Türkiye’de ses pazarı bilmecesi

Bir ara Ä°nternet üzerinden ses iletimi (VoIP) yapıldı diye, tekel hakkını sözde ihlal eden bir çok ÅŸirketin üst düzey yöneticisi mahkemelerde yargılanmış, kimisi çok yüksek para cezaları ödemiÅŸti. Åžirketlerin cihazları ve bilgisayarlarına el konulmuÅŸ, telefon ve faks hatları uzun süre iletiÅŸime kapatılmıştı. Bu sırada, TT dünyanın en pahalı tarifelerini uygulayarak ve doÄŸru dürüst bir yatırım yapmayarak kár ettiÄŸini zannediyordu. TT’nin yüksek derecede stratejik olduÄŸunu ve devlete ciddi bir getirisi olduÄŸunu zanneden kamu otoriteleri ise TT’yi korumak adına ve lehine tekelin devamı için her türlü yasal zemini hazırlamıştı.Piyasanın baskısı ve global deÄŸiÅŸimler, TT tekelinin kaldırılması yönünde iyi adımlar atılmasını saÄŸladı. Ve nihayet, 2004 yılbaşından itibaren de yasal anlamda tekele son verildi. Tekel bitti derken, bu sefer özel iÅŸletmecilerin karşısına yine Türk Telekom çıkıverdi. Bugüne kadar tüketici için hiçbir çaba sarfetmeyen TT, piyasaya özel iÅŸletmecilerin girmesiyle birlikte onlara iyi bir darbe indirmek için tüketici dostu olduÄŸunu iddia ederek görüşme ücretlerinde büyük bir indirim yaptı. Tüketici dostu olayım derken ancak piyasa ve rekabet düşmanı olabilen Türk Telekom’un önünü kanunlar yine kesemedi. Normalde, ticaret sicilinde kayıtlı olan herhangi bir ÅŸirketten farklı olmayan TT’nin, haksız rekabet yapmaktan dolayı çok yüksek para cezalarına çarptırılması gündeme gelse bile, para cezası ödeme zorunluluÄŸu TT’yi korkutmuyor. Nitekim, para devletin bir cebinden diÄŸerine giriyor. Telekomünikasyon piyasasını düzenlemek, tüketiciyi korumak ve haksız rekabeti engellemekle görevli olan Telekomünikasyon Kurumu (TK) bütün bunlara seyirci kaldı. Özel iÅŸletmecilerden çok yüksek deÄŸerde teminat, üstüne lisans bedeli altında yüzbinlerce YTL alındı. Altyapısını bedavaya kullandırmak istemeyen TT, TK’nın da onayıyla bu sefer arabaÄŸlantı ücreti konusunda problem çıkarmaya baÅŸladı.Piyasada bu geliÅŸmeler seyrederken, global piyasanın oyuncuları sessiz sedasız yerlerine yerleÅŸmeye baÅŸladılar. Telekomünikasyon Kurumu ise halen piyasayı düzeltedursun, lisansları ve teminatları almaya devam etsin, elin ÅŸirketleri beÅŸ kuruÅŸ para ödemeden, yatırım yapmadan ve hiç vergi vermeden bu hizmeti baÅŸlattı. SKYPE.com ve NET2PHONE.com ÅŸirketleri altyapı gerektirmeyen yazılımlarıyla bilgisayardan telefona (web to phone) ucuz alo’yu çoktan baÅŸlattılar. Tüm bunlar olurken TK, kablosuz Ä°nternet ağı ile ilgili olarak yaptığı düzenlemeye ‘iÅŸletmeci, ses iletimi içeren telefon görüşmesi sunamaz’ maddesi koymaya kalkışıyor. Yani bir yandan TK, servis saÄŸlayıcıları Skype ve Net2phone dahil olmak üzere dünyanın her yerine eriÅŸim saÄŸlamakla yükümlü tutuyor, diÄŸer taraftan servis saÄŸlayıcının ses hizmeti vermesini engelliyor. TK, servis saÄŸlayıcılara açıkça diyor ki, Ä°sviçre’de veya Amerika’dan ses hizmeti verilebilir, Türkiye’den verilemez, hatta abonenizi verilen bu ses hizmetine de ulaÅŸtırmak zorundasınız. (!!?) BiliÅŸim teknolojileri geliÅŸtikçe, daha neler olacak bilmiyoruz. Ama net olarak bildiÄŸimiz bir ÅŸey var ki: Mızrak çuvala sığmayacak. Â