‘Türkiye Lübnan'a asker konusunda henüz karar almadı’

Lübnan'a barış gücü gönderilmesine ilişkin toplantıdan sonra Türk gazetecilere açıklamalarda bulunan İlkin, BM Güvenlik Konseyi'nin 1701 sayılı kararı uyarınca şu an 2 bin askere sahip olan Lübnan'daki BM barış gücü UNIFIL'in asker sayısının 15 bine çıkarılması gerektiğini hatırlattı.

İlkin, yıllardır bölgede gözlemci güç olarak bulunan UNIFIL'in artık bir anlamda barışı tesis etmekle yükümlü olacağını belirterek ancak BM Güvenlik Konseyi kararında güçle ilgili olarak tam anlamıyla ne BM Şartı'nın 6. bölümüne ne de 7.bölümüne atıfta bulunulduğunu, gücün yetkisinin bir anlamda “müphem” bırakıldığını söyledi. İlkin, BM'de yapılan toplantının iki amacı olduğunu kaydederek bunlardan birinin BM tarafından teknik konuları içeren belgelerle ilgili ülkelere bilgi verilmesi, diğerininse güce katkıda bulunmayı düşünen ülkeler varsa onların taahhütlerini dile getirmesi olduğunu söyledi.

BM'nin hazırlamakta olduğu belgeler arasında iki önemli belge olduğunu söyleyen İlkin, bunların “harekat konsepti ve angajman kuralları” olduğunu söyledi. Büyükelçi, BM Sekreteryası'nın bu iki belgeyi taslak olarak güce katkıda bulunmayı düşünen ülkelere yarın dağıtacağını vurgulayarak toplantıda BM'nin bu iki belgeyle ilgili devletlere bilgi verdiğini söyledi.

BM'nin yarın taslak halinde vereceği belgeleri derhal Ankara'ya ulaştıracaklarını söyleyen Büyükelçi İlkin, bu belgelerin “oyunun kurallarını” çizeceğini ve Türkiye gibi her ülkenin de bu kuralların neler olduğunu görmek istediğini söyledi.

“TÜRKİYE HENÜZ KARAR VERMİŞ DEĞİL”

İlkin, Türkiye?nin bu yeni BM gücüne katkıda bulunup bulunmayacağı ile ilgili henüz bir karar almadığını dile getirdi.
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Abdullah Gül'ün Lübnan'a gittiğini ve önemli temaslarda bulunduğunu söyleyen İlkin, Gül'ün İsrail'e de gideceğini ve böylece iki ülkenin BM gücünden ne beklediğini tespit edeceğini belirtti.
İlkin, Türkiye'nin, Gül'ün bölgedeki temasları ışığında ve gücün yapısıyla ilgili teknik belgelerin hazırlanmasından sonra diğer ülkelerin de güce ne gibi katkıda bulunacaklarına bakarak bir karar alacağını söyledi. İlkin, Hükümetin güce katkıda bulunmayı düşünürse bu kararı da TBMM'ye götüreceğini vurguladı.

İlkin, toplantıda Türkiye'nin konuya bakış açısını BM üyelerine anlattığını belirterek şu an için Türkiye'nin bu önemli belgeleri beklemekte olduğunu söyledi.

“TÜRKİYE, MERSİN LİMANI VE ŞAKİR PAŞA HAVAALANI'NI BM İÇİN AÇABİLİR”

İlkin, toplantıda ayrıca BM isterse Türkiye'nin, Mersin limanı ve Adana'da (Şakir Paşa) sivil havaalanını açacağını söylediğini kaydetti.

İlkin, Türkiye'nin bu liman ve sivil havaalanını UNIFIL'e malzeme nakli ve Lübnan'a insani yardım gönderilmesi için açabileceğini söyleyerek, Türkiye?nin bunu daha önce gerek Irak'ta gerek Afganistan'da yine bir geçiş noktası ve takviye noktası olarak yaptığını söyledi. İlkin, Türkiye'nin gerekirse başka havalimanı ve limanlarını da BM gücüne yardım için açabileceğini toplantıda belirttiğini ve bu konuda BM'den cevap beklediğini söyledi.

Bir soru üzerine Büyükelçi İlkin bu liman ve havalimanının açılması fikrinin “Türkiye'nin BM gücüne tesis vermesi gibi algılanmaması gerektiğini” söyleyerek bunun hem Lübnan'a insani yardım hem de UNIFIL'e yardım anlamında nakliye, depolama gibi işlerde BM'nin Türkiye?nin tesislerinden yararlanabilmesi olarak anlaşılması gerektiğini söyledi.
İlkin, toplantıya katılan diğer ülkelerin de genellikle bu belge ve bilgileri beklediğini söyleyerek Almanya, Fransa, Norveç, Nepal, Malezya, Bangladeş gibi ülkelerin toplantıda güce katkıda bulunmayı açıkladıklarını kaydetti.
İlkin, Türkiye'nin güce katkıda bulunmaya karar verirse bunun ille de asker gönderilmesi olarak anlaşılmaması gerektiğini, istihkam sağlama gibi konularda da katkıda bulunabileceğini söyledi.

“İKİNCİ BİR KARAR TASARISI BEKLENMİYOR”

İlkin bir soru üzerine, BM'nin bölgeye göndermeyi düşündüğü güçle ilgili ikinci bir karar tasarısına ihtiyaç duymayacağı kanısında olduğunu söyledi.

Yeni BM gücünün Hizbullah'ın silahsızlandırılması için çaba harcayıp harcamayacağının sorulması üzerine, bu konunun toplantıda da konuşulduğunu ve BM yetkililerin bunun UNIFIL'in değil Lübnan hükümetinin görevi olduğunu belirttiklerini söyledi. İlkin, öncelikle Lübnan hükümetinin Hizbullah gibi bölgedeki silahlı gruplarla silahlarını bırakmaları için anlaşması gerektiğini ve anlaşma sağlandıktan sonra bu duruma uyulup uyulmadığını hem Lübnan hükümetinin hem de UNIFIL'in izleyeceğini belirtti.

İlkin, toplantıda BM yetkililerine bölgedeki silahlı bir grupla karşı karşıya kalınması halinde ne olacağının sorulduğunu ve yetkililerin de öncelikle gruba silahlarını bırakması çağrısında bulunulacağını, bu olmazsa UNIFIL ve Lübnan hükümetinin ne yapacağına birlikte karar vereceklerini söylediklerini kaydetti.

“İSRAİL BÖLGEDEN ÇEKİLİYOR”

Bu arada Baki İlkin, İsrail'in Güney Lübnan'da girdiği topraklarda 16 askeri bölge tesis ettiğini ve dün ve bugün toplam altısından çekilmeye başladığını söyledi. İlkin, bölgede kademeli bir geçiş sürecinin yaşanacağını belirterek İsrail bölgeden çekilirken önce UNIFIL'in bölgeye konuşlanacağını sonra Lübnan güçlerinin bölgeye sevk edileceğini söyledi.

Bu arada İlkin, gelecek hafta güce katkıda bulunmak isteyen ülkelerle BM'de ikinci bir toplantının yapılacağını söyledi.

BROWN: FRANSA'NIN KARARI BİZİ HAYAL KIRIKLIĞINA UĞRATTI

Toplantıya başkanlık eden BM Genel Sekreter Yardımcısı Mark Malloch Brown ise toplantıdan sonra gazetecilere yaptığı açıklamada, Fransa?nın beklediklerinden daha az sayıda asker göndermeyi açıklamasının kendilerini biraz hayal kırıklığına uğrattığını söyledi. Brown yine de toplantıdan umutsuz ayrılmadıklarını belirterek birçok ülkenin değişik şekillerde tekliflerde bulunarak güce katkıda bulunmayı istediğini söyledi.

Brown, 10 gün içinde 3500 kişilik BM gücünün bölgeye konuşlanmasının çok önemli olduğunu belirterek çatışmaların şu an durmuş olmasının yeniden başlamayacağı anlamına gelmediğini belirtti.

Brown, toplantıda 23 ülkenin temsilcilerinin konuştuğunu, bunların üçte birinin görece olarak daha kesin taahhütte bulunduklarını, geriye kalan üçte birinin koşullu taahhütlerde bulunarak teknik belgeleri görmeyi istediklerini ve geriye kalan grubun da henüz daha temkinli davranıp yalnız prensip olarak güce katkıda bulunmayı düşündüklerini vurguladı.
1701 sayılı kararın çıkmasında büyük rol oynayan ve başından beri BM gücüne liderlik etmesi beklenen Fransa'nın UNIFIL'e yalnız 200 mühendis ve 1700 deniz askeri göndereceği söyleniyor.