OluÅŸturulma Tarihi: Temmuz 20, 2004 00:00
Türkiye ekonomik özgürlüklere iliÅŸkin olarak 123 ülke arasında yapılan araÅŸtırmada 100’üncü sırada yer aldı. Türkiye’nin özgürlük notunu aÅŸağı çeken faktörler arasında bürokratik engeller, yargı bağımsızlığı, mahkemelerin tarafsızlığı ve telif haklarının korunamaması ön plana çıktı.Dünya genelinde yapılan bir araÅŸtırma Türkiye’nin ekonomik özgürlükler alanında sınıfta kaldığını ortaya koydu. Merkezi Washington’da bulunan ve serbest piyasa ve kamu politikları konusunda araÅŸtırma yapan Cato Enstitüsü, düzenli olarak yayınladığı "Dünyanın Ekonomik Özgürlüğü: 2004" raporunu açıkladı. 123 ülke arasında yapılan araÅŸtırma, Türkiye’nin ekonomisini özgürleÅŸtirmede diÄŸer ülkelerin gerisinde kaldığını ortaya koydu. HONG KONG Ä°LK SIRADAÃœlke ekonomilerine 10 üzerinden notların verildiÄŸi araÅŸtırmada Hong Kong ekonomisi 8.7 puanla ilk sırada yer aldı. Singapur’un 8.6’yla ikinci sırada yer aldığı araÅŸtırmada, üçüncülüğü ise 8.2 puanla Ä°sviçre, Ä°ngiltere ve Amerika ekonomileri paylaÅŸtı. Türkiye ise 2002 yılı verileri esas alınarak yapılan 2004 ekonomik özgürlükler sıralamasında 5.5 puan alarak, Madagaskar ve Malawi ile birlikte 100’üncü sırada yer aldı. Türkiye ekonomisi 1975 yılı verileriyle yapılan sıralamada 4 puanla 65’inci, 1990 verileriyle 4.8 puanla 84’üncü, 2000 verileriyle yapılan sıramada ise 5.8 puanla 85’inci sırada yer almıştı. 2001 yılı verileriyle yapılan 2003 yılı sıralamasında ekonomik özgürlükler anlamında 5.3 puanla 106’ncı sıraya gerileyen Türkiye ekonomisi 2002 verileriyle bu yıl yapılan sıralamada ise 100’üncü oldu.EKONOMÄ°SÄ° EN KATI ÃœLKELERZimbabve 3.4, Myanmar ise 2.5 puanla ekonomomisi en katı ülkeler olarak belirlendi.Türkiye ekonomisi devletin ağırlığı açısından deÄŸerlendirmeye alınan 123 ülke içerisinde 28’inci, hukuki yapı ve telif haklarının güvenliÄŸi konusunda 82’nci, paraya eriÅŸim konusunda ise 119’uncu sırada yer aldı. Uluslararası ticaret özgürlüğü konusunda 66, kredi iÅŸgücü ve iÅŸ dünyasıyla ilgili düzenlemeler konusunda ise 106’ncı sırada yer aldı. EN BÃœYÃœK ÖZGÃœRLÃœK DÖVÄ°Z TUTMADATürkiye ekonomisindeki en büyük özgürlük alanının yabancı para tutmada yaÅŸandığı belirlendi. Türkiye, insanların döviz tutabilme özgürlüğü açısından 10 üzerinden 10 aldı. Döviz kurunun serbest piyasada belirlendiÄŸi Türkiye’de resmi döviz kuruyla kara borsadaki kur arasındaki farkın da ortadan kalktığı belirlendi.Türkiye ihracat ve ithalata uyguladığı vergi oranları açısından tam özgürlüğe yaklaÅŸtı. Türkiye’nin 1975 yılında 10 üzerinden 0.5 puan aldığı bu alandaki notunu 9.7’ye çıkardı. Hükümetin kamuya yönelik transferleri ve sübvansiyonları da yüksek düzeyde bulunuyor. Türkiye, 2002 yılında bu alanda 9.4 puan aldı. Türkiye ekonomisine kamu tüketimine iliÅŸkin olarak 10 üzerinden 6.6, kamu ÅŸirketleri ve yatırımlar, vergi oranları, gelir vergisi oranı ve çalışanlara yönelik gelir vergisi ve prim oranları açısından 6 puan verildi. Yargı bağımsızlığı konusunda 4.5 puan, mahkemelerin tarafsızlığı konusunda 3.5, telif haklarının korunması 3 ve askerlerin müdahalesi konusunda 5 puan verildi.Kredi iÅŸgücü ve iÅŸ dünyasıyla ilgili düzenlemeler konusunda da Türkiye’ye 5 puan, özel banka sahipliÄŸi konusunda ise 6.1 verildi. Yabancı bankaların Türkiye’de rekabet edebililirliÄŸi konusunda ise 10 üzerinden 6 verildi. Ä°ÅŸ dünyasına iliÅŸkin düzenlemeler kapsamında Türkiye 4.6 puan alırken, yeni kurulan ÅŸirketlere yönelik bürokratik engeller konusunda da katı konumda bulunuyor. Türkiye’nin bu konuda aldığı puan ise 2.5 düzeyinde bulunuyor. Türkiye’de yabancı sermayeye eriÅŸim konusunda ise nispeten daha iyi bir düzeyde bulunduÄŸu belirtiliyor. Bu konuda Türkiye’nin notu 10 üzerinden 7.6 seviyesinde bulunurken, yabancı sermaye iÅŸlemlerindeki sınırlamalar ise 2.5 puanla katı bir düzeyde gerçekleÅŸiyor.Â
button