Türkiye, Mavi Marmara tezini BM'ye sundu

Büyükelçi Mithat Rende, İsrail'in Mavi Marmara saldırısının ardından BM Güvenlik Konseyinin kabul ettiği Başkanlık Açıklaması uyarınca BM Genel Sekreterinin talebiyle oluşturulan ve çalışmalarına devam eden Soruşturma Komisyonu'nun New York'ta BM Genel Merkezinde tüm gün süren toplantısına katıldı.

Rende toplantının ardından A.A muhabirine yaptığı açıklamada, Soruşturma Komisyonu'nun, Türkiye'nin temas noktası olarak kendisini dinlediğini söyledi. Mavi Marmara soruşturmasına ilişkin Türkiye'nin görüşlerini ve hukuki tezlerini BM Soruşturma Komisyonu'na bu sefer sözlü olarak açıkladığını bildiren Rende, Türk tarafının toplantıda, Komisyon'un İsrail tarafına yönelttiği sorulara İsrail'in verdiği yanıtlarda gördüğü eksiklikleri ve yanlışlıkları da ortaya koyduğunu vurguladı.

Toplantının sabah ve öğle olarak iki oturumlu düzenlendiğini belirten Rende, Türk tarafı olarak sabah oturumunda 1.5 saat süren bir konuşma yaptıklarını, öğleden sonraki 2 saatlik oturumda ise başta Soruşturma Komisyonu Başkanı Geoffrey Palmer olmak üzere Komisyon üyelerinin sorularını yanıtladıklarını kaydetti. Rende, toplantıya kendisiyle beraber Dışişleri Bakanlığı Ortadoğu Dairesi Başkanı Ali Rıza Güney'in yanısıra Komisyon'un Türk üyesi Özdem Sanberk ve yardımcısı Can Dizdar'ın da katıldığını belirtti.

Büyükelçi Rende, BM Soruşturma Komisyonu Başkanı Palmer'ın, Türkiye'nin soruşturmaya ilişkin Komisyon'a verdiği kapsamlı bilgiler ve soruları yapıcı şekilde yanıtlamasından dolayı teşekkür ederek bundan memnuniyet duyduğunu ifade ettiğini söyledi.

Soruşturma Komisyonu'nun bugün de İsrail'in BM Soruşturma Komisyonu Nezdindeki temas noktası Daniel Taub'u dinleyeceğini ve Taub'un Komisyon üyelerinin sorularını yanıtlayacağını bildiren Rende, daha sonra her iki tarafı dinleyen Soruşturma Komisyonu'nun raporunu hazırlayıp nihai haliyle 18 Mayıs'ta BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'a sunmasının beklendiğini, böylece Soruşturma Komisyonu'nun çalışmalarının sona ermesinin öngörüldüğünü söyledi.

Genel Sekreter Ban, başkanlığını Yeni Zelanda'nın eski başbakanı Geoffrey Palmer'ın, başkan yardımcılığını Kolombiya'nın eski Devlet Başkanı Alvaro Uribe'nin yaptığı, İsrail'den Joseph Ciechanove ve Türkiye'den emekli büyükelçi Özdem Sanberk'in yer aldığı Soruşturma Komisyonu'nu 2 Ağustos 2010 tarihinde kurmuştu. Türkiye, Komisyon'a ön raporunu 1 Eylül 2010'da, nihai raporunu ise 11 Şubat 2011'de sundu.

Raporunu BM Soruşturma Komisyonuna geçen yıl Kasım ayında sunması gereken İsrail ise Komisyona ilk raporunu ancak 23 Ocak 2011'de sunabildi.
BM kulislerinde, Genel Sekreterin BM Soruşturma Komisyonu tarafından hazırlanan ve kendisine 18 Mayıs'ta verilmesi beklenen raporu BM Güvenlik Konseyi'nin 1 Haziran 2010'da kabul ettiği başkanlık açıklaması kapsamında Konsey'e sunmasının beklendiği konuşuluyor.

Konsey, 1 Haziran 2010'da İsrail'in Mavi Marmara saldırısının ardından kabul ettiği Başkanlık Açıklamasında saldırıyı kınamış, olayla ilgili “acil, tarafsız, güvenilir ve şeffaf soruşturma” açılması gerektiğini bildirmişti.