Türkiye'nin doğusunda nükleer sızıntı iddiası
Güncelleme Tarihi:
Türkiye'nin doğusundaki 6 ilinde nükleer sızıntı iddiası... Türkiye sınırına çok yakın bir bölgede bulunan Ermenistan'daki Metzamor nükleer santralinden radyasyon sızmaları olduğuna dair iddialar üzerine Çekmece Nükleer Araştırma ve Eğitim Merkezi (ÇNAEM) ve Erzurum Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü tarafından Iğdır, Ağrı, Muş, Tunceli, Hakkari ve Şırnak'ta radyasyon ölçümleri yapılmaya başlandı. Meteoroloji Mühendisi Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ise radyoaktif ölçümlerin yeterli olmayacağını, bölgede yaşayan halkın herhangi bir tehlike anında en az zararı görmesi için meteorolojik analizlerin de muhakkak yapılması gerektiğini söyledi.
ÖLÇÜM CİHAZLARI YERLEŞTİRİLDİ
Çalışmalara Iğdır'dan başlayan Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Neslihan Ekinci ile Asistan Bekir Doğan, Iğdır İl Çevre ve Orman müdürlüğünün de desteğiyle yaptıkları çalışmalarla kentin radon haritasının çıkarılmasını ve son zamanlarda artan akciğer kanserinin nedenlerinin ortaya koyulmasını amaçladıklarını belirtti.
Nükleer santralde sızıntı olup-olmadığını araştırmak üzere dün şehrin çeşitli yerlerine ve kapalı kamu alanlarına ölçüm cihazları yerleştirildi. Asistan Bekir Doğan, buna benzer çalışmaların Türkiye'nin bütün şehirlerde yapıldığını ancak Iğdır, Ağrı, Muş,Tunceli, Hakkari, Şırnak gibi şehirlerde bu tür çalışmaların bulunmadığını söyledi.
60 GÜN SÜRECEK
Doğan, şunları ifade etti:
“Ekibimiz bu eksikliği gidermek için ilk olarak Iğdır ilinden başlayarak bu illerde bazı kamu binaları ve evlere radon dedektörleri yerleştirdi. 60 gün süreyle ölçümler alınacak. Bu bölgede son zamanlarda artan akciğer kanserinin sebepleri üzerinde çalışılmaktadır. Ayrıca, Iğdır'da toprak ve su numunelerinde de gerekli analizler yapılmaktadır.”
Araştırma ekibi, Iğdır merkezin yanı sıra Karakoyunlu ilçesi ve Alican Sınır Kapısına yakın bölgelerden su ve toprak numuneleri aldı. Bilim ekibinin ayrıca ölçüm yapmak üzere 100 ayrı yere cihaz yerleştirdiği öğrenildi.
KADIOĞLU: "METEOROLOJİK ANALİZ ŞART"
Hurriyet.com.tr’ye konuşan Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu radyoaktif ölçümlerle kirlenmenin boyutunun ortaya çıkacağını, sızıntının takip edilmesinin ise ancak meteorolojik analizle olabileceğini söyledi. Kadıoğlu, sızıntının bölgedeki hava parsellerinin takip ettiği yörüngelerin analiziyle belli olacağını ifade ederken, “Eğer bir kirlilik tespit edilirse zaten iş işten geçmiş, nükleer sızıntı gerçekleşmiş demektir. Bölgedeki insanların böyle bir sızıntıdan en az zararı görmesi için meteorolojik analizlerin yapılması gerekir” dedi.
Kadıoğlu şunları söyledi:
Santralin olduğu yerde bulunan hava parsellerinin nasıl hareket edileceğinin analiz edilmesi gerekir.
Bu analizler geri ve ileri doğru yapılabilir. Ermeniler inkar etse dahi bu yapılacak analizlerle ortaya çıkabilir. Çernobil de bu yolla ortaya çıktı. Meteoroloji mühendisleri geriye doğru hava parsellerini takip ederek Çernobil kazasını ortaya çıkardılar.
Ölçüm yapmak yetmez. Erken uyarı için hava hareketlerini çok yakından takip etmek gerekiyor.
Türkiye’de nükleer araştırma merkezlerinde muhakkak meteoroloji mühendisleri de çalışır ama Türkiye’de bu yok.
ARŞİVDEN METZAMOR
21 OCAK 2003 - METZAMOR NÜKLEER KABUSU, 14 YIL DAHA SÜRECEK
Sayıl NARMANLIOĞLU - Turgay İPEK/KARS (DHA)
Dünyanın en tehlikeli 5 nükleer santralinden biri olarak gösterilen Ermenistan'ın başkenti Erivan yakınlarındaki Metzamor Nükleer Santrali'ni, komşu ülke, enerji ihtiyacı için kapatmaya yanaşmıyor.
Köhne santral, Türkiye ve diğer bölge ülkeleri için bir tehdit oluşturuyor. Ancak Ermenistan, Metzamor Nükleer Santrali'nin 14 yıl daha sorunsuz çalışacağını iddia ediyor.
Kars'a 100, Iğdır'a ise en fazla 10 kilometre uzaklıkta bulunan ve 1970'li yılların teknolojisiyle yapılan Metzamor Nükleer Santrali, aynı zamanda Doğu Anadolu Fay Hattı üzerinde. Ermenistan'ın Spitak Bölgesi'nde 1988 yılında yaşanan depremde hasar görünce “potansiyel tehlike” olarak durdurulan santral, Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Ermenistan'daki enerji krizi gerekçesiyle 1995'te yeniden çalıştırıldı. Iğdır'dan görülebilecek kadar sınıra yakın mesafede bulunan santral halen faaliyette bulunuyor.
İtalya'daki Ferrara Üniversitesi Öğretim Üyesi olarak görev yapan Prof. Dr. Hayrettin Kılıç da “Sınırımızdaki Çernobil” diye nitelendirdiği santrale dikkati çekti. Prof. Kılıç, santralin güvenilir hale getirilmesi için ABD ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu tarafından Ermenilere 500 milyon dolar yardım yapıldığını, ancak Ermenistan'ın santralin iyileştirilmesi yolunda tek bir adım dahi atmadığını ileri sürdü. Prof. Kılıç, ‘‘Ermenistan, santralin 14 yıl sorunsuz çalışacağını iddia ediyor. Türkiye de bu süre içinde Metzamor kabusuyla yaşayacak’’ dedi.
26 NİSAN 2002 - METZAMOR'A ULUSLARARASI İNCELEME
Ermenistan'ın Metzamor Nükleer Santrali'nin oluşturduğu tehdit, Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'ndan bir heyetin Ermenistan ve Türkiye'de yapacağı incelemelerin ardından belirlenecek.
Kars Belediyesi'nden yapılan açıklamaya göre, Avusturya'ya giden Belediye Başkanı Naif Alibeyoğlu, merkezi Viyana'da bulunan Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu yetkilileriyle yaptığı görüşmede, Türkiye sınırında bulunan Metzamor Nükleer Santrali'nin vereceği tehlikeye dikkati çekerek, gelecek yıl sona erecek lisansının yenilenmemesini ve kapatılmasını istedi.
Alibeyoğlu'nun yaptığı görüşmeler sonucunda, Uluslararası Atom Enerji Kurumu'ndan bir heyetin ekim ayında Ermenistan ve Türkiye'ye gönderilmesinin kararlaştırıldığı, heyetin incelemelerinin ardından hazırlanacak rapora göre karar verileceği kaydedildi.