Türkiye’ye 7.5 milyar dolar akıtacak vanayı açtılar
Güncelleme Tarihi:
Yelda ATAÇ / BAKÜ
Oluşturulma Tarihi: Mayıs 26, 2005 02:00
1994’te başlayan asrın projesi Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattı, dün Türkiye, Gürcistan, Kazakistan, Azerbaycan cumhurbaşkanları ve devlet başkanlarının katıldığı bir törenle açıldı.
Yılda 50 milyon ton petrol aktarımı sağlayacak Bakü-Tiflis-Ceyhan Boru Hattı Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer’in katıldığı törenle açıldı. Törende Azerbaycan, Gürcistan ve Kazakistan devlet başkanları da hazır bulundu. Türkiye, 40 yılda 7.5 milyar dolar iletim bedeli kazanacak.
ASRIN projesi olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) ham petrol boru hattında ilk petrol akışı gerçekleşti. Bakü’ye 60 km uzaklıktaki Sangaçal Terminali’nde dün düzenlenen törene Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Şaakaşvili, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nur Sultan Nazarbayev’in yanı sıra ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman ve Konsorsiyum Lideri BP’nin Başkanı Lord John Browne katıldı. Günde 1 milyon ton kapatasiteye sahip yılda 50 milyon ton petrol akıtılacak BTC’de petrolün Ceyhan’a ulaşması için yıl sonu beklenecek. Türkiye, 40 yıllık sözleşme süresince, sadece iletim bedeli olarak yılda 200 milyon dolardan toplam 7.5 milyar dolar kazanacak.
KİMSE DÖNDÜREMEDİ:
Aliyev, ilk petrol verilişinin ‘tarihi bir gün’ olduğuna işaret ederek, vefat eden Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in ileri görüşlülüğüyle 1994’te ‘asrın kontratının’ imzalandığını anımsattı. O günlerde Azerbaycan’ın zor koşullarını anımsatan Aliyev, ‘Hattın yapılmaması için yapay mazeretler üretildi. Bazıları inanmadı, şüphe etti. Ama, bizi kimse bu yoldan döndüremedi. Ve BTC bize uğurlu geldi. O günden bu yana Azerbaycan ekonomisi büyük gelişme gösterdi. Milyar dolarlarla yabancı sermaye girişi oldu’ dedi.
AKTAU EKLENECEK:
Gürcistan Cumhurbaşkanı Şaakaşvili ise Gürcistan’ın bu projede geçiş ülkesi olmaktan mutlu olduğunu belirterek, BTC’nin bölgede yaşanan sıkıntıları ortadan kaldıracağını vurguladı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev de ülkesinin petrol üretimini artırdığını ve bunu dünya pazarlarını ulaştırmak istediğini anlattı. Nazarbayev, BTC’ye eklenmesi görüşmeleri süren Kazakistan’ın Aktau Limanı’nda modern petrol terminallerinin tesis edildiğini bildirdi.
BUSH’TAN MEKTUP:
ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman, Başkan Bush’un Aliyev’e hitaben yazdığı mektubu okudu. Bush mektubunda, Azerbaycan’ın bu projeyle Azeri-Çıralı-Güneşli petrollerini uluslararası pazara ulaştırarak, sorunlarla yaşayan bölgesinde geleceğe umutla bakan yeni ve bağımsız bir ülke haline geldiğini ifade etti.
YÜZYILIN PETROL OLAYI:
Konsorsiyum Lideri BP’nin Başkanı Lord John Browne ise törende tarih yazdıklarını belirterek, BTC’nin enerji alanında yüzyılın en önemli gelişmesi olduğunu ifade etti. Projeyi gerçekleştirmenin imkansız olduğunu söyleyenler bulunduğunu anımsatan Browne, Bu projede ulusal devletler ile özel sektör becerisi birleşti. Bu tür bir işbirliği geleceğin arz güvenliğinin anahtarıdır’ dedi.
VANAYI AÇTILAR:
Konuşmaların ardından BTC’de ilk petrol akışı, Sezer, Aliyev ve Şaakaşvili ile ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman ve Konsorsiyum Lideri BP’nin Başkanı Lord John Browne’ın butona basmasıyla başlatıldı.
Enerjiye 80 milyar dolar harcayacağız, siz de gelin
CUMHURBAŞKANI Ahmet Necdet Sezer, BTC’nin 21. yüzyılın İpek Yolu olarak anılan Doğu-Batı Enerji Koridorunun en önemli bileşeni olduğunu söyledi. Dünya Enerji Sistemi’nin 2030’a kadar yüzde 60 oranında artacağına dikkat çeken Sezer, BTC’nin bu açıdan da bölgesel ve küresel önemine vurgu yaptı. Boru hattına Kazakistan’ın da eklenmesinin önemine değinen Sezer, projenin ikinci ayağı olan Bakü-Tiflis-Erzurum arasındaki Şahdeniz Doğalgaz Boru Hattı Tasarısının 2006 sonunda yaşama geçirilmesini diledi. Projenin Avrupa’ya da uzanacağına işaret eden Sezer, böylece Türkiye’nin doğalgaz sağlanmasında Rusya, Norveç ve Cezayir’le birlikte AB için 4 ana sunum yolundan biri olacağını bildirdi. Türkiye’nin Ceyhan’dan ABD’ye sıvılaştırılmış doğalgaz ulaştırmayı hedeflediğini de anlatan Sezer, yabancı yatırımcıları Türkiye’ye davet etti. Sezer, ‘Enerji tüketimi yılda yüzde 6-7 artmakta olan ülkemin, 2020 yılına kadar toplam gereksinmeyi karşılayabilmek için yaklaşık 80 milyar dolarlık bir yatırım gerekiyor. Türkiye’de enerji kesiminin yabancı yatırımcılar için çekici bir pazar olduğunu vurgulamak isterim’ diye konuştu.
Ankara’ya dün gece geç saatlerde dönen Sezer, Esenboğa Havaalanı’nda da açıklamada ‘Birçok ülke ve petrol şirketince ‘düş’ olarak nitelendirilen boru hattının gerçeğe dönüşmüş olması, Türkiye’nin büyük başarısıdır’ dedi.
Dünyayı değiştirecek
THE INDEPENDENT: ‘Bu hat dünyayı değiştirecek’ başlığı atan The Independent, boru hattının Batı’yı Ortadoğu petrolüne bağımlılıktan kurtarmayı amaçladığını belirtti. Gazete projenin ABD ile Rusya arasınını açtığı, geçtiği ülkelerde siyasi kargaşaya neden olduğunu ve çevre için kaygı yarattığını yazdı. Boru hattının, insan hakları ihlalleri nedeniyle kınanan Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’i Batı’nın sağlam bir dost haline getirdiğini kaydeden gazete, hattın İncirlik Üssü’nün yakınlarından geçmesinin tesadüf olmadığını öne sürdü.
THE TIMES: The Times ise, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının açılışına geniş yer verdi. Azerbaycan’a yılda yaklaşık 5 milyar dolar gelir sağlayacağını belirten gazete, ‘Ancak önemli olan bu paranın nereye harcanacağı’ diye yazdı.
WASHINGTON TIMES: Washington Times ise boru hattının açılışını ‘tarihi bir olay olarak değerlendirirken ‘ABD-Azerbaycan bağları güçleniyor’ ifadesini de kullandı.
Wall Street Journal: Wall Street Journal da boru hattının, Batı için istikrarsız Ortadoğu petrolüne alternatif yaratacağını yazdı. Haberde, 1990’lardaki abartılı tahminlerinin çok altında rezerv olmasına rağmen BTC’nin, hálá Batı piyasaları için istikrarsız Ortadoğu ve Batı Afrika gibi sıcak çatışma bölgelerindeki diğer üreticilere alternatif oluşturduğu vurgulandı.
Petrol Ceyhan’a yıl sonunda ulaşacak
BTC’de bitiş tarihi olarak belirlenen 25 Mayıs’ta iç petrol akış töreni yapılmasına karşın, hat yapımı tamamlanmadığı için Ceyhan’dan petrol akışının başlaması yıl sonunu bulacak. Yapımda gecikme olduğu için tarafların tazminat ödemesi gündeme gelecek.
ASRIN projesi olarak adlandırılan Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) ham petrol boru hattında ilk petrol akışı gerçekleşti. Bakü’ye 60 km uzaklıktaki Sangaçal Terminali’nde dün düzenlenen törene Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Gürcistan Devlet Başkanı Mihail Şaakaşvili, Kazakistan Cumhurbaşkanı Nur Sultan Nazarbayev’in yanı sıra ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman ve Konsorsiyum Lideri BP’nin Başkanı Lord John Browne katıldı. Günde 1 milyon ton kapatasiteye sahip yılda 50 milyon ton petrol akıtılacak BTC’de petrolün Ceyhan’a ulaşması için yıl sonu beklenecek. Türkiye, 40 yıllık sözleşme süresince, sadece iletim bedeli olarak yılda 200 milyon dolardan toplam 7.5 milyar dolar kazanacak.
KİMSE DÖNDÜREMEDİ:
Aliyev, ilk petrol verilişinin ‘tarihi bir gün’ olduğuna işaret ederek, vefat eden Cumhurbaşkanı Haydar Aliyev’in ileri görüşlülüğüyle 1994’te ‘asrın kontratının’ imzalandığını anımsattı. O günlerde Azerbaycan’ın zor koşullarını anımsatan Aliyev, ‘Hattın yapılmaması için yapay mazeretler üretildi. Bazıları inanmadı, şüphe etti. Ama, bizi kimse bu yoldan döndüremedi. Ve BTC bize uğurlu geldi. O günden bu yana Azerbaycan ekonomisi büyük gelişme gösterdi. Milyar dolarlarla yabancı sermaye girişi oldu’ dedi.
AKTAU EKLENECEK:
Gürcistan Cumhurbaşkanı Şaakaşvili ise Gürcistan’ın bu projede geçiş ülkesi olmaktan mutlu olduğunu belirterek, BTC’nin bölgede yaşanan sıkıntıları ortadan kaldıracağını vurguladı. Kazakistan Cumhurbaşkanı Nazarbayev de ülkesinin petrol üretimini artırdığını ve bunu dünya pazarlarını ulaştırmak istediğini anlattı. Nazarbayev, BTC’ye eklenmesi görüşmeleri süren Kazakistan’ın Aktau Limanı’nda modern petrol terminallerinin tesis edildiğini bildirdi.
BUSH’TAN MEKTUP:
ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman, Başkan Bush’un Aliyev’e hitaben yazdığı mektubu okudu. Bush mektubunda, Azerbaycan’ın bu projeyle Azeri-Çıralı-Güneşli petrollerini uluslararası pazara ulaştırarak, sorunlarla yaşayan bölgesinde geleceğe umutla bakan yeni ve bağımsız bir ülke haline geldiğini ifade etti.
YÜZYILIN PETROL OLAYI:
Konsorsiyum Lideri BP’nin Başkanı Lord John Browne ise törende tarih yazdıklarını belirterek, BTC’nin enerji alanında yüzyılın en önemli gelişmesi olduğunu ifade etti. Projeyi gerçekleştirmenin imkansız olduğunu söyleyenler bulunduğunu anımsatan Browne, Bu projede ulusal devletler ile özel sektör becerisi birleşti. Bu tür bir işbirliği geleceğin arz güvenliğinin anahtarıdır’ dedi.
VANAYI AÇTILAR:
Konuşmaların ardından BTC’de ilk petrol akışı, Sezer, Aliyev ve Şaakaşvili ile ABD Enerji Bakanı Samuel Bodman ve Konsorsiyum Lideri BP’nin Başkanı Lord John Browne’ın butona basmasıyla başlatıldı.
Enerjiye 80 milyar dolar harcayacağız, siz de gelin
CUMHURBAŞKANI Ahmet Necdet Sezer, BTC’nin 21. yüzyılın İpek Yolu olarak anılan Doğu-Batı Enerji Koridorunun en önemli bileşeni olduğunu söyledi. Dünya Enerji Sistemi’nin 2030’a kadar yüzde 60 oranında artacağına dikkat çeken Sezer, BTC’nin bu açıdan da bölgesel ve küresel önemine vurgu yaptı. Boru hattına Kazakistan’ın da eklenmesinin önemine değinen Sezer, projenin ikinci ayağı olan Bakü-Tiflis-Erzurum arasındaki Şahdeniz Doğalgaz Boru Hattı Tasarısının 2006 sonunda yaşama geçirilmesini diledi. Projenin Avrupa’ya da uzanacağına işaret eden Sezer, böylece Türkiye’nin doğalgaz sağlanmasında Rusya, Norveç ve Cezayir’le birlikte AB için 4 ana sunum yolundan biri olacağını bildirdi. Türkiye’nin Ceyhan’dan ABD’ye sıvılaştırılmış doğalgaz ulaştırmayı hedeflediğini de anlatan Sezer, yabancı yatırımcıları Türkiye’ye davet etti. Sezer, ‘Enerji tüketimi yılda yüzde 6-7 artmakta olan ülkemin, 2020 yılına kadar toplam gereksinmeyi karşılayabilmek için yaklaşık 80 milyar dolarlık bir yatırım gerekiyor. Türkiye’de enerji kesiminin yabancı yatırımcılar için çekici bir pazar olduğunu vurgulamak isterim’ diye konuştu.
Ankara’ya dün gece geç saatlerde dönen Sezer, Esenboğa Havaalanı’nda da açıklamada ‘Birçok ülke ve petrol şirketince ‘düş’ olarak nitelendirilen boru hattının gerçeğe dönüşmüş olması, Türkiye’nin büyük başarısıdır’ dedi.
Dünyayı değiştirecek
THE INDEPENDENT: ‘Bu hat dünyayı değiştirecek’ başlığı atan The Independent, boru hattının Batı’yı Ortadoğu petrolüne bağımlılıktan kurtarmayı amaçladığını belirtti. Gazete projenin ABD ile Rusya arasınını açtığı, geçtiği ülkelerde siyasi kargaşaya neden olduğunu ve çevre için kaygı yarattığını yazdı. Boru hattının, insan hakları ihlalleri nedeniyle kınanan Azerbaycan Cumhurbaşkanı Aliyev’i Batı’nın sağlam bir dost haline getirdiğini kaydeden gazete, hattın İncirlik Üssü’nün yakınlarından geçmesinin tesadüf olmadığını öne sürdü.
THE TIMES: The Times ise, Bakü-Tiflis-Ceyhan boru hattının açılışına geniş yer verdi. Azerbaycan’a yılda yaklaşık 5 milyar dolar gelir sağlayacağını belirten gazete, ‘Ancak önemli olan bu paranın nereye harcanacağı’ diye yazdı.
WASHINGTON TIMES: Washington Times ise boru hattının açılışını ‘tarihi bir olay olarak değerlendirirken ‘ABD-Azerbaycan bağları güçleniyor’ ifadesini de kullandı.
Wall Street Journal: Wall Street Journal da boru hattının, Batı için istikrarsız Ortadoğu petrolüne alternatif yaratacağını yazdı. Haberde, 1990’lardaki abartılı tahminlerinin çok altında rezerv olmasına rağmen BTC’nin, hálá Batı piyasaları için istikrarsız Ortadoğu ve Batı Afrika gibi sıcak çatışma bölgelerindeki diğer üreticilere alternatif oluşturduğu vurgulandı.
Petrol Ceyhan’a yıl sonunda ulaşacak
BTC’de bitiş tarihi olarak belirlenen 25 Mayıs’ta iç petrol akış töreni yapılmasına karşın, hat yapımı tamamlanmadığı için Ceyhan’dan petrol akışının başlaması yıl sonunu bulacak. Yapımda gecikme olduğu için tarafların tazminat ödemesi gündeme gelecek.