Türkiye’de HIV 4 kat arttı... ‘Sinsi pandemi’ yine sahnede
Güncelleme Tarihi:
80’li yılların en korkutucu hastalığı olan AIDS, Türkiye’de yeniden artış göstermeye başladı. AIDS’e neden olan HIV virüsünün ülkemizde görülme oranının 4 kat arttığına dikkat çeken uzmanlar, “HIV sinsi bir pandemidir. Bugüne kadar dünyada 40 milyon insanı öldürdü. Geçen yıl 630 bin kişi öldü” diyor.
Avrupa HIV Testi Farkındalık Haftası kapsamında Gilead Türkiye, AIDS ve CYBHD, EKMUD, GUNIDER, HAKED, HIVEND, KLIMIK gibi hekim dernekleri ile sivil toplum kuruluşu olan Pozitif-iz, Pozitif Yaşam, TAPV bir araya gelerek HIV testinin önemine dikkat çekti. Uzmanlar, Türkiye’de HIV’in 2012 yılından beri 4 kat arttığını belirtirken vakaların yüzde 80’inin erkekler olduğunu açıkladı. Eşinden ya da partnerinden HIV bulaşan birçok kadın virüsü taşıdığının farkında bile olmuyor.
KADINLAR TAŞIDIĞINI BİLMİYOR
HIV pozitif olanların büyük bölümü erkeklerden oluşuyor. Ancak bunun nedeni kadınların virüs taşıdığını bilmiyor olması. Örneğin 50 yaşında bir kadın tek eşli olduğu için test yaptırma gereği duymuyor. Pozitif Yaşam Derneği’nden Canberk Harmancı bu noktada uyarıyor: “Siz tek eşli olabilirsiniz ancak eşinizin tek eşli olduğundan emin olamazsınız.”
TÜRKİYE İÇİN DSÖ’DEN UYARI
AIDS Korunma ve Eğitim Derneği’nden Prof. Dr. Yeşim Taşova da şu çarpıcı bilgileri veriyor: “HIV pozitiflerde ölüm oranı yüzde 52 oranında azaldı. Ancak her yerde azalırken vakalar Türkiye’de artıyor. Sağlık Bakanlığı veri tabanının 15 Kasım 2022 verilerine göre, Türkiye’de 36 bin 600 yeni vaka var. Bunların yüzde 80’i erkek. Burada kadın vakaların olup olmadığını sorgulamak gerekiyor. Yani kadınlar HIV pozitif olduklarının farkında değil. Bulaş yolları ülkemizde yüzde 44 civarında cinsel yolla. Bunların yüzde 30’u heteroseksüel ilişkide oluşmuş durumda. Kalan yüzde 55’e nasıl bulaştığını bilmiyoruz. Bildiğimiz şey 2012’den bu yana Türkiye’de HIV 4 kat artmış durumda. Dünya Sağlık Örgütü dahi Çekya, Slovenya gibi ülkeler ile birlikte bizim de konuya dikkatimizi çekiyor.”
2040’TA 2.4 MİLYON VAKA
- 2040 yılına geldiğinde Türkiye’de HIV taşıyanların sayısının 2.4 milyonu bulması bekleniyor. Dünya, HIV tedavisinde artık çok iyi bir noktaya geldi ancak tedavi olabilmek için çok önemli bir ayrıntı var: Test yaptırmak. Birçok insan “Bende olmaz” diye düşünerek HIV testi yaptırmaktan kaçınıyor. Ancak bu durum hem tedaviyi engelliyor hem de bulaşmayı artırıyor. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Asuman İnan Şengöz de “HIV bir pandemidir. Bugüne kadar 40 milyon insanı öldüren bir pandemi. Geçen yıl 630 bin kişi HIV yüzünden ölmüş ve bunun 84 bini çocuk” diyor.