Türkiye'de ortalama insan ömrü uzadı

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Teknoloji Araştırma Merkezi (TEKAM) Müdürü Prof. Dr. Muammer Kaya'nın, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) 2006 Ülkeler Raporu'ndan yaptığı derlemeye göre, Türkiye'de yaşayan bir vatandaş 1990 yılında ortalama 67.9 yıl ömre sahipken, bu 2004 yılında 71.2 yıla çıktı.

Değerlendirmeye göre, geçen 14 yılda ortalama insan ömrü Türkiye'de 3.3 yıl arttı. 2004 yılında erkekler ortalama 68.8 ve kadınlar 73.6 yıl yaşam süresine sahip oldu. Erkekler, Türkiye'de kadınlardan ortalama 4.8 yıl kısa yaşıyor. Türkiye, doğuştan yaşam beklentisi açısından, 30 OECD ülkesi içinde, 1990 ve 2004'de, sonuncu sırada bulunuyor. 2004 yılında birçok OECD ülkesinde ortalama yaşam süresi 75-81 yıl arasında değişiyor.

Türk vatandaşları doğuştan OECD ülkeleri vatandaşlarına göre 4-10 yıl daha kısa yaşam ömrüne sahip. Kadınların yaşam süresinin uzun olmasındaki en önemli etkenlerden biri, stresli ve zor çalışma hayatına erkeklerden daha az katılmaları olarak görülüyor.

DOĞURGANLIK ORANI

Türkiye'de 15-49 yaş grubundaki kadınların ortalama çocuk doğurma sayısı 2.43 ile OECD ülkeleri arasında ilk sırada yer alıyor. OECD ülkelerinin doğurganlık ortalaması 1.57. Türk kadınları, OECD ülke kadınlarına göre yüzde 55 daha fazla çocuk doğurmasından dolayı daha fazla yıpranıyor ve daha kısa yaşıyor.

Türkiye'de her bin canlı doğumda, 1995 yılında 43, 2004 yılında 24.6 çocuk yaşamını yitirdi. 2004 yılı OECD ortalaması ise bu oran 5.7.

Türkiye'de canlı doğan 1000 çocuğun hayatta kalma şansı OECD ülkelerindeki çocuklardan 4.3 kat daha az seviyede bulunuyor.

SAĞLIĞA AYRILAN PAY

OECD verilerine göre, 1995 yılında milli gelirin yüzde 3.4'ü, 2004 yılında ise yüzde 7.7'si sağlık harcamalarına ayrıldı. Bu payla Türkiye 30 OECD ülkesi içinde sağlığa ayrılan pay açısından 22. sırada yer alıyor. Sağlığa en fazla payı ABD ve İsviçre ayırıyor.

Türkiye'de 1995'de sağlık için kişi başına 187 dolar harcanırken 2004'te bu rakam 580 dolara çıktı. 10 yıllık dönemde kişi başı sağlık harcamasında 3.1 kat artış yaşanırken 30 OECD ülkesi içinde kişi başına sağlık harcamasında Türkiye son sırada yer aldı.

Diğer ülkelerin çoğunda kişi başına 5-6 kat daha fazla sağlık harcaması yapılıyor. Kişi başına daha fazla sağlık harcaması yapılması, bu ülkelerde ömrü uzatırken çocuk ölümlerinin azalmasına da neden oluyor. 1995 verilerine göre Türkiye'de kişi başına yapılan ilaç harcaması OECD ülkeleri içinde birinci sırada yer aldı. Türkiye'de OECD ülkelerinin neredeyse iki katı ilaç harcaması yapılıyor. Bu da ülkede ilaçların hem bilinçsiz kullanıldığı hem de önemli savurganlık olduğunun bir göstergesi kabul ediliyor.

Türkiye'de 1000 nüfus başına çalışan doktor sayısı 1990'da 0.9'ken 2004'de 1.4'e çıktı. Türkiye, bu rakamla 2004 yılında OECD ülkeleri içinde son sırada yer aldı.

SİGARA TÜKETİMİ

Türkiye'de 1990 yılında günlük sigara içenlerin nüfusa oranı yüzde 43.6 iken 2004 yılında bu oran yüzde 32.1'e geriledi. OECD ülkeleri içinde en çok sigara tiryakisinin bulunduğu ülke, Türkiye.

Ülkede halen her 3 kişiden biri düzenli sigara içicisi olarak görülüyor. Sağlık Bakanlığı verilerine göre, Türkiye'de günde 300, saatte 12 kişi olmak üzere yaklaşık 100 bin kişi her yıl sigara nedeniyle erken ölüyor. Bu sayı, Türkiye'de bir yılda ölen anne, bebek ve çocuk sayısının yaklaşık 2 katı. Sigaranın yol açtığı ölümler, trafik, terör, iş kazaları gibi tüm ölümlerin toplamından 5 kat daha fazla.

Ülkede 15 yaşından büyüklerin kişi başına yıllık alkol tüketimi 2004 yılında yaklaşık 1.5 litre oldu. Alkol tüketimi açısından OECD ülkeleri içinde en iyi durumda olan ülke Türkiye.