Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri

Güncelleme Tarihi: Mart 17, 2003 00:01

Oluşturulma Tarihi: Mart 17, 2003 00:00

Türkiye Cumhuriyeti'nin ilan edildiği 1923 yılından bugüne kadar 59 hükümet kuruldu. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in 14 Mart tarihinde onayladığı AKP lideri Recep Tayyip Erdoğan başkanlığındaki hükümet, 59. Cumhuriyet Hükümeti oldu. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilanından sonra, 1923-1946 yılları arasındaki tek partili siyasal yaşamda kurulan hükümetler şöyle: 1- I. İnönü Hükümeti (30.10.1923-06.03.1924): 25 Nisan 1920 ile 27Ekim 1923 tarihleri arasında görev yapan Muvakkat İcra Encümeni ve 5. İcra Vekilleri Heyeti ardından ilan edilen Cumhuriyeti takiben hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. 30 Ekim 1923'te yapılan güvenoylamasında kullanılan 165 oyun tamamı kabul çıktı. 3 Mart 1924'te Hilafetin ve bu nedenle de Şerie ve Evkaf Vekaleti'nin ve ayrıca Erkan-ı Harbiye-i Umumiye Vekaleti'nin kanunla kaldırılması üzerine yeni bir kabine oluşturulması için İnönü başbakanlıktan çekildi. 2- II. İnönü Hükümeti (06.03.1924-22.11.1924): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. 6 Mart 1924'te yapılan güvenoylamasında kullanılan 145 oyun tamamıkabul çıktı. Başbakan İnönü'nün ''sağlık nedeniyle'' istifası üzerine hükümet sona erdi. 3- Okyar Hükümeti (22.11.1924-03.03.1925): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından İstanbul Milletvekili Ali FethiOkyar'a verildi. 27 Kasım 1924'te yapılan güvenoylamasında kullanılan 188 oyun tamamı kabul çıktı. Okyar, Şeyh Sait İsyanı sırasında başbakanlıktan istifa etti. 4- III. İnönü Hükümeti (03.03.1925-01.11.1927): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. 4 Mart 1925'te yapılan güvenoylamasında, kullanılan 179 oyun, 153'ü kabul, 23'ü ret, 1'i çekimser çıktı. 1927'de yapılan genel seçimler sonunda hükümet sona erdi. 5- IV. İnönü Hükümeti (01.11.1927-27.09.1930): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. 316 üyeli TBMM'de, 5 Kasım 1927'de yapılan güvenoylamasında, 271 oy kullanıldı, 269 kabul oyu çıktı. Bazı bakanlıkların boşalması ve siyasi durum gerekçesiyle İnönü'nün başbakanlıktan çekilmesi üzerine hükümet sona erdi. 6- V. İnönü Hükümeti (27.09.1930-04.05.1931): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. 316 üyeli TBMM'de 2 Ekim 1930'da yapılan güvenoylamasında, 261 oy kullanıldı, 249 kabul, 12 ret çıktı. 1931'de yapılan genel seçimler sonunda hükümet sona erdi. 7- VI. İnönü Hükümeti (04.05.1931-01.03.1935): Genel seçimler sonucunda oluşan yeni parlamentoda hükümeti kurma görevi CumhurbaşkanıMustafa Kemal tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. 317 üyeli TBMM'de 9 Mayıs 1931'de yapılan güvenoylamasında 287 oy kullanıldı. Oyların tamamı kabul çıktı. 1935'te yapılan genel seçimler sonunda hükümet sona erdi. 8- VII. İnönü Hükümeti (01.03.1935-01.11.1937): Seçimler sonucundaoluşan yeni parlamentoda hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. 399 üyeli TBMM'de 7 Mart 1935'te yapılan güvenoylamasında kullanılan 343 oyun tamamı kabul çıktı. 20 Eylül 1937'de 45 gün izin alarak başbakanlıktan ayrılan İnönü, daha sonra istifa ederek, görevden ayrıldı. 9- I. Bayar Hükümeti (01.11.1937-11.11.1938): 20 Eylül 1937'de İsmet İnönü'nün 45 gün izin alarak başbakanlıktan ayrılması üzerine Başbakan Vekilliğine getirilen Celal Bayar, İnönü'nün istifası ile boşalan başbakanlığa, Cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk tarafından atandı. 8 Kasım 1937'de yapılan güvenoylamasına katılan 364 milletvekilinin tamamı kabul yönünde oy kullandı. Atatürk'ün vefatı üzerine İnönü Cumhurbaşkanı seçildi. Yeni hükümetin kurulması için Bayar istifa etti. 10- II. Bayar Hükümeti (11.11.1938-25.01.1939): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından İzmir Milletvekili Celal Bayar'a verildi. 16 Kasım 1938'de yapılan güvenoylamasında kullanılan 342 oyun tamamı kabul çıktı. Bayar'ın, parti divanında seçim kararı alınması üzerine başbakanlıktan çekilmesiyle hükümet sona erdi. 11- I. Saydam Hükümeti (25.01.1939-03.04.1939): Celal Bayar'ın istifasından sonra hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından İstanbul Milletvekili Refik Saydam'a verildi. 27 Ocak 1939'da yapılan güvenoylamasına kullanılan 341 oyun tamamıkabul çıktı. Oylamaya 57 milletvekili katılmadı. Hükümet, 1939'da yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. 12- II. Saydam Hükümeti (03.04.1939-09.07.1942): Seçimler sonrasında oluşan yeni parlamentoda hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından yeniden İstanbul Milletvekili Refik Saydam'a verildi. 424 üyeli TBMM'de 10 Nisan 1939'da yapılan güvenoylamasında 389 oykullanıldı. Kullanılan oyların tamamı kabul çıktı. 35 milletvekili oylamaya katılmadı. Refik Saydam'ın görevi başında vefat etmesiyle hükümet sona erdi. 13- I. Saraçoğlu Hükümeti (09.07.1942-09.03.1943): Refik Saydam'ınvefatı üzerine hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından İzmir Milletvekili Şükrü Saraçoğlu'na verildi. 5 Ağustos 1942'de yapılan güvenoylamasında kullanılan 381 oyun tamamı kabul çıktı. 45 milletvekili oylamaya katılmadı. Hükümet 1943'te yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. 14- II. Saraçoğlu Hükümeti (09.03.1943-07.08.1946): Seçimler sonucunda hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından İzmir Milletvekili Şükrü Saraçoğlu'na verildi. 455 üyeli TBMM'de 17 Mart 1943'te yapılan güvenoylamasında kullanılan 425 oyun tamamı kabul çıktı. 30 milletvekili oylamaya katılmadı. 1946'da yapılan genel seçimler nedeniyle hükümet sona erdi. 1946-1950 DÖNEMİ 15- Peker Hükümeti (07.08.1946-10.09.1947): 1946 seçimleri sonrasında oluşan yeni parlamentoda hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından Kütahya Milletvekili Recep Peker'e verildi. 465 üyeli TBMM'de 14 Ağustos 1946'da yapılan güvenoylamasına katılan 431 milletvekilinin 378'i kabul, 53'ü ret yönünde oy kullandı.Oylamaya 30 milletvekili katılmadı. Muhaliflerinin artan baskısı sonucunda, Başbakan Recep Peker sağlık sorunlarını neden göstererek istifa etti. 16- I. Saka Hükümeti (10.09.1947-10.06.1948): Peker'in istifasınınardından hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından Trabzon Milletvekili Hasan Saka'ya verildi. 13 Ekim 1947'de yapılan güvenoylamasında kullanılan 411 oyun 362'si kabul, 49'u ret çıktı. Oylamaya 54 milletvekili katılmadı. Hasan Saka, muhalefete gereğinden fazla ödün vermekle suçlandı ve görevinden istifa etti. 17- II. Saka Hükümeti (10.06.1948-16.01.1949): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından yeniden Trabzon Milletvekili Hasan Saka'ya verildi. 18 Haziran 1948'de yapılan güvenoylamasına katılan 348 milletvekilinin 308'i kabul, 40'ı ret yönünde oy kullandı. 104 milletvekili ise oylamaya katılmadı. Hasan Saka, eleştirilere uğrayınca görevinden istifa etti. 18- Günaltay Hükümeti (16.01.1949-22.05.1950): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı İsmet İnönü tarafından Sivas Milletvekili Şemsettin Günaltay'a verildi. 24 Ocak 1949'da yapılan güvenoylamasına katılan 391 milletvekilinin 349'u kabul, 42'si ret yönünde oy kullandı. 68 milletvekili oylamaya katılmadı. Hükümet 1950'de yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. MENDERES HÜKÜMETLERİ 19- I. Menderes Hükümeti (22.05.1950-09.03.1951): 14 Mayıs 1950'deyapılan genel seçimler sonunda DP, tek başına hükümet kuracak çoğunluğu elde etti. 22 Mayıs 1950'de yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimlerinde İsmet İnönü'nün yerine Celal Bayar bu göreve getirildi. Hükümeti kurma görevi de Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından İstanbul Milletvekili Adnan Menderes'e verildi. TBMM'de 2 Haziran 1950'de yapılan güvenoylamasına katılan 282 milletvekilinin tamamı kabul yönünde oy kullandı. 192 milletvekili iseoylamaya katılmadı. Menderes, günün şartlarına göre yeni bir kabine kurmak için istifa etti. 20- II. Menderes Hükümeti (09.03.1951-17.05.1954): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından İstanbul Milletvekili Adnan Menderes'e verildi. 2 Nisan 1951'de yapılan güvenoylamasına katılan 396 milletvekilinin 346'sı kabul, 50'si ret yönünde oy kullandı. 73 milletvekili ise oylamaya katılmadı. Hükümet, 1954'de yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. 21- III. Menderes Hükümeti (17.05.1954-09.12.1955): Genel seçimlersonrasında hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından İstanbul Milletvekili Adnan Menderes'e verildi. TBMM'de 26 Mayıs 1954'te yapılan güvenoylamasına katılan 520 milletvekilinin 491'i kabul, 27'si ret yönünde oy kullandı. 17 milletvekili oylamaya katılmadı. Menderes, DP grubundaki reform isteklerinden kaynaklanan huzursuzluk nedeniyle istifa etti. 22- IV. Menderes Hükümeti (09.12.1955-25.11.1957): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından İstanbul Milletvekili Adnan Menderes'e verildi. 16 Aralık 1955'te yapılan güvenoylamasında hükümet 389 milletvekilinin desteğini aldı. Hükümet, 1957'de yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. 23- V. Menderes Hükümeti (25.11.1957-27.05.1960): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Celal Bayar tarafından İstanbul Milletvekili Adnan Menderes'e verildi. 610 üyeli TBMM'de 4 Aralık 1957'de yapılan güvenoylamasına katılan536 milletvekilinin 403'ü kabul, 133'ü ret yönünde oy kullandı. DP iktidarı, 27 Mayıs 1960'da askeri müdahaleyle sona erdi. 27 MAYIS ASKERİ MÜHADALE DÖNEMİ 24- I. Gürsel Hükümeti (30.05.1960-05.01.1961): Milli Birlik Komitesi Başkanı Cemal Gürsel, MBK tarafından Başbakan olarak görevlendirildiğini, herhangi bir siyasi partiye üye olmayanlardan birhükümet kurduğunu ilan etti. Hükümet için güvenoylamasına ihtiyaç duyulmadı. Gürsel, demokratik gelişmelere uygun yeni bir hükümetin kurulabilmesi için istifa etti. 25- II. Gürsel Hükümeti (05.01.1961-20.11.1961): Cemal Gürsel, Başbakan olarak, kendisi dışında MBK üyesi olmayanlardan oluşan yeni bir hükümet kurdu. Güvenoylaması yapılmadı. Hükümet, 1961'de yapılan genel seçimlere kadar sürdü. 26- VIII. İnönü Hükümeti (20.11.1961-25.06.1962): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. İnönü, CHP-AP koalisyonuyla bir hükümet kurdu. 450 üyeli TBMM'de 2 Aralık 1961'de yapılan güven oylamasında kullanılan 351 oyun 269'u kabul, 4'ü ret, 78'i çekimser çıktı. 1 milletvekili oylamaya katılmadı. İnönü, ''Af Kanunu'' tartışmalarının hükümeti çalışamaz hale getirdiği gerekçesiyle istifa etti. 27- IX. İnönü Hükümeti (25.06.1962-25.12.1963): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. İnönü, CHP, YTP, CKMP ve bağımsızlardan oluşanbir koalisyon hükümeti kurdu. 7 Temmuz 1962'de yapılan güven oylamasında kullanılan 397 oyun 259'u kabul, 134'ü ret yönünde çıktı. 4 milletvekilli çekimser kalırken, 50 milletvekili oylamaya katılmadı. Koalisyon ortaklarından CKMP ve YTP'nin kabineden çekilmesi üzerine İnönü istifa etti. 28- X. İnönü Hükümeti (25.12.1963-20.02.1965): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından Malatya Milletvekili İsmet İnönü'ye verildi. İnönü CHP ve bağımsızlardan oluşan bir koalisyon hükümeti kurdu.4 Ocak 1964'te yapılan güven oylamasında kullanılan 401 oyun 225'i kabul, 175'i ret, 1'i çekimser çıktı. 40 milletvekili oylamaya katılmadı. Bütçenin mecliste reddedilmesi üzerine İnönü, istifa etti. 29- Ürgüplü Hükümeti (20.02.1965-27.10.1965): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından Cumhuriyet Senatosu Kayseri Üyesi Suat Hayri Ürgüplü'ye verildi. Ürgüplü AP, YTP, CKMP ve MP'den oluşan bir koalisyon hükümeti kurdu. 4 Mart 1965'te yapılan güven oylamasında kullanılan 432 oyun 231'ikabul, 200'ü ret, 1'i çekimser çıktı. 5 milletvekili oylamaya katılmadı. 1965 genel seçimleri nedeniyle hükümet sona erdi. DEMİREL HÜKÜMETLERİ 30- I. Demirel Hükümeti (27.10.1965-03.11.1969): 1965 genel seçimleri sonunda hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından Isparta Milletvekili Süleyman Demirel'e verildi. 450 üyeli TBMM'de 11 Kasım 1965'te yapılan güven oylamasında kullanılan 434 oyun 252'si kabul, 172'si ret, 10'u çekimser çıktı. 15 milletvekili oylamaya katılmadı. 1969 genel seçimleri nedeniyle hükümet sona erdi. 31- II. Demirel Hükümeti (03.11.1969-06.03.1970): 1969 genel seçimleri sonunda hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından Isparta Milletvekili Süleyman Demirel'e verildi. TBMM'de 12 Kasım 1969'da yapılan güven oylamasında kullanılan 428 oyun 263'ü kabul, 165'i ret çıktı. Başbakan Demirel, 14 Şubat 1970'de, AP'li 41 milletvekilinin bütçe aleyhine oy vermesi ve sonuçta bütçenin reddedilmesi üzerine istifa etti. 32- III. Demirel Hükümeti (06.03.1970-26.03.1971): Hükümeti kurma görevi, Cevdet Sunay tarafından Isparta Milletvekili Süleyman Demirel'e verildi. 15 Mart 1970'te yapılan güven oylamasında kullanılan 404 oyun 232'si kabul, 172'si ret çıktı. Başbakan Demirel, 12 Mart muhtırası üzerine istifa etti. 33- I. Erim Hükümeti (26.03.1971-11.12.1971): 12 Mart muhtırası nedeniyle istifa eden Başbakan Süleyman Demirel'in yerine hükümeti kurma görevini, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay, Kocaeli Bağımsız Milletvekili Nihat Erim'e verdi. Erim, partilerüstü bir hükümet kurarak, göreve başladı. 7 Nisan 1971'de yapılan güven oylamasında kullanılan 370 oyun 321'i kabul, 46'sı ret, 3'ü çekimser çıktı. 75 milletvekili oylamaya katılmadı. Başbakan Erim, 3 Aralık 1971'de kabinesindeki 11 bakanın ayrılmasınedeniyle, istifa etti. 34- II. Erim Hükümeti (11.12.1971-22.05.1972): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Cevdet Sunay tarafından 10 Ekim 1971'de milletvekilliğinden istifa eden ve 14 Ekim 1971'de kontenjan Senatörlüğüne atanan Nihat Erim'e verildi. Erim, partilerüstü bir hükümet kurdu. 22 Aralık 1971'de yapılan güven oylamasında kullanılan 349 oyun 301'i kabul, 45'i ret, 3'ü çekimser çıktı. 93 milletvekili oylamaya katılmadı. 17 Nisan 1972'de Erim, sağlık nedeniyle istifa etti. İstifa üzerine hükümeti kurma görevi Suat Hayri Ürgüplü'ye verildi. Ancak Ürgüplü'nün hazırladığı hükümet listesi, Cumhurbaşkanı Sunay tarafından 12 Mart Muhtırasına uygun olmadığı gerekçesiyle reddedildi. 35- Melen Hükümeti (22.05.1972-15.04.1973): Hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Sunay tarafından Cumhuriyet Senatosu Van Üyesi Ferit Melen'e verildi. Melen AP, CHP ve MGP'den oluşan bir koalisyon hükümeti kurdu. 5 Haziran 1972'de yapılan güven oylamasında kullanılan 290 oyun 262'si kabul, 4'ü ret, 24'ü çekimser çıktı. 151 milletvekili oylamaya katılmadı. 6 Nisan 1973'de Fahri Korutürk'ün Cumhurbaşkanı seçilmesinden sonra Başbakan Melen, 7 Nisan 1973'te istifa etti. 36- Talu Hükümeti (15.04.1973-26.01.1974): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Fahri KoCumhuriyet Senatosu Kontenjan Üyesi Naim Talu'ya verildi. Talu, AP ve CGP'den oluşan bir koalisyon hükümeti kurdu. 26 Nisan 1973'te yapılan güven oylamasında kullanılan 357 oyun, 261'i kabul, 91'i ret, 2'si çekimser çıktı. 79 milletvekili oylamaya katılmadı. Ekim 1973'te yapılan genel seçimler sonunda hükümeti kurma çalışmaları başladı. Görevlendirilen CHP ve AP genel başkanları hükümeti kuramadı. Bunun üzerine, hükümet kurulamadığı için görevine devam eden Talu'ya hükümeti kurma görevi yeniden verildi. Talu, CHP, AP ve CGP'yibir araya getirmeye çalıştı. AP kabul etmeyince, Talu 10 Ocak 1974'te istifasını verdi. 37- I. Ecevit Hükümeti (26.01.1974-17.11.1974): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Zonguldak MilletvekiliBülent Ecevit'e verildi. Ecevit, CHP ve MSP koalisyon hükümetini kurdu. 7 Şubat 1974'te yapılan güven oylamasında kullanılan 373 oyun 235'i kabul, 136'sı ret, 2'si çekimser çıktı. Koalisyon ortakları arasında artan bunalım nedeniyle, Başbakan Ecevit, 17 Kasım 1974'de istifa etti. 38- Irmak Hükümeti (17.11.1974-31.03.1975): Hükümeti kurma görevi Fahri Korutürk tarafından Cumhuriyet Senatosu Üyesi Sadi Irmak'a verildi. Irmak, CGP'den 4 milletvekilinin katıldığı ve Bakanlar Kurulu'nun diğer üyelerinin tümü dışardan atanan bir azınlık hükümeti kurdu. 29 Kasım 1974'te yapılan güven oylamasında kullanılan 378 oyun 17'si kabul, 358'i ret, 3'ü geçersiz çıktı. 70 milletvekili oylamaya katılmadı. Hükümetin güvenoyu alamaması üzerine Sadi Irmak istifa etti. MİLLİYETÇİ CEPHE DÖNEMLERİ 39- IV. Demirel Hükümeti (31.03.1975-21.06.1977): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Isparta Milletvekili Süleyman Demirel'e verildi. Demirel, AP-MSP-MHP-CGP'den oluşan bir koalisyon hükümeti kurdu. (1'nci Milliyetçi Cephe Hükümeti.) 12 Nisan 1975'te yapılan güven oylamasında kullanılan 442 oyun 222'si kabul, 218'i ret, 2'si çekimser çıktı. 5 milletvekili oylamaya katılmadı. Hükümet, 1977'de yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. 40- II. Ecevit Hükümeti (21.06.1977-21.07.1977): Genel seçimler sonrasında hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Zonguldak Milletvekili Bülent Ecevit'e verildi. Ecevit'in kurduğu azınlık hükümeti, güvenoyu alamadı. 3 Temmuz 1977'de yapılan güven oylamasında kullanılan 448 oyun 217'si kabul, 229'u ret, 2'si çekimser çıktı. 41- V. Demirel Hükümeti (21.07.1977-05.01.1978): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Isparta Milletvekili Süleyman Demirel'e verildi. Demirel AP-MSP-MHP'den oluşan bir koalisyon hükümeti kurdu. (2'nciMilliyetçi Cephe Hükümeti.) 1 Ağustos 1977'de yapılan güven oylamasında kullanılan 448 oyun, 229'u kabul, 219'u ret yönünde çıktı. GENSORUYLA DÜŞÜRÜLEN İLK HÜKÜMET CHP Grubu adına Grup Başkanvekilleri Altan Öymen ve Hayrettin Uysal 29 Aralık 1977 tarihinde, içte ve dışta güvenliği sağlayamadığı, cephecilik anlayışıyla ulusal birliği zedelediği, halk çoğunluğunu yoksulluğa sürüklediği ve TC Devleti'ni Anayasa'nın belirlediği kurallardan ve çerçeveden uzaklaştırmaya çalıştığı iddiasıyla BaşbakanSüleyman Demirel başkanlığındaki hükümet hakkında Anayasa'nın 89'uncu,Millet Meclisi İçtüzüğü'nün 107'nci maddeleri uyarınca ''gensoru'' açılması için önerge verdiler. TBMM'nin 31 Aralık 1977 günlü oturumunda yapılan oylama sonucunda hükümet güvenoyu alamayınca düştü. 42- III. Ecevit Hükümeti (05.01.1978-12.11.1979): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Zonguldak MilletvekiliBülent Ecevit'e verildi. Ecevit, 11 bağımsız milletvekilinin desteğini alarak, hükümet kurdu. 17 Ocak 1978'de yapılan güven oylamasında kullanılan 447 oyun 229'u kabul, 218'i ret yönünde çıktı. 14 Ekim 1979'da yapılan ara seçimlerde boş bulunan 5 milletvekilliğini de muhalefetin kazanması üzerine Başbakan Ecevit istifa etti. 43- VI. Demirel Hükümeti (12.11.1979-12.09.1980): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Fahri Korutürk tarafından Isparta Milletvekili Süleyman Demirel'e verildi. Demirel'in kurduğu azınlık hükümeti, 25 Kasım 1979'da yapılan güven oylamasında gerekli çoğunluğu elde etti. Güven oylamasında kullanılan 438 oyun 229'u kabul, 208'i ret, 1'i çekimser çıktı. Hükümet, 12 Eylül 1980'de yapılan askeri müdahaleyle sona erdi. 12 EYLÜL HÜKÜMETLERİ 44- Ulusu Hükümeti (20.09.1980-13.12.1983): Hükümeti kurma görevi,Devlet Başkanı, Genelkurmay Başkanı ve Milli Güvenlik Konseyi Başkanı Kenan Evren tarafından Emekli Oramiral Bülend Ulusu'ya verildi. Kurulan hükümet, 5 üyeli Milli Güvenlik Konseyi'nden güvenoyu aldı. Hükümet, 1983'de yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. ANAP İKTİDARI 45- I. Özal Hükümeti (13.12.1983-21.12.1987): Genel seçimler sonrasında Cumhurbaşkanı Kenan Evren, hükümeti kurma görevini İstanbulMilletvekili Turgut Özal'a verdi. 24 Aralık 1983'te yapılan güvenoylamasında kullanılan 393 oyun 213'ü kabul, 115'i ret, 65'i çekimser çıktı. Hükümet, 1987'de yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. 46- II. Özal Hükümeti (21.12.1987-09.11.1989): Genel seçimler sonrasında Cumhurbaşkanı Kenan Evren, hükümeti kurma görevini İstanbulMilletvekili Turgut Özal'a verdi. 30 Aralık 1987'de yapılan güvenoylamasında, kullanılan 443 oyun 290'ı kabul, 153'ü ret yönünde çıktı. Başbakan Özal'ın 9 Kasım 1989'da Cumhurbaşkanı seçilmesiyle hükümet sona erdi. 47- Akbulut Hükümeti (09.11.1989-23.06.1991): Başbakan Turgut ÖzalCumhurbaşkanı seçilince, Başbakanlık görevinden ayrıldı. CumhurbaşkanıÖzal, hükümeti kurma görevini, Erzincan Milletvekili Yıldırım Akbulut'a verdi. 15 Kasım 1989'da yapılan güvenoylamasında kullanılan 373 oyun 278'i kabul, 95'i ret çıktı. 73 milletvekili oylamaya katılmadı. 15 Haziran 1991'de yapılan ANAP Olağan Büyük Kongresi'nde Mesut Yılmaz'ın ANAP Genel Başkanı seçilmesiyle, Akbulut, Başbakanlıktan ayrıldı. 48- I. Yılmaz Hükümeti (23.06.1991-20.11.1991): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından Rize Milletvekili Mesut Yılmaz'a verildi. 5 Temmuz 1991'de yapılan güvenoylamasında kullanılan 418 oyun 265'i kabul, 153'ü ret çıktı. 1991 erken genel seçimleri nedeniyle hükümet sona erdi. DYP-SHP VE DYP-CHP KOALİSYONLARI 49- VII. Demirel Hükümeti (20.11.1991-25.06.1993): 1991 erken genel seçimleri sonrasında hükümeti kurma görevi Cumhurbaşkanı Turgut Özal tarafından Isparta Milletvekili Süleyman Demirel'e verildi. Demirel, DYP ve SHP'nin katılımıyla bir koalisyon hükümeti kurdu. 30 Kasım 1991'de yapılan güvenoylamasında kullanılan 444 oyun 280'i kabul, 164'ü ret çıktı. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın ölümünden sonra, 16 Mayıs 1993'te Süleyman Demirel'in Cumhurbaşkanı seçilmesi ile hükümet istifa etti. 50- I. Çiller Hükümeti (25.06.1993-05.10.1995): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'e verildi. Çiller, DYP ve SHP'den oluşan bir koalisyon hükümeti kurdu. 5 Temmuz 1993'te yapılan güvenoylamasında kullanılan 432 oyun 247'si kabul, 184'ü ret, 1'i çekimser çıktı. DYP-SHP ortaklığı, Erdal İnönü'nün Başbakan Yardımcılığı ile başladı. Erdal İnönü'nün SHP Genel Başkanlığı'ndan ayrılması üzerine yapılan 4. Olağan Kurultay'da, Murat Karayalçın SHP Genel Başkanı seçildi. Bunun üzerine, Erdal İnönü hükümetten istifa etti. 12 Eylül 1993 tarihinde DYP-SHP ortaklığı Murat Karayalçın'ın Başbakan Yardımcılığı ile devam etti. SHP'nin 18 Şubat 1995'te yapılan 9. Olağanüstü Kurultayı'nda; SHP,CHP'ye katıldı. CHP Genel Başkanlığı'na Hikmet Çetin seçildi. Murat Karayalçın hükümetteki görevinden ayrıldı. DYP-CHP koalisyonu Hikmet Çetin'in Başbakan Yardımcılığı ile devam etti. 9 Eylül 1995 tarihinde yapılan CHP'nin 27. Olağan Kurultayı'nda ise Genel Başkanlığa Deniz Baykal seçildi. Başbakan Tansu Çiller, CHP Genel Başkanı Deniz Baykal ile anlaşamayınca 20 Eylül 1995'te istifa etti. 51- II. Çiller Hükümeti (05.10.1995-30.10.1995): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'e verildi. Tansu Çiller, azınlık hükümeti kurdu ancak hükümet güvenoyu alamadı. Güvenoylamasında kullanılan 421 oyun 191'i kabul, 230'u ret yönünde çıktı. 52- III. Çiller Hükümeti (30.10.1995-6.03.1996): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'e verildi. Tansu Çiller, DYP-CHP koalisyon hükümetini kurdu. 5 Kasım 1995'te yapılan güvenoylamasında kullanılan 415 oyun 243'ü kabul, 172'si ret çıktı. Hükümet, 1995 genel seçimleri nedeniyle sona erdi. ANAYOL, REFAHYOL, ANASOL-D HÜKÜMETLERİ 53- II. Yılmaz Hükümeti (6.03.1996-28.06.1996): Hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından Rize Milletvekili Mesut Yılmaz'a verildi. Yılmaz, DSP'nin dışardan desteğiyle ANAP-DYP azınlık hükümetini kurdu. 550 üyeli TBMM'de, 12 Mart 1996'da yapılan güvenoylamasında, 257 kabul, 207 ret oyu verilirken, DSP'li 80 milletvekili çekimser oy kullandı. Refah Partisi, güvenoylamasının Anayasanın 96'ncı maddesine göre geçersiz olduğu iddiasıyla Anayasa Mahkemesi'ne başvurdu. Yüksek Mahkeme, 14 Mayıs 1996'da güvenoylaması ile olağanüstü hal ve Çekiç Güç'ün görev süresinin uzatılmasına ilişkin TBMM kararını iptal etti, fakat yeni oylamaya gerek olmadığını bildirdi. Refah Partisi, 27 Mayıs 1996'da Başbakan Mesut Yılmaz hakkında gensoru önergesi verdi. Yılmaz, koalisyon ortağı DYP ile aralarında çıkan anlaşmazlık üzerine, gensorunun görüşülmesini beklemeden 6 Haziran 1996'da istifa etti. 54- Erbakan Hükümeti (28.06.1996-30.06.1997): Mesut Yılmaz'ın istifasının ardından hükümeti kurma görevi, Cumhurbaşkanı Demirel tarafından Konya Milletvekili Necmettin Erbakan'a verildi. Erbakan, RP-DYP koalisyon hükümetini kurdu. 8 Temmuz 1996'da yapılan güvenoylamasında 278 kabul, 265 ret oyu çıktı. 1 milletvekili çekimser oy kullandı. Erbakan, başbakanlığı ortağı Çiller'e devretmek üzere istifa etti,ancak, Cumhurbaşkanı, görevi, Yılmaz'a verdi. 55- III. Yılmaz Hükümeti (30.06.1997-11.01.1999): Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 20 Haziran 1997 tarihinde hükümeti kurmakla ANAP Genel Başkanı ve Rize Milletvekili Mesut Yılmaz'ı görevlendirdi. Yılmaz, ANAP-DSP-DTP ile azınlık hükümeti kurdu. Hükümeti CHP de dışarıdan destekledi. 30 Haziran 1997'de Cumhurbaşkanı Demirel tarafından onaylanan hükümet, 8 Temmuz 1997'de TBMM'den güvenoyu aldı. Güvenoylamasında 278kabul, 265 ret oyu çıktı. 1 milletvekili çekimser oy kullandı. 30 Temmuz 1998 tarihinde TBMM'de yapılan oylamada 11'e karşı 486 kabul oyuyla, genel ve yerel seçimlerin 18 Nisan 1999 Pazar günü yapılması kararı alındı. Başbakan Mesut Yılmaz hakkında verilen gensoru önergesinin, 25 Kasım 1998 tarihinde 314 oyla kabul edilmesi üzerine, hükümet düşürüldü. 56- IV. Ecevit Hükümeti (11.01.1999-28.05.1999): Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel, 2 Aralık 1998 tarihinde hükümeti kurmakla DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit'i görevlendirdi. Ecevit, hükümeti kuramayınca 21Aralık 1998 tarihinde görevi iade etti. Cumhurbaşkanı'nca 23 Aralık 1999 tarihinde görevlendirilen Muğla Bağımsız Milletvekili Yalım Erez'in hükümet kurma çalışmaları da sonuçvermeyince, Ecevit, 7 Ocak 1999 tarihinde yeniden hükümeti kurma görevini üstlendi. Ecevit'in kurduğu azınlık hükümeti, 11 Ocak 1999 tarihinde Cumhurbaşkanı tarafından onaylandı. Hükümet, 17 Ocak 1999 tarihinde deTBMM'den güvenoyu aldı. 495 milletvekilinin katıldığı güvenoylamasında306 kabul, 188 ret çıktı. 1 milletvekili çekimser oy kullandı. Hükümet, 18 Nisan 1999 tarihinde yapılan genel seçimler nedeniyle sona erdi. 57- V. Ecevit Hükümeti (28.05.1999 - 18.11.2002): Genel seçimlerden sonra, DSP Genel Başkanı Bülent Ecevit, Cumhurbaşkanı Demirel tarafından 3 Mayıs 1999 tarihinde hükümeti kurmakla görevlendirildi. Ecevit, DSP-MHP-ANAP koalisyonu hükümetini kurdu. Hükümet, 28 Mayıs 1999 tarihinde Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel tarafından onaylandı. Hükümet, 9 Haziran 1999 tarihinde TBMM'den güvenoyu aldı. 536 milletvekilinin katıldığı güvenoylamasında, 354 milletvekili kabul, 182 milletvekili ret oyu kullandı. Ecevit, 3 Kasım 2002 tarihinde yapılan erken genel seçimi Adalet ve Kalkınma Partisi'nin kazanması sonucu 4 Kasım 2002 tarihinde hükümetin istifasını Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'e sundu. V. Ecevit hükümeti, AK Parti Kayseri Milletvekili Gül'ün başbakanlığındaki 58. Hükümet'in kurulmasıyla bugün fiilen sona erdi. 58- Gül Hükümeti (18.11.2002 -... ) - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, hükümeti kurma görevini 16 Kasım 2002 tarihinde Kayseri Milletvekili Abdullah Gül'e verdi. Adalet ve Kalkınma Partisi Kayseri Milletvekili Gül, Bakanlar kurulu listesini bugün Sezer'in onayına sunarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin 58. Hükümeti'ni kurdu. Gül hükümeti, 28 kasım 2002 tarihinde TBMM'de yapılan güven oylamasında 170 ret oyuna karşı 346 oyla güvenoyu aldı. 59- Erdoğan Hükümeti (14.03.2003) - Cumhurbaşkanı Sezer hükümeti kurma görevini 11 Mart Salı günü Ak Parti Genel Başkanı ve Siirt Milletvekili Recep Tayip Erdoğan'a verdi. Erdoğan, Bakanlar Kurulu listesini bugün Cumhurbaşkanı Sezer'in onayına sunarak, Türkiye Cumhuriyeti'nin 59. Hükümetini kurdu.�

Haberle ilgili daha fazlası:

Türkiye Cumhuriyeti hükümetleri

BAKMADAN GEÇME!