÅŸinin 65 yaşına gelmeden öleceÄŸinin tahmin edildiÄŸini söyledi. Prof. Dr. Özyardımcı, tüm çabalara karşın Türkiye'de sigara tüketiminin artmasının toplum saÄŸlığı açısından büyük tehdit oluÅŸturduÄŸunu belirterek, bunun önüne geçilebilmesi için sigaraya karşı yılda bir hafta deÄŸil, sürekli olarak hükümetlerin, ailelerin, okulların sigarının zararlarının anlatıldığı ''Sigara EÄŸitimi'' verilmesi gerektiÄŸini sözlerine ekledi.   Â