Alper YOLDAŞ
Oluşturulma Tarihi: Ağustos 20, 2008 00:00
Yaklaşık 1.5 milyon ilkokul, ortaokul ve lise öğrencisi için yaz tatilinin bitmesine kısa bir süre kaldı. 8 Eylül’de başta İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük kentler olmak üzere tüm Türkiye’de on binlerce okul servisi trafiğe çıkacak. Ailelerin en değerli varlıkları olan çocuklarını emanet ettikleri okul servisleri, anasınıfına da eklersek bu yıl 2 milyonu aşkın öğrenciyi evden okula, okuldan eve taşıyacak.
Otoyaşam olarak bu hafta, çocuklarımızı bir anlamda ’geleceğe taşıyan’ okul servislerine ilişkin detaylı bir dosya hazırladık. Buna göre, Türkiye’deki okul servisi olarak kullanılan araçların sayısı 70 bin adeti geçiyor. Bu araçların büyük bir çoğunluğu ise İstanbul, İzmir, Ankara ve Bursa’da trafiğe çıkıyor. Oturma kapasitesi 14+1’den başlayıp 27+1’e kadar çıkan modellerin tercih edildiği okul servis araçları pazarında ise 10 marka 10 farklı modelle yer alırken, satışlar yılda 10 bin adete ulaşıyor.
İlk ve orta öğretimde yaklaşık 1.5 milyon öğrenci için yaz tatili yakında bitiyor. 8 Eylül’de başlayacak yeni eğitim ve öğretim yılıyla birlikte İstanbul, İzmir, Ankara gibi büyük kentlerde on binlerce okul servisi trafiğe çıkacak. Ailelerin büyük özveri göstererek en değerli varlıkları olan çocuklarını emanet ettikleri okul servisleri, anasınıfına da eklersek bu yıl 2 milyonu aşkın öğrenciyi evden okula, okuldan eve taşıyacak. Biz de Otoyaşam olarak bu hafta, çocuklarımızı bir anlamda ’geleceğe taşıyan’ okul servislerine ilişkin detaylı bir dosya hazırladık.
Kendi alanında bir ilk olan bu dosyada, başta çocuklarımızın güvenliği olmak üzere otomotiv sektörünün gözüyle okul servis araçlarını mercek altına aldık. Türkiye’deki okul servis araçları parkından her yıl satılan yeni araç sayısına, marka marka okul servislerinden araçların satış fiyatlarına, tüm modellerin öne çıkan özelliklerinden okul servislerinde aranan ve olmazsa olmaz kriterlere, 2008-2009 eğitim ve öğretim yılındaki okul servisi ücretlerinden Türkiye’nin çocuklarımızı geleceğe taşınması için her yıl ayırdığı kaynağa kadar birçok konu hazırladığımız dosyada yer alıyor.
10 MARKA 10 MODEL
Evet, 8 Eylül’de başta büyük kentler olmak üzere on binlerce okul servisi uzun yaz tatilinin ardından yeniden yollara çıkacak. Peki, Türkiye’deki okul sevis araçları parkı ne kadar? Bu konuda istatistiki olarak net rakamlar bulunmasa da yetkililer, okul servis araçları parkının 70 bin adeti geçtiğini belirtiyor. Bu araçların büyük bir çoğunluğu ise İstanbul, İzmir, Ankara ve Bursa’da trafiğe çıkıyor. Okul servis araçları pazarında ise 10 marka 10 farklı modelle yer alıyor. Türkiye’de okul servisi olarak tercih edilen modeller, Citroen Jumper, Fiat Ducato, Ford Transit, Karsan J9 Premier, Peugeot Boxer, Renault Master, Isuzu Roybus C, Mercedes Sprinter, Temsa Prestij Super Deluxe ve Volkswagen Crafter Volt’tan oluşuyor. Oturma kapasitesi özellikle 14+1, 17+1, 18+1, 21+1 veya 27+1 kişi olan ticari modellerin tercih edildiği okul servis araçları pazarı yıllık 10 bin adeti buluyor.
Her yıl okul servisi olarak kullanılmak üzere satılan 10 bin ticari aracın ortalama 4 bin adeti müşterilere sertifikalı üst yapılı olarak teslim ediliyor. Yani bu araçlar, okul servisi olarak kullanıma hazır bir şekilde satılıyor. Okul servis araçlarının bir çoğu üretildikten ya da ithal edildikten sonra üstyapı işlemiyle modifiye edildikten sonra tüketici ile buluşuyor. Otomotiv markalarıyla kurumsal işbirliği yapan üst yapı firmaları tarafından dönüştürülen bu araçlar, üretici garantisiyle yollara çıkıyor. Her yıl satılan yaklaşık 6 bin adet panelvanın bir kısmı ise bazı üretici firmaların garantisi dışında servis aracına dönüştürülüyor.
Yılda 10 bin okul servisi satılıyor
Okul Servis Araçları Hizmet Yönetmeliği’nde okul servis araçlarının 12 yaşından küçük olması zorunluluğu bulunuyor. Bu nedenle de yenilenen araçlarla birlikte okul servisi pazarı 10 bin adete ulaşıyor. Satış rakamları, okul servis aracı olarak en fazla tercih edilen markalar arasında Renault ve Karsan yer alıyor. 2007 yılında Master modelinden 2 bin adet aracı okul servisi olarak kullanılmak üzere müşterilerine teslim eden Fransız Renault, pazarda lider konumda buluyor. Geçtiğimiz yıl 1885 adet J9 Premier modelini okul servis aracı olarak satan Karsan ise ikinci sırada yer alıyor. Okul servis aracı pazarından yüzde 20’inin üzerinde pay almayı başaran Renault, bu yıl satışlarını yüzde 5 oranında artırarak 2 bin 100 adete çıkarmayı hedefliyor. Karsan ise söz konusu pazarda 2008 yılı için 2 bin 185 adetlik satış gerçekleştirmeyi planlıyor. Ford Otosan bu yıl yaklaşık 750 adet Transit’i okul servisi olarak satacağını açıklarken; Tofaş, Fiat Ducato’nun minibüs versiyonundan 700 adet satarak, bu yılı 2007 seviyesinde kapatmayı bekliyor. Volkswagen’in bu yılki hedefi 500 adet iken, Fransız Citroen Ocak-Temmuz döneminde 600 adetin üzerinde Jumper’ı okul veya personel servisi olarak müşterilerine teslim etti. Sprinter’in bu yıl global pazarda gördüğü talebe yeterli üretim adediyle yanıt veremeyen Mercedes-Benz de 600 adet okul servisi aracı satmayı hedefliyor.
38 binden başlıyor 100 bin YTL’ye kadar çıkıyor
10 markanın 10 farklı modelinin rekabet ettiği okul servis araçları pazarında anahtar teslim satış fiyatları 38 bin 500 YTL’den başlayıp yaklaşık 100 bin YTL’ye kadar çıkıyor. Peugeot Boxer ile Karsan J9 Premier, 38 bin 500 YTL’lik etiket fiyatlarıyla pazarın en ekonomik modelleri olarak dikkat çekiyor. Temsa’nın ürettiği 27+1 kişilik Prestij Super Deluxe modeli 100 bin YTL’ye yaklaşan fiyatıyla en pahalı tercin unvanın elinde bulundururken, Isuzu’nun Roybus C modeli de 92 bin YTL’lik fiyatıyla bu alanda ikici sıraya yerleşiyor.
Çocuklarımızı okula yılda 2 milyar YTL’ye taşıyorlar
Çocuklarının geleceği için hiç bir fedakarlıktan kaçınmayan aileler, sadece okul servis ücreti olarak yılda 2 milyar YTL’yi gözden çıkarıyor. Okul servis ücretleri illere göre farklılıklar gösterse de aileler, öğrenci başına aylık ortalama 100 YTL harcıyor. Okul öncesi eğitimle birlikte ilkokul, ortaokul ve liseye giden yaklaşık 2 milyon öğrenci olduğunu düşündüğümüzde, ailelerin en değerli varlıkları için gösterdiği büyük özverinin yıllık maliyeti 2 milyar YTL’yi buluyor. Okul servis ücretlerinin en yüksek olduğu il olarak öne çıkan İstanbul’da 2008-2009 eğitim ve öğretim yılı için okul servis ücretleri yüzde 14 oranında zamlandı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Ulaşım Koordinasyon Merkezi tarafından belirlenen ücret tarifesine göre, 0-3 kilometre ile en kısa mesafe ücreti 125 YTL olurken, 23-25 kilometre ile uzun mesafe ücreti ise 291 YTL’ye yükseldi.