Türkiye’de Noel ayinleri
Güncelleme Tarihi:
Ersin KALKAN
Oluşturulma Tarihi: Aralık 22, 2007 00:00
Türkiye Hristiyanları’nın kutsal gününü kutlarken kendi dillerinde onlara "Mutlu Noeller" diliyoruz: Krisdos Dzav Yev Haydnetsav (Ermenice), Kala Hristuyena (Rumca), Mşiho Ethiled (Süryanice)...
Hıristiyanlık tarihi boyunca, Hazreti İsa’nın Kutsal Doğuşu’nun tarihi, kronolojik olarak net bir şekilde konumlandırılmamış olduğu ve İncil’de de bu konuda kesin bir ifade yer almadığı için Noel konusunda mezhepler arasında farklı düşünceler ve ritüller var. Ancak yine de tarihsel olarak, bütün Hıristiyan kiliseleri IV. yüzyıla kadar, 6 Ocak tarihini, İsa’nın Kutsal Doğuş Bayramı olarak kutluyorlardı.
Roma Katolik Kilisesi’ne göre, 6 Ocak tarihi, 25 Aralık’ta kutlanan ve bir pagan geleneği olan Güneş’in doğuşunu kutsayan bayramın geçersiz kılınması için değiştirildi. O tarihlerde Hıristiyanlar, bu gibi pagan bayramlarını kutlamaya devam ediyorlardı. Süregelen pagan etkinliğinin yıkılması için kilise hiyerarşisi, 25 Aralık tarihini Noel yani Mesih’in Kutsal Doğuşu Bayramı, 6 Ocak tarihini ise doğulu üç bilgenin yeni doğan İsa’yı ziyaret günü olarak tanımladı.
Doğunun en eski Hıristiyan kavimlerinden biri olan Ermeniler ise bu değişimden etkilenmedi. Kilise geleneklerine göre, Ermeniler, Noel’i 6 Ocak’ta kutlamaya devam ettiler. Mısır’daki Kıpti Ortodoks Kilisesi Ermenilerle birlikte aynı geleneği sürdürüyor. Habeş ve Rus Ortodoks Kiliseleri ise 6 Ocak’ı bayram arifesi, 7 Ocak’ı ise bayram günü olarak kabul ediyorlar.
Önümüzdeki pazartesiyi salıya bağlayan geceyarısı, dünyanın dört bir yanında ve Türkiye’de Noel kutlamaları yapılacak. Aralık ayının 24’ünü 25’ine bağlayan gece Hazreti İsa’nın doğumunun kutlandığı bugün, Hıristiyanlar’ın en kutsal günü. Türkiye’deki Hristiyanlar da bu kutsal gecede kiliseleri dolduruyor, ayinler ve kutlamalar yapıyor. Buhurlar ve tütsüler içindeki kiliseler o gün farklı bir güzellik taşıyor. Rengarenk giysileri içinde ruhban sınıfının geçişi, tertemiz elbiseleriyle ortalarda dolaşan çocuklar, cemaatin en güzel sesli insanlarından oluşan kilise korosundaki hazanların, mugannilerin ilahileri çan seslerine karışıyor. Sayıları gün geçtikçe azalan Türkiye Hıristiyanları’na ve bu ayini merak eden, farklı kültürlerin seslerini duymak isteyen herkese bir rehber olsun diye, Türkiye’nin hangi kentinde, hangi kiliselerinde ayin var, araştırdık.
KATOLİK CEMAATİ’NİN GÖSTERİŞLİ TÖRENİ SAINT ANTUAN’DA
Katolik cemaati 25 Aralık’ta şu kiliselerde ayin yapacak: Şişli Saint Esprit Kilisesi, Beyoğlu Saint Antuan Kilisesi, Beyoğlu Saint Benoit Kilisesi ve Manastırı. İstanbul dışında, Antakya’da Kurtuluş Caddesi üzerinde Sarımiye Camii’nin hemen bitişiğinde yer alan Antakya Katolik Kilisesi’nde ayin var. Ayrıca Mersin Latin Katolik Kilisesi ve Saint Antuan Katolik Kilisesi’nde de bu kutsal gün için tören düzenlenecek.
RUM CEMAATİNİN BÜYÜK AYİNİ PATRİKHANE’DE
Rum Cemaati mensupları Noel ayinlerini bu yıl İstanbul’daki şu ibadethanelerde yapacak: Aya Yorgi Rum Patrikhane Kilisesi, Heybeliada Aya Triada Manastırı, Ortaköy Aya Foka Ortodoks Rum Kilisesi, Arnavutköy Taksiarsi, Bakırköy Aya Yorgi, Yeşilköy Aya Stefanos, Taksim Aya Triada, Kadıköy Aya Triada kiliseleri. İstanbul dışında ise sadece Antakya’da Hürriyet Caddesi üzerinde yer alan Antakya Hıristiyan Rum Ortodoks Kilisesi’nde tören düzenlenecek.
SÜRYANI KİLİSESİ MARDİN VE ADIYAMAN’DA KUTLAMALAR YAPACAK
Süryani Kadim Kilisesi, bu sene dini merkezleri olan ve tarihteki adı Turabdin (Münzeviler Dağı) olarak bilinen Mardin ve Adıyaman’da yoğun olarak kutlama yapacak. Midyat merkezdeki kutlamalar Mort Şmuni kilisesinde. Mardin’deki Metropolitlik Kırklar Kilisesi’nde, Adıyaman Mor Paulus ve Mor Petrus kiliselerinde ayin yapacak. İstanbul’daki metropolitlik, geçtiğimiz yıl Tarlabaşı’ndaki Metropolitlik Kilisesi olan ve Karakurum Sokak’ta bulunan Meryemana Kilisesi’nde kutlamıştı Noel’i. Bu yıl da aynı kilisede kutlanacak.
PROTESTANLAR ÜÇ KİLİSEDE
Protestanlar bu sene sadece üç kilisede ayin yapacaklar: İstanbul Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi, Antakya Protestan Kilisesi, Mersin Protestan Kilisesi.
Roma Katolik Kilisesi’ne göre, 6 Ocak tarihi, 25 Aralık’ta kutlanan ve bir pagan geleneği olan Güneş’in doğuşunu kutsayan bayramın geçersiz kılınması için değiştirildi. O tarihlerde Hıristiyanlar, bu gibi pagan bayramlarını kutlamaya devam ediyorlardı. Süregelen pagan etkinliğinin yıkılması için kilise hiyerarşisi, 25 Aralık tarihini Noel yani Mesih’in Kutsal Doğuşu Bayramı, 6 Ocak tarihini ise doğulu üç bilgenin yeni doğan İsa’yı ziyaret günü olarak tanımladı.
Doğunun en eski Hıristiyan kavimlerinden biri olan Ermeniler ise bu değişimden etkilenmedi. Kilise geleneklerine göre, Ermeniler, Noel’i 6 Ocak’ta kutlamaya devam ettiler. Mısır’daki Kıpti Ortodoks Kilisesi Ermenilerle birlikte aynı geleneği sürdürüyor. Habeş ve Rus Ortodoks Kiliseleri ise 6 Ocak’ı bayram arifesi, 7 Ocak’ı ise bayram günü olarak kabul ediyorlar.
Önümüzdeki pazartesiyi salıya bağlayan geceyarısı, dünyanın dört bir yanında ve Türkiye’de Noel kutlamaları yapılacak. Aralık ayının 24’ünü 25’ine bağlayan gece Hazreti İsa’nın doğumunun kutlandığı bugün, Hıristiyanlar’ın en kutsal günü. Türkiye’deki Hristiyanlar da bu kutsal gecede kiliseleri dolduruyor, ayinler ve kutlamalar yapıyor. Buhurlar ve tütsüler içindeki kiliseler o gün farklı bir güzellik taşıyor. Rengarenk giysileri içinde ruhban sınıfının geçişi, tertemiz elbiseleriyle ortalarda dolaşan çocuklar, cemaatin en güzel sesli insanlarından oluşan kilise korosundaki hazanların, mugannilerin ilahileri çan seslerine karışıyor. Sayıları gün geçtikçe azalan Türkiye Hıristiyanları’na ve bu ayini merak eden, farklı kültürlerin seslerini duymak isteyen herkese bir rehber olsun diye, Türkiye’nin hangi kentinde, hangi kiliselerinde ayin var, araştırdık.
KATOLİK CEMAATİ’NİN GÖSTERİŞLİ TÖRENİ SAINT ANTUAN’DA
Katolik cemaati 25 Aralık’ta şu kiliselerde ayin yapacak: Şişli Saint Esprit Kilisesi, Beyoğlu Saint Antuan Kilisesi, Beyoğlu Saint Benoit Kilisesi ve Manastırı. İstanbul dışında, Antakya’da Kurtuluş Caddesi üzerinde Sarımiye Camii’nin hemen bitişiğinde yer alan Antakya Katolik Kilisesi’nde ayin var. Ayrıca Mersin Latin Katolik Kilisesi ve Saint Antuan Katolik Kilisesi’nde de bu kutsal gün için tören düzenlenecek.
RUM CEMAATİNİN BÜYÜK AYİNİ PATRİKHANE’DE
Rum Cemaati mensupları Noel ayinlerini bu yıl İstanbul’daki şu ibadethanelerde yapacak: Aya Yorgi Rum Patrikhane Kilisesi, Heybeliada Aya Triada Manastırı, Ortaköy Aya Foka Ortodoks Rum Kilisesi, Arnavutköy Taksiarsi, Bakırköy Aya Yorgi, Yeşilköy Aya Stefanos, Taksim Aya Triada, Kadıköy Aya Triada kiliseleri. İstanbul dışında ise sadece Antakya’da Hürriyet Caddesi üzerinde yer alan Antakya Hıristiyan Rum Ortodoks Kilisesi’nde tören düzenlenecek.
SÜRYANI KİLİSESİ MARDİN VE ADIYAMAN’DA KUTLAMALAR YAPACAK
Süryani Kadim Kilisesi, bu sene dini merkezleri olan ve tarihteki adı Turabdin (Münzeviler Dağı) olarak bilinen Mardin ve Adıyaman’da yoğun olarak kutlama yapacak. Midyat merkezdeki kutlamalar Mort Şmuni kilisesinde. Mardin’deki Metropolitlik Kırklar Kilisesi’nde, Adıyaman Mor Paulus ve Mor Petrus kiliselerinde ayin yapacak. İstanbul’daki metropolitlik, geçtiğimiz yıl Tarlabaşı’ndaki Metropolitlik Kilisesi olan ve Karakurum Sokak’ta bulunan Meryemana Kilisesi’nde kutlamıştı Noel’i. Bu yıl da aynı kilisede kutlanacak.
PROTESTANLAR ÜÇ KİLİSEDE
Protestanlar bu sene sadece üç kilisede ayin yapacaklar: İstanbul Gedikpaşa Ermeni Protestan Kilisesi, Antakya Protestan Kilisesi, Mersin Protestan Kilisesi.