Türkiye'nin kuş atlası hazırlanıyor

Türkiye'deki kuş türlerinin sayısı, yaşadıkları önemli bölge ve habitatlarının belirlenmesi amacıyla ''Türkiye Kuş Atlası Projesi''nin oluşturulması için Samsun, İstanbul ve Kayseri'de pilot uygulama başlatıldı.

Türkiye Koordinatörlüğü Ornitolog Sancar Barış, Bahtiyar Kurt ve Uygar Özesmi, yurtdışı koordinatörlüğü ise İngiltere Kraliyet Kuşları Koruma Derneği üyesi Hilary-Geoff Welch tarafından yürütülecek projenin, 5 yıllık çalışma sonunda tamamlanması planlanıyor.

Projenin Türkiye koordinatörlerinden Ornitolog Sancar Barış, çalışmayı gerçekleştirmek için ilk etapta 3 bölge belirlediklerini anlattı:

''3 bölgede pilot çalışması, yani eğitim çalışmasını gerçekleştireceğiz. Bu çalışma tamamen gönüllüler tarafından yapılıyor. Bölgemizde ise bu projeyi OMÜ Kuş Gözlem Topluluğu ile Gençlik Merkezi Kuş Gözlem Kulübü yürütecek. Şu anda gönüllü arkadaşlara bu projenin nasıl yapılacağı ve onların çalışmada uygulayacakları yöntemler öğretilecek. Eğitim çalışmasında İngiltere Kraliyet Kuşları Koruma Derneği üyesi Hilary - Geoff Welch tarafından gönüllülerimize anlatılacak.''

Samsun, Kayseri ve İstanbul'daki pilot uygulamada, çalışmaya gönüllü katılacak tüm kuş gözlemcilerine atlasın oluşturulması yöntemleri hakkında bilgi verileceğini anlatan Barış, şunları söyledi:

''Normalde çalışma yapılacak bölge, 10 kilometrekarelik alanlara bölünerek gerçekleştirilir. Ancak, ülkemizde kuş gözlemci sayısı çok az olduğu için, 50 kilometrekarelik alanlar içerisinde hangi ve kaç tane 10 kilometrekarelik alanda ve nasıl bir çalışma yapılacağı öğretilecek. Bu çalışmalar tamamlandıktan sonra atlas oluşturma çalışmalarına başlanacak.''

KAYNAK ARANIYOR

Barış, projenin gerçekleştirilmesi için kaynak arayışlarını sürdürdüklerini de belirterek, ''Henüz taslak aşamasındayız. Öncelikli olarak bu sayımları ve incelemeleri yapacak kuş gözlemcisi sayısını artırmak ve mevcut olanları eğitmek durumundayız. Ancak, projenin gerçekleştirilmesi için şimdiden yurtiçi ve dışında kaynak arayışı içerisindeyiz'' dedi.

''Türkiye Kuş Atlası Projesi''nin gerçekleştirilmesi amacıyla eğitim ve uygulama çalışmalarını sürdürecek Yurtdışı Koordinatörü Geoff Welch de, Türkiye'nin kuş türleri için oldukça önemli bir ülke olduğunu belirterek, şunları söyledi:

''Türkiye, nesli tüm dünyada tükenen türleri barındırma ve tür sayısı bakımında çok önemli bir ülke. Kuş türlerinin yaşadığı sulak alanlar, ormanlar ve yaşam sahaları bakımında da dünyada sayılı ülkelerden biridir. Bu projeyle, türlerin ve bu yaşama sahalarının koruma önceliklerinin belirlenmesi sağlanacak. Kuş türlerinin artış yada azalışları, değişimleri, tespit edilecek. Ayrıca bu çalışma sayesinde ornitologların çalışmaları daha örgütlü hale getirilecek.''

Ornitolog Sancar Barış, bugüne kadar yaklaşık 140 kuş türünün ürediğinin tespit edildiği ve kış döneminde 100 bin dolayında su kuşunun kışladığı Kızılırmak Deltası'nın, bu yönüyle de uluslararası ornitolojik öneme sahip bulunduğunu da belirterek, şöyle dedi:

''Bu proje için, delta çok önemli bir yer teşkil ediyor. Çünkü, Kızılırmak Deltası, Avrupa kuş alanları envanterindeki en önemli 4 kriterden 3'üne (en az 20 bin su kuşunu barındırma, nesli tüm dünyada tükenen türleri barındırma ve sayıları Avrupa'da hızla azalan türlerden önemli sayıda barındırma) sahip bulunuyor. Delta ayrıca, irili-ufaklı çok sayıdaki gölü, sazlık alanları, ender subasar çayırları, 12 bin hektarı bulan sulak alanları ve barındırdığı canlı türleri ile ülkemizin önemli doğal sistemlerinden birini oluşturuyor. Halen deltada 316 kuş türünün bulunduğu tespit edilmiştir.''

''Kuşbilimi'' de denilen ornitolojinin geniş bir çalışma alanı bulunuyor. Kuş gözlemlerinin yanı sıra, ''Türün belirlenmesi, sayıları, biyolojisi, biyokimyası ve yaşam alanlarının özellikleri'' gibi çok sayıda konu, ornitolojinin ilgi alanlarına giriyor. (Samsun/aa)