Türkiye kaçırılan sanat eserlerinin peşinde
Güncelleme Tarihi:
Türkiye'nin, başta Almanya olmak üzere Avrupa ülkeleri ve ABD'ye kaçırılan tarihi eserleri geri istemesi bu ülkelerde sıkıntıya yol açtı.
Cumhuriyetin kuruluşunun 100'üncü yılına rastlayan 2023'de dünyanın en büyük müzesi olarak Ankara'da 25 bin metrekare alan üzerinde inşa edilecek Medeniyetler Müzesi'nin donanımında kullanılacak eserler arasında, yaklaşık 100 yıl önce Türkiye'den çeşitli yollarla yurtdışına götürülen tarihi eserler de yer alacak.
Bu nedenle Türkiye Kültür Bakanlığı, ilgili ülkelerde Türkiye kökenli tarihi eserleri belirledikten sonra bu ülkelerden eserleri resmen talep etti.
Eserlerin iadesi ile ilgili uluslararası sıkıntıya yol açmak istemediklerini belirten Kültür Bakanı Ertuğrul Günay, iadelerin gerçekleşmemesi durumunda yabancı arkeologların Türkiye'deki çalışmalarına son verilebileceğini söyleyerek, Türk hükümetinin bu konudaki kararlılığını ortaya koydu.
Ayrıca, uzman hukukçulardan oluşturulan yeni bir ekibin sadece bu işle görevlendirilmesi ise Türkiye'nin kararlılığını daha da belirgin hale getirdi. Buna karşın, Türkiye kökenli eserlerin sergilendiği müze yönetimlerindeyse tedirginlik hakim.
ALMANYA VE ABD'DEN ESERLER GERİ İSTENDİ
Berlin'de Bergama'dan kaçırılan antik kentin sergilendiği Pergamon Müzesi yönetimi, baskılar üzerine geçen yıl bir sfenksi Türkiye'ye iade etmişti. Ancak müzede sergilenen neredeyse tüm eserlerin Türkiye'den getirilmiş olması nedeniyle Pergamon yönetimi bu eserleri de iadeye mecbur kalmaktan endişe ediyor.
Sadece Pergamon Müzesi değil, yine Berlin'de çok sayıda Türkiye kökenli tarihi eseri barındıran Prusya Kültür Mirasları Vakfı da sıkıntılı. Türkiye bu müzeden de bazı eserleri resmen talep etti. Buna göre 2000 yıllık Afrodisyas Balıkçısı adlı mermer heykel, 13. yüzyıla ait Konya'dan götürülen bir seccade ve Ortaçağ mezar süsleri Almanya'dan istenen bazı tarihi eserler.
ABD'den ise Los Angeles'teki Getty Museum'dan 10 eser, Washington'daki Dumbarton Oaks Müzesi'nin en kıymetli eseri olan altıncı yüzyıldan kalma bir tabak isteniyor.
Cleveland Museum of Art'dan ise aralarında 5000 yıllık mermer figürü ve Hz. İsa'nın bir heykelinin de bulunduğu 22 tarihi eser resmen talep edildi. Ancak Türkiye'nin taleplerine karşın Avrupa ve ABD'li yetkililerin yanıtlarının ne olacağı tam olarak bilinmiyor.