Türkiye'nin utanç tablosu: 14 yaşında doğum

Sosyal Hizmet Uzmanı Halime Sarı Sabuncu, “Bulunduğu şehrin, köyün adını bilmeyen kadınlara rastladık” dedi.

Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kadın Sorunlarını Araştırma ve Uygulama Merkezi (DİKASUM) Sosyal Hizmet Uzmanı Halime Sarı Sabuncu'nun, köyden mahalleye dönüştürülen 97 yerleşim biriminde 472 kadınla yüzyüze görüşerek yaptığı, ‘Kadının Sosyal, Ekonomik Durumu ve Aile İçindeki Yeri’ konulu alan araştırmasında çarpıcı sonuçlar çıktı.

Bekar ve dul kadınların kapsam dışı bırakıldığı sadece evli olan kadınlar arasında yapılan araştırmada, kadınların yüzde 79.4'ünün okuma yazma bilmediği, yüzde 4.4'ünün ise sadece okur-yazar olduğu belirlendi. Kadınların, yüzde 15.8'inin ilkokul, binde 4'ünün ortaokul mezunu olduğu ortaya çıkarken, evli kadınların yüzde 63'ünün ise herhangi bir sosyal güvencesinin bulunmadığı saptandı. Kadınların yüzde 58'inin görücü usulü, yaklaşık yüzde 16'sının ise kamuoyunda çok tartışılan, ‘berdel’ ile evlendikleri belirlenen araştırmada, severek evlenenlerin oranı yüzde 21, resmi nikahı olmayanların oranı da yüzde 76 çıktı. Kadınların yüzde 45'inin eşi ve çocuklarının dışında kaynana, kayınpeder, görümce, kayınbirader, evli çocuklar ve eşleri ile birlikte yaşadığı da anlaşıldı.

TAŞLANARAK ÖLDÜRÜLME DE VAR

Araştırmada, 15 yaşın altında evlenen kadınların oranı yüzde 30, 16- 19 yaş arasında evlenenlerin oranı yüzde 41 olarak belirlendi. 14- 18 yaş arasında ilk doğumlarını yapan kadınların oranı yüzde 43 olurken, yüzde 44’ünün 6 ve daha fazla çocuk sahibi olduğu ortaya çıktı.

Kadınların yüzde 36.7'si başlık parası alınarak, yüzde 15.7'si berdel, binde 2'sinin ise beşik kertmesi ile evlendirildiğini ortaya çıkaran araştırmada, ‘Yakın çevrenizde töre cinayeti işlendi mi?’ sorusuna kadınların yüzde 6.4'ü evet yanıtını verdi. Namus nedeni ile öldürülen kadınların sayısı ise 19 olarak belirlendi. Öldürülen kadınlar 20- 35 yaş grubu arasında yoğunlaşırken, öldürülme nedenleri ‘sevgilisine kaçma’, ‘tecavüze uğrama’, ‘gizli ilişki’, ‘kıskançlık’ ve ‘sebebi bilinmiyor’ şeklinde sıralandı.

Araştırmada, kadınların silahla, boğarak, damdan atarak ve taşlanarak öldürüldüğü belirlendi.

İNTİHARLAR VE NEDENLERİ

Araştırmada ‘Yakın çevrenizde intihar olayları yaşandı mı?’ sorusuna, kadınların yüzde 14'ü ‘evet’ yanıtını verdi. Araştırmada, erkeklerin ‘baba ile kavga’, ‘sevdiği kız ile evlendirilmeme’, ‘hastalık’ nedenlerinden intihar etmesi ilk sıralarda yer aldı.

Kadınlarda ise intihar nedenleri, ‘anne- baba ile kavga’, ‘zorla evlendirilme’, ‘sevdiği ile evlenememe’, ‘eş ve nişanlı ile kavga’,‘tecavüze uğrama’, ‘sağlık problemleri’ ve ‘maddi sıkıntılar’ olarak sıralandı. Kadınlarda intiharların 20 yaş ve altı, erkeklerde ise 25 yaş altında yoğunlaştığı dikkat çekti.

OKULA GİTME ORANLARI

Araştırmaya göre, okul çağına gelmesine rağmen okula gönderilmeyen kızların oranı yüzde 18, erkeklerin oranı ise yüzde 5 olarak ortaya çıktı. Aileler, kızlarını okula göndermeme nedeni olarak, ‘okulun olmaması’, ‘okulun uzak olması’, ‘babasının okula gitmesine izin vermemesi,’ ‘kız çocuğu olduğu için gönderilmemesi’, ‘maddi sıkıntılar’ı gösterdi. Erkek çocukların okula gönderilmemesi ise ‘okul olmaması’, ‘iş yapsın, çalışsın’, ‘özürlü’ gibi nedenlere bağlandı.

‘YAŞADIĞI ŞEHRİN ADINI BİLMEYEN VAR’

Arıştırmayı yapan Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi Kadın Sorunlarını Araştırma ve Uygulama Merkezi Sosyal Hizmet Uzmanı Halime Sarı Sabuncu, çarpıcı sonuçların ortaya çıktığını söyledi. Sabuncu şöyle dedi:

“Belediyeye bağlanan bu köylerin sosyal yapısını, kadınların durumunu öğrenmek amacıyla ve ‘onlara nasıl iyi hizmet verebiliriz’ düşüncesiyle bu araştırmayı yaptık. Bu köylere hizmetler götürülürken araştırma sonuçlarının faydalı olacağına inanıyoruz. Araştırma sonuçlarını belediyeye verdik. Kadınlar köylerde çok zor şartlarda yaşıyor. Kadın olmanın verdiği zorluklar köylerde iki üç kat fazla. Ekonomik sıkıntılar gelenek ve görenekler çok fazla. Bulunduğu şehrin, köyün, mahallenin adını bile bilmeyen kadınlara rastladık.”