Savaş ÖZBEY
Oluşturulma Tarihi: Nisan 13, 2003 00:00
Emniyet Genel Müdürlüğü 1997'de aldığı bir kararla uyuşturucuyla mücadele için narkotik dedektör köpekleri yetiştirmeye başladı. Şu anda Türkiye, KKTC ve Afganistan'da Ankara Gölbaşı Köpek Eğitim Merkezi'nden yetişen elliye yakın narkotik köpeği gümrük, havaalanı ve diğer kontrol noktalarında görev yapıyor.
En başarılı köpekler uyuşturucu trafiğinin çok yoğun olduğu
Atatürk Havalimanı'nda. İşte İstanbul Narkotik Şubesi'ne bağlı çalışan Türkiye'nin en iyi üç narkotik dedektör köpeği.
Emniyet Genel Müdürlüğü 1997'de Kaçakçılık Daire Başkanlığı'na bağlı olarak Ankara Gölbaşı'nda gözlerden uzak bir tesis kurdu. Gölbaşı Köpek Eğitim Merkezi'nin amacı uyuşturucuyla mücadelede çok iyi eğitimli narkotik dedektör köpekleri yetiştirmekti.
Proje başarılı oldu ve merkez kurulduğundan bu yana 50'ye yakın mezun verdi. Biri hava kuvvetlerinin hizmetinde Afganistan'da, biri KKTC'de olmak üzere bu tim, başta havalimanı ve gümrükler olmak üzere, uyuşturucu kavşaklarında görev yapıyor. Timin en başarılı elemanları İstanbul'da Atatürk Havalimanı'na kaydırılıyor. Çünkü bu liman uyuşturucu trafiğinin en yoğun olduğu yer.
Atatürk Havalimanı'nın en başarılı köpekleri ise Dilion, Tufan ve Artin. Onlar sadece İstanbul'un değil, bütün emniyetin gözbebeği.
6 YILDA 223 KİLO YAKALADILAR
Bu süper eğitimli hayvanlar en küçük gramajlardan, bavullarca mala kadar her miktarda uyuşturucuyu tespit edebiliyor. Dünyada dedektör köpekleri atlatmak için kullanıldığı söylenen yöntemler var: Uyuşturucu maddeyi havayla teması olmayacak biçimde krem kutusu veya diş macunu tüpünün içinde saklamak. Ama bakıcıları, Dilion, Artin ve Tufan'ın keskin burnundan bunların da kaçmadığını söylüyor.
Köpekler şok operasyonlar dışında 12'şer saatlik vardiyalarla çalışıyor. Kalan zamanlarda ise havalimanındaki son derece bakımlı tesiste dinleniyorlar. Mama, bakım ve sağlık masrafları köpek başına ayda bir buçuk milyarı buluyor. Birçok polis memurunun maaşından fazla olan bu masrafın sebebi ele geçirilen miktarlarla kıyaslandığında anlaşılıyor: Bu üç köpek 6 yılda 223 kilo uyuşturucu yakaladı. Bu da köpek başına ayda bir kilo anlamına geliyor.
Narkotik dedektör köpeği olmaya en elverişli türler kurt, golden retriever, labrador ve cooker cinsleri. Gölbaşı tesislerinde gerçek bir Türk türünü narkotik dedektör yapmak için çalışmalar devam ediyor. En güçlü aday Mersin civarında bulunan çatalburun adı verilen tür.
TEK KIZ LEYDİ MEME KANSERİ
Narkotik dedektör olacak köpekler, 4-5 aylıkken en oyuncu, en hareketli ve en hırslı yavrular arasından seçiliyor. 6 ay boyunca her şeyiyle tam bir emniyet köpeği olana kadar eğitiliyor. Testlerden geçen köpekler tıpkı polis memurları gibi bir bölgeye tayin oluyor. Zaten onlar devletin demirbaşı. Zarar anında hem kamu malı hem de emniyet görevlisi muamelesi görüyor. Bakım ve sağlıklarından birebir bakıcıları, resmi adıyla ‘‘sevk ve idarecisi’’ sorumlu. Adet dönemleri sorunlu olduğu için dişi köpekler tercih edilmiyor. Emniyetin tek dişi narkotik dedektörü Leydi meme kanseri ameliyatı olduğu için şimdi açıkta.
Bir narkotik dedektör köpeğinin çalışma hayatı yaklaşık yedi-sekiz yıl sürüyor.
Köpeğin sahiplik hakkı ilk olarak onun birlikte çalıştığı partnerine ait. Eğer bakıcısı isterse, köpek üzerine zimmetleniyor. Bakıcısının istemediği köpekler genellikle vali konaklarına bekçi köpeği oluyor.
TUFAN Erkek
7 yaşında
Alman Çoban cinsi
Ana adı:
Tango
Baba adı:
Apaçi
Gölbaşı testlerinden tam notla geçti.
Göreve 1997'de İstanbul çevik kuvvette saldırı eğitimi alarak başladı.
1998'de İstanbul narkotik birimine tayin oldu
Temel ve ileri sevk ve idare eğitimi var
Toplam bir kilo asit anhidrit, 41 kilogram eroin, 80 gram esrar ve 50 adet captagon yakaladı.
DILION Erkek
7 yaşında
Springer
Spaniel cinsi
Ana adı:
Male
Baba adı:
Nobivac
1997'de İngiltere'den getirildi
Aynı yıl İstanbul'da göreve başladı
Türkçe bilmiyor, polisler, come, sit down gibi İngilizce komutlar veriyor
Okullarda öğrencilere yönelik uyuşturucuya karşı eğitim seminerlerine katılıyor
Toplam 15 kilo afyon sakızı ve 74 kilo eroin yakaladı
ARTİN Erkek
4 yaşında
Belçika
Manuez cinsi
Ana adı:
Luzi
Baba adı:
Filo
Gölbaşı testlerinin hepsinden tam notla geçti
Göreve 2000 yılında Ağrı Dağı'nda başladı
2001'de İstanbul'a tayin oldu
Öl, otur, yat, bekle, tut komutlarını biliyor
Bodyguard eğitimi var
Toplam 84 buçuk kilo esrar, 4 buçuk kilo eroin, 3 kilo afyon sakızı yakaladı.
3 GRAM EROİNİ 10 SANİYEDE BULDUTufan'ın bakıcısı deneme için yirmiye yakın bavul arasından birinin içine 3 gram kadar eroin koyuyor. Tufan bakıcısının komutuyla yerinden fırlıyor, baştan itibaren tek tek bavulların önünde geziyor, on saniye sonra eroinli bavula geldiğinde havlayıp, bavulu parçalamaya başlıyor. Bu sırada bakıcı ‘‘aferin oğlum’’ diyerek önüne en sevdiği oyuncağı olan borusunu atıyor, boruyu havada kapan Tufan bavulun önünden bir kenara çekilip oturuyor ve sakinleşiyor.
HAYVANLAR BAĞIMLI MI?Narkotik dedektör köpekleri hakkındaki en yaygın efsane hayvanların eroin ve diğer uyuşturucuları bulabilmeleri için bu maddelere bilerek bağımlı yapıldıkları yolundaki söylentiler. Köpeklerin bakıcıları (her biri köpek eğitim uzmanı) bu iddiaları yalanlıyor. Hayvanların en sevdikleri oyuncaklarına şartlanma yoluyla madde arayışına sevk edildiklerini söylüyorlar. Buna göre en sevdiği oyuncak, mesela Artin'inki bir lastik top, Tufan'ınki bir metal boru, sürekli bu maddelerle birlikte saklanıyor, o kokuya alışan köpek nerede kokuyu alsa oyuncağı orada sanıyor. O yüzden maddeyi bulduğu anda oyuncağını vermek gerekiyor.