“TÜBA Bilim Etiği Kurulu” oluşturuldu
Güncelleme Tarihi:
Türkiye Bilimler Akademisi, etikle ilgili ilkelerin ülkede yaygınlaştırılmasını ve benimsenmesini sağlamak amacıyla Bilim Etiği Kurulu’nu oluşturdu. Kurul, bilim ve teknolojideki yeni gelişmeler ışığında ortaya çıkabilecek bilim etiği yönünden önemli görülen konularda TÜBA Konseyi’ni, kamuoyunu ve hükümeti bilgilendirecek.
Kurul amaçlarına uygun olarak şu görevleri yerine getirecek:
- Bilimsel araştırma, yayın, uzmanlık ve danışmanlık etkinlikleri, bilim konularının kamuoyuna yönelik yaygınlaştırılmaları, kamuoyunu ilgilendiren teknik verilerin doğru ve hızlı bir biçimde paylaşımı ve yeni teknolojilerin kullanıma sokulmaları konularında, etik stratejilerin benimsenmesini sağlayacak yöntemleri araştırmak,
- Bilim ve teknolojideki gelişmelerin yaratabileceği etik sorunları belirlemek, öngörmek ve bu alanda geliştirilen ilke ve yöntem önerilerini bilimciler ve kamuoyu ile paylaşmak, ve
- TÜBA’nın bilim etiği konusunda kendisi dışındaki bilim kurulları ve devlet kuruluşlarına danışmanlık görevini yerine getirmesine destek olmak.
Örneğin; Biyomedikal (embriyo ve kök hücre araştırmaları, klonlama, genetik analizler gibi) ve diğer teknolojik alanlardaki önemli gelişmelerin insanlar ve etik anlayış üzerine olan etkilerini incelemek, uyarı ve önerilerde bulunmak Bilim Etiği Kurulu’nun görevleri arasında yer alacaktır.
Kurul’un etkinlikleri
1. Kurul bilimsel araştırmalarda insan, hayvan ve çevrenin korunması, biyomedikal tekniklerin uygun kullanımı, bilimsel araştırmaların ve bilimsel danışmanlığın evrensel ölçülerde kabul gören etik kurallara göre yürütülmesi, yayınlanması, paylaşımı ve yorumlanması konularında çalışmalar yapacak. Kurul bu alanlarda aydınlatıcı, bilgi verici ve eğitici nitelikte yol gösterici kitapçıklar (kılavuzlar) ve etkili olacak politikaların oluşturulmasına katkıda bulunabilecek yönlendirici belgeler hazırlayacak.
2. Bilim Etiği Kurulu, uluslararası bilim etiği konularında çalışan kuruluşlarla (diğer akademiler, akademiler arası kurumlar, ulusal ve uluslar arası bilimsel kuruluşlar, meslek örgütleri ve sivil toplum kuruluşları ile) işbirliği yapacak.
3. Bilim ve teknolojide bilimsel araştırma, mesleki uygulama ve yayın etiği konularında ortaya çıkan kurallara ve kabul görmüş uygulamalara aykırı davranışlar içermesi söz konusu olabilecek sorunlu durumlarda Kurul, Konsey’e danışmanlık yapacak. Kurul ayrıca, Bilim etiği konularında kamuoyu ile bilimcileri eğiten ve öneriler içeren görüş bildirebilecek, yayınlar yapabilecek ve toplantılar düzenleyecek.