Türkiye'de tetanos aşısını geliştiren doktor Erkan Özcengiz, koronavirüse karşı yerli aşı geliştirdi... İnsan deneylerine geçilecek

Türkiye'de 1990'lı yıllarda aşı geliştirilmesi çalışmalarında görev alan ve ilk kez 'adsorbe tetanos' aşısını geliştiren ekibin başında bulunan Dr. Erkan Özcengiz, Pharma'da İlaç bünyesinde Covid-19'a karşı yerli aşı geliştirdi. Ağustos ayından bu yana yapılan çalışmalarda 'Sars-CoV-2 Rekombinant Protein Subunit Aşı'nın hayvan deneyleri ocak ayının başında olumlu sonuçlandı. İnsan deneylerine geçilecek olan aşıyla ilgili DHA'ya konuşan Özcengiz, Covid-19'a karşı 'Sars-CoV-2 Rekombinant Protein Subunit Aşısı' geliştirdiklerini söyledi.

Özcengiz, "Çalışmalarda oldukça etkili ve zararsız bir aşı prototipi oluştu. Bu aşımız Sars-CoV-2 virüsüne ait 3 önemli proteini içermektedir. Bu antijenler mikroorganizmada ifade ettirilip, saflaştırılmış ve çok uygun adjuvant formülasyonu ile güçlendirilmiştir. Buradan elde ettiğimiz sonuçlar da humoral bağışıklık yanıtı ve güçlü bir hücresel bağışıklık yanıtı elde edilmiştir. Şimdi bu rekombinant protein aşısının en yakın zamanda üretimini gerçekleştirip ülkemizde ve tüm dünyada kullanımı için hedeflerimiz bulunmaktadır" dedi.

'SONBAHARDA KULLANIMA SUNULMASINI PLANLIYORUZ'

Üretim yeri için Sağlık Bakanlığı'na GMP (Good manufacturing practice-İyi üretim uygulamaları) başvurusunu yaptıklarını belirten Dr.Özcengiz, "Aşı ile ilgili ilk bilimsel çalışmalarımızı da yakın zamanda yayınlayacağız. Aşının kuvvetli bir bağışıklık yanıtı çıkarması ve antikor yanıtı oluşturması bugünlerde meydana çıkmış olan varyant mutasyonlara adaptasyonu konusunda da bizi çalışmaya itmiştir. En kısa zamanda ortaya çıkan varyantlarla uyumlu bir antijeni aşıya ilave ederek insan çalışmalarında bir diğer aşı olarak da kullanmayı planlıyoruz. İnsan çalışmalarında Sağlık Bakanlığı'nın vereceği destek çok önemlidir. Oradaki çalışmaların hızlı gitmesi faz 1 insan grubu içerisinde 1-2 ay gibi bir sürede bitmesi ondan sonra faz 2 ve 3’ün bir arada yapılması ve sonbahara bu aşının kullanıma hazır hale getirilmesini planlıyoruz. Aynı zamanda bu aşının varyantlara uyumlu ve güçlendirilmiş bir aşı olarak ortaya çıkmasını hedefliyoruz" diye konuştu.

'YAŞLILARDA ÇOK ETKİLİ OLACAĞINI DÜŞÜNÜYORUZ'

Dr. Özcengiz, aşının üretim kapasitesinin ilk yapılacak büyük üretim çalışmasında netleşeceğini belirterek, oldukça iyi bir kapasiteye ulaşarak bu dönemde özellikle aşıya ulaşamayan ülkelerinde aşı ihtiyacının giderilmesini hedeflediklerini ifade etti. Aşıların güçlü bağışıklık yanıt vermesi, uzun yanıt vermesi, etkin ve zararsız olmasının önemini vurgulayan Özcengiz, "Burada özellikle yaşlı insanlardaki bağışıklık yanıtı için aşıların kalitesi çok daha önem arz etmektedir. Çünkü bu virüsün hedef grubu esas olarak daha çok yaşlılara ve yaş ilerledikçe olan gruba daha fazla etki etmektedir. Çünkü immun sistemin yaşlanma ile ilgili olarak zayıflaması ve bu virüsün de hemen enfeksiyonun başlangıç döneminde hızlı bir hücresel bağışıklık yanıtı tepkisini alamaması nedeniyledir ki yaş ilerledikçe bu enfeksiyon daha ağır geçme noktalarına gidebilmektedir. O nedenle hedefimiz bu aşının yaşlılarda da çok çok etkili olacağını düşünüyoruz" dedi.